İlk defa 2008Ekim ay başından sonra sigortalı olanlardan; sigortalı olarak işe başlamadan önce malul olan, çalışma gücü kaybı oranı 60'ın altında bulunan, erken yaşlanan ve maden iş yerlerinin yer altı işlerinde çalışan sigortalılar korunarak, bu sigortalılara daha kolay şartlarla emekli olabilme imkânı sağlanmıştır. Bu yazımızda işe başlamadan önce malul olanların emekliliği irdelenmiştir.

SGK ÖNCESİ MALULİYETİN OLMASI

SGK (5510 sayılı) Kanuna tabi sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı, bu hastalık veya engeli sebebiyle malullük aylığından yararlanamayacaktır. Ancak aynı Kanunun 284. maddesine göre, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce aynı Kanunun 252. Maddesine göre malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara, yaşları ne olursa olsun en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

41-(a) sigortalıları için Kanunun geçici 6. maddesinin 7. fıkrasının (c) bendinde 3960 gün sayısı kademelendirilirken, 41-(b) sigortalıları yönünden ilk defa getirilen bu düzenleme, 2008Ekim ay başından sonra tahsis talebinde bulunan sigortalılar için hemen uygulanacaktır. Bu hüküm, 41-(c) kapsamındaki sigortalılardan ilk defa 2008Ekim ayı başından sonra ve bu kapsamda sigortalı sayılanlar için uygulanacaktır.

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce SGK Kanununun 25. maddesinin 2. fıkrasına göre malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara Kanunun 28. maddesinin 4. fıkrasına göre yaşlılık aylığı bağlanmasında SGK sağlık kurulundan yeni bir tespit istenmemektedir. Belirtilen sigortalıların emeklilik şartları aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

(5510284. madde ve geçici 67. madde (c) bendine göre)

41-a(SSK) sigortalıları için ilk defa çalışmaya başladığı tarih itibarıyla malul sayılanlar

Madde

Sigortalılık Süresinin

Başlangıcı

Sigortalılık

Süresi

Gün

Sayısı

GM.10Bir

2008Ekim(hariç) öncesi

15

3600

GM.6Yedi-(c)

2008Ekim (dahil) - 31.12.2008

15

3700

01.01.2009 - 31.12.2009

15

3800

01.01.2010 - 31.12.2010

15

3900

28Dört

01.01.2011'den sonra

15

3960

Çalışma Gücündeki Kayıp Oranı 40-59 Arasında Olanlar

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce veya sonra çalışma gücü kayıp oranının 40- 59 arasında olduğu tespit edilenlere, Kanunun 285. Maddesinde yine belirli bir sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarını yerine getirmeleri hâlinde yaşlılık sigortasından aylık bağlanması öngörülmüştür.

Buna göre; SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin Kurum sağlık kurulunca incelenmesi sonucu, çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) 50 ila 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) 40 ila 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla herhangi bir yaş şartı aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanacaktır. SGK sağlık kurulunca, sağlık kurulu raporlarına istinaden çalışma gücü kayıp oranının 59 ve daha üzerinde belirlendiği durumlarda da aylığa hak kazanma şartları ve oranı Kanunun 285. maddesinin (a) bendi hükümlerine göre tespit edilecektir. 41-(a) sigortalıları için ilk defa 2008Ekim ay başında sigortalı olanlardan Kanunun geçici 67. maddesinin (d) bendinde 4320 gün, (e) bendinde de 4680 gün için kademelendirme öngörülmüştür.