Sosyal güvenlik uygulamalarında hizmet borçlanmaları eksik primleri doldurmada önemli rol oynamaktadır. Emeklilikte erkekler için askerlik hizmet borçlanması hem eksik primleri doldurmada hem de bazen EYT'li olmada büyük bir ehemmiyet arz etmektedir.

Sosyal güvenlik mevzuatında muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er ve 111950 tarihinden sonra yedek subay okulunda öğrenci olarak geçen sürelerin borçlandırılmasına imkân sağlanmıştır.

01102008 tarihinden önce Bağ-Kur ve Tarım Bağ-Kur sayılı kanunlar gereğince aktif sigortalı olmamaları nedeniyle askerlik borçlanma talepleri reddedilen sigortalı ve hak sahiplerinin 1102008 tarihinden sonra yeniden müracaatları hâlinde borçlanma işlemleri aktif sigortalı olma şartı aranmaksızın sonuçlandırılmaktadır.

Askerlik hizmetinin kontrolü ve borçlanmaya esas hizmetler

Millî Savunma Bakanlığı ile SGK arasında askerlik sürelerini borçlanacak sigortalıların askerlik hizmet bilgilerinin elektronik ortamda görüntülenmesi sağlanmış ve uygulama ile ilgili web servis SGK'ya açılmıştır. Askerliğini er veya erbaş olarak yapmış olanlardan hizmet borçlanması yapmak için SGK'ya müracaat eden sigortalıların Tescil ve Hizmet Dökümü ekranında yer alan "Askerlik Bilgisi" menüsü aracılığıyla yapılacak sorgulama sonucunda askerlik süresinde herhangi bir tereddüt olmayanların menüdeki bilgileri esas alınarak borçlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Askerlik belgelerinde kayıtlı sürelerde tereddüde düşülmesi veya yedek subay olarak askerlik yapanlardan belge ibraz edemeyenlerin, yedek subay sınıf, dönem ve sicil numaralarını bildirmeleri hâlinde ilgili kuvvet komutanlığından istenecek yedek subay safahatı geldiğinde borçlanma işlemi sonuçlandırılmaktadır.

Sigortalıların er olarak silah altında geçen sürelerinin tamamı veya bir kısmı kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları hâlinde borçlandırılmakta olup, fiilen silah altında geçmeyen bedelli askerlik süresi borçlandırılmamaktadır.

Askerlik borçlanma maliyeti

Askerlik hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar başvuru tarihindeki asgari ücrete göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın 32'si oranındadır.

Buna göre, 01012024 ila 31122024 dönemi için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında borçlanma sürelerinin borçlanılmasında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;

En az alt sınırı:

666,75 TLx30x32 6.400,80 TL

En yüksel üst sınırı:

5.000,63 TLx30x32 48.006,05TL Olacaktır.

Örneğin 18 aylık askerlik süresinin tamamını en az olan alt sınırdan borçlanmanın maliyeti 540x666,75 TL360.045 TL olacaktır.

Bu maliyetlerin sabit olmadığının altını çizelim. Keza askerlik borçlanması cari asgari ücrete endekslendiğinden asgari ücret artışına bağlı olarak borçlanma maliyeti değişmektedir. Hâl böyle olunca yılbaşından önce SGK askerlik borçlanması yapanlar yılbaşından sonra asgari ücrete yapılan artış oranında daha ucuz maliyetle bu işi çözmektedir.