Emekliliğe esas maluliyet tespitleri nasıl yapılmaktadır

Çeşitli hastalık ve engellilik durumu bulunan çok sayıdaokuyucumuz nasıl erken emekli olacağına ilişkin sualler yöneltmektedir.

Bu suale cevap olarak emeklilik sistemimize bakıldığında birçok emeklilik çeşidi arasında yaşa takılmadan, yaş şartı olmadan en az primle erken emeklilik,"malulen emeklilik" olarak öne çıkmaktadır. Keza normal emeklilikte yaş şartı ve belirli bir süre primile sigortalılık şartları varken malulen emeklilikte bu şartlar son derece daha basit ve azdır.Hatta yaş şartı bile yoktur.

SGK Kanunu'na göre sigortalı sayılanların maluliyet, çalışma gücü kaybıile bunların bakmakla yükümlü oldukları veya hak sahibi çocuklarının maluliyet ve başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engellilik durumlarının tespitine ve bu tespitlerde esas alınacak sağlık kurulu raporlarına ilişkin usul ve esasları düzenleyen mevzuat çerçevesindeokuyucularımızın en çok merak ettiği hususlarıbu yazımızda irdeleyeceğiz.

MALULİYET KABUL EDİLEN DURUMLAR

Maluliyet; Sigortalıların çalışma gücünü ağır düzeyde veya iş kazası ya da meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az 60'ını ifade etmektedir.

41-c kapsamındaki sigortalılar için vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetme veya vazifelerini yapamayacak derecede hastalığa uğrayanlardan personel kanunlarına tabi olanların hastalıklarının kanunlarında tayin edilen sürelerden fazla devam ettiği, olmayanların ise hastalık sebebiyle malul sayılmalarına esas alınacak hastalık süreleri hakkında kendi özel kanunları yürürlüğe girinceye kadar Devlet Memurları Kanunu'nun hastalık iznine ilişkin hükümleri uygulanmak suretiyle bu süreleri doldurma hâllerini ifade etmektedir.

ÇALIŞMA GÜCÜ KAYBINA İLİŞKİN KRİTERLER

Yapılan yeni düzenlemeye göre çalışma gücünün en az 40-49 arasında kaybedilmesi "hafif düzeyde çalışma gücü kaybı", çalışma gücünün en az 50-59 arasında kaybedilmesi "orta düzeyde çalışma gücü kaybı" olarak kabul edilecektir.

Bu kişilerin kayıp oranları 60'tan az olduğundan malulen emekli olamayacaktır. Çalışma gücünün en az 60'ının kaybedilmesi ise "ağır düzeyde çalışma gücü kaybı" sayılacak ve bu kategoridekilerile daha yüksek düzeyde çalışma gücü kaybı olanlar diğer şartların bulunması hâlinde erken malulen emekli olabilecektir.

ÇALIŞMA GÜCÜ KAYBININ TESPİTİ

Sigortalının çalışma gücünü ağır düzeyde kaybedip kaybetmediğinin tespitinde hastalık listesi esas alınmaktadır. Buna göre sigortalılık süresi içinde;

Hastalık listesinde belirtilen hastalıkların meydana geldiği,

Eski ve çalışmaya engel olmayan bir hastalığın, hastalık listesinde belirtilen seviyelere yükseldiği,

Çalışma gücünü ağır düzeyde kaybetmiş hâliyle ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı ancak daha sonra ortaya çıkan farklı bir hastalık nedeniyle çalışma gücünü ağır düzeyde kaybettiği,

41-c kapsamındaki sigortalının vazifesini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği veya vazifesini yapamayacak derecede hastalığa uğrayanlardan personel kanunlarına tabi olanların hastalıklarının kanunlarında tayin edilen sürelerden fazla devam ettiği, olmayanların ise hastalık sebebiyle malul sayılmasına esas alınacak hastalık süreleri hakkında kendi özel kanunları yürürlüğe girinceye kadar Devlet Memurları Kanunu'nun hastalık iznine ilişkin hükümleri uygulanmak suretiyle bu süreleri doldurduğu,