Geçen sene en çok asgari ücretliler mağdur oldu. Keza2024 yılında memurlara, kamu işçilerine ve tüm emeklilerin maaşlarına güncelleme yapılırken yüksek enflasyon rakamlarına rağmen bir tek asgari ücretlilere güncelleme yapılmamıştır.

Üstelik TÜİK'e göre 2024 yılı enflasyonu 44,38 olmasına karşın 2025 yılı için asgari ücretebu rakamın çok gerisinde sadece 30 oranında güncelleme yapılmıştır.

Bu durumda asgari ücretliler resmî verilerle 14,38 oranında gerçekleşen enflasyonun altında güncellemeyle karşı karşıya kaldılar.

Böylece asgari ücret2024 yılında net 17.002 TL iken 2025 yılında beklentilerin çok altında sadece22.104,67 TL'ye çıkarılmıştır.

Yeni asgari ücret, işçilerin cebine henüz girmemişken a'dan z'ye kamu ve özel sektör zamlarıyla mum gibi eridi. 2024 yılındaki satın alma gücünün de altında kaldı.

2025 yılının daha ilk ayında TÜİK 2025 Ocak enflasyonunu 5,03 olarak ilan etti. Merkez Bankası da hedef enflasyonda daha şimdiden vites yükseltti. Hedef enflasyonu 21'den 24'e yükseltti. 2024 yılında olduğu gibi bu hedefin de tutmayacağı aşikârdır.

Hâl böyle iken alım gücü gerileyen başta 8 milyona yakın asgari ücretli ile asgari ücrete yakın ücretle geçinmek zorunda kalan diğer ücretlilerle birlikte50'yi aşkın işçi temmuz ayında asgari ücrette oluşan erimenin telafi edilip edilmeyeceğini şimdiden merak etmeye başladı. Bu minvalde çok sayıda okurumuz önümüzdeki temmuz ayında asgari ücretin zamlanıp zamlanmayacağı hususunda meraklarınıgazetemize ve sosyal medya hesaplarımıza iletti.

Okurlarımızın merak ve beklentilerini asgari ücretin tarihsel serüveni ve istatistikler muvacehesinde cevap aramaya çalışacağız.

GEÇMİŞTE UYGULANAN FORMÜLLER

Sosyal adalet ve iktisadi açıdan büyük bir ehemmiyete haiz olan asgari ücretin fiilî uygulaması 75 yıl önce mahallî komisyonlar tarafından uygulanma başlanmıştır. 1960'lı yılların sonlarına doğru mahallî komisyonlar yerini merkezî komisyona bırakmıştır.1971 tarihli1475 sayılı İş Kanunu'nda da merkezî komisyon olarak "Asgari Ücret Tespit Komisyonu" uygulaması kabul edilmiştir. Belirtilen merkezî komisyon uygulaması hâlen devam etmektedir. Asgari ücret sanayi ve hizmetler kesimi ile tarım ve orman kesimi işçileri için daha önce "Asgari Ücret Tespit Komisyonu" tarafından ayrı ayrı olarak belirlenmekte iken 01.08.1989 tarihinden bu yana her iki kesim için tek rakam olarak belirlenmektedir. Diğer yandan 16 yaşını dolduranlarile doldurmayanlar için ayrı ayrı belirlenirken2014 yılından itibaren bu ayrım da kaldırılmıştır.

75 yıllık fiilîbir gelenek hâline gelenbu ücretin uygulaması, iş sözleşmesi ile çalışan ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun kapsamında olan veya olmayan, her türlü işçinin çalıştığı bütün iş kollarını kapsamaktadır.

Asgari ücrete ilişkin son 23 yıllık dönemlere bakıldığındayüksek enflasyona bağlı olarak 2000-2002 yılları arasında her yıl 4 kez belirlenip zamlandığı, 2003 yılında 3 kez, 2004 yılı ve müteakip yıllarda 2015 yılına kadarher yıl 2 kez belirlenip zamlandığı görülmektedir.