Her dört ABD başkanından biri silahlı saldırıya uğradı, 4'ü hayatını kaybetti 2'si yaralandı, 5'i kıl payı atlattı.

Biliyorsunuz Eski ABD Başkanı Donald Trump'a ateş açıldı, kurşun kafasını sıyırıp geçti kulağı kanadı.

FBI, bir kişinin ölümüne ve Trump'ın yaralanmasına sebep olan kurşunun genç Crooks'un silahından çıktığını duyurdu. Maksadı neydi bilemiyoruz. Çünkü adı geçen şahıs Gizli Servis tarafından vuruldu susturuldu. Halbuki Crooks kayıtlı Cumhuriyetçi. Arkadaşları onun kendi hâlinde biri olduğunu söylüyorlar.

Dersleri iyi ve tarihe olan merakıyla tanınıyor. Paraya ihtiyacı yok, oturdukları Bethel Park sakin ve nezih bir mahalle, herkes yaklaşamıyor.

ABD tarihinde George Washington'dan Joe Bieden'a 46 başkan gelir.

Bunlardan onbiri suikasta uğrar, dördü hayatını kaybeder. Kırkaltıda onbir çok yüksek bir oran, neredeyse her dört başkandan biri namlunun ucunda.

Gelin biz eskilere dönelim, silah çekilen başkanlara bir bakalım.

McKINLEY KONFERANSTA

William Mc Kinley 1843 yılında 9 çocuklu bir ailenin ferdi olarak Ohio'da doğar. 1861 yılında Kuzey Ordusu saflarında Amerikan İç Savaşına katılır. Bilahare ABD kongresine seçilir sonra Ohio eyalet valisi olur. 3 Kasım 1896 Başkanlık seçimini kazanır. Koloniler konusunda İspanya ile anlaşamaz, savaşırlar. Küba'ya bağımsızlık verir, Filipinler, Porto Riko ve Hawaii'yi alırlar.

McKinley 6 Eylül 1901 tarihinde konuşmasını bitirip el sıkışırken Polonya asıllı Leon Czolgosz tarafından suikasta uğrar, 14 Eylül 1901'de ölür. Katili asarlar.

GARFIELD'I İSTASYONDA

James A. Garfield kütük evde yetişen yoksul bir Ohio'ludur. Gemici olmak ister almazlar, o da kanalda katırcılık yapar. Kitaplara meraklıdır, hukuk okur avukat olur. Amerikan iç savaşında askerî eğitimi olmamasına rağmen generallik yapar. Bilahare Cumhuriyetçilerin safında siyaset atılır. Afrika asıllılar için de medeni hakları savunur. Oy vermelerini destekler. Yolsuzlukların üstüne gider, makineli tarımdan yanadır.

Altın ile desteklenen doları savunur, yeşil dolara karşı çıkar. "Kendini kâğıt paraya adayan bir parti, mahvolmuş bir halkın lanetiyle batacaktır" der. Ku Klux Klan yasasına karşı çıkar. Irkçı katilleri terörist olarak suçlar. Matematik ve geometriye meraklıdır, Pisagor teorilerini ispatlar. Panama kanalı için adımlar atar.

2 Temmuz 1881. Washington DC'deki Baltimore ve Potomac istasyonu'nda oğulları James ile Harry ve Dışişleri Bakanı James G. Blaine ile tren bekler. Yanında koruması yoktur güvenlik görevlisi de bulunmaz.

Belalısı Charles J. Guiteau Başkana birkaç el ateş açar. Bu adam haksız makamlar istemiş ve red olunmuştur zamanında.

İlk kurşun omzunu sıyırır, diğeri saplanır sırtına. Saldırgan beklettiği arabacının yanına koşaken polis Patrick Kearney ile karşılaşır. Şaşkın memur Guiteau'yu tutuklar ama elinden silahı almayı unutur heyecandan. Eh kolay mı Başkanı vuran birini yakalamış sonunda.

Garfield kendini iyi hisseder ancak yara mikrop kapar 9 gün sonra New Jersey'de gözlerini yumar. Katil, Başkan'ı beceriksiz hekimlerin öldürdüğünü iddia eder. Mahkemede şiirler okur, marşlar söyler ve kendisine bir orkestranın eşlik etmesini ister. Deli ayaklarına yatsa da ipten kurtulamaz, yağlı ilmek boğazına geçer sonunda.

LINCOLN TİYATRODA

Abraham Lincoln 1908 Kentucky doğumlu bir Meluncandır. Babası Hodgenville adlı bir köy irisinde çift çubuk kovalar. Meluncanlar okula alınmadığı için Abraham okumayı kendi çabaları ile söker. 9 yaşında annesini kaybeder, analığı Sarah üç çocuklu bir duldur, Abraham'ı kitaplarla tanıştırıp ufkunu açar. "Bak yavrum" der, "dünya buradan ibaret değil, hazır genç ve güçlüyken ülkeyi dolaş. Yeni kurulan şehirlerde şansını ara!

Baktın olmuyor dön gel, başımızın üstünde yerin var!"

Abraham'ın Mississippi'deki yandan çarklılarda çımacılıkla başlar, New Salem'de bakkal açar. Postacılık, haritacılık derken girip çıkmadığı iş kalmaz.

Mükemmel bir hatiptir, etrafındakiler "sen avukat olacak adamsın" deyince hukuk kitapları alır, altını çize çize okur, Baro'nun açtığı imtihanı kazanır 1836).

Abraham'ın ömrü günü at sırtında geçer, küçük vekalet ücretleriyle, basit davaları kovalar. Bir ara kayıkçı takımı Mississippi üzerindeki Rock Island köprüsüne karşı çıkar, yıktırmaya kalkarlar. Abraham Lincoln hukuk savaşı ile köprüyü kurtarır ve büyük ün yapar. Hele bir garibi cinayetle suçlayan yalancı şahidi, astronomi bilgisi ve mantık oyunlarıyla bocalatıp hakikati ortaya çıkarınca ayakta alkışlanır. Armatörler, fabrikatörler, bankacılarla çalışır bundan sonra.

O günlerde dünya pamuk ihtiyacının neredeyse tamamını Güney Amerika karşılar. Ovalar kar yağmış gibidir, zenciler gün boyu koza yolar. Çiftlik baronları sadece kölelerin değil toprağın da canına okur. Çoraklaşan arazileri terk edip Meksika sınırını aşar, Teksas'a doğru yayılırlar. Meksikalılar karşı çıkarsa da San Jacinto muharebesi ile dumanını atar. Hatta General Santa Anna'yı esir alırlar.

Zafer gibi görünse de bu savaş Amerika'da siyasal çalkantılara sebep olur. Abraham Lincoln Demokrat Başkan James K.Polk'u "yayılmacılıkla" suçlar. Derken köle sahipleri ile köle karşıtları arasında silahlı çatışmalar çıkar.

Kuzey'in 9 milyonluk Güney karşısında açık bir üstünlüğü vardır, Kuzeyde 22 milyon insan yaşar. Kaldı ki para, silah ve endüstriyel güçleriyle fark atarlar. Bu mânâsız savaşta 620 bin insan ölür, güney harabeye döner adeta. Evet Afrika asıllılar hürriyetine kavuşur ama teşebbüs gücünden mahrumdurlar. Döner dolaşır yine efendilerinin kapısını çalarlar.

Lincoln o gergin günlerde radikal kanatları, ılımlıları bir arada tutar. Kabinede bütün başkan adaylarına koltuk verir işin içine katar.

Nitekim 1864 seçimlerini 55 gibi ezici bir oy ile alır, iç barışı sağlar. Başkan o gece (14 Nisan) savaşı bitirmenin verdiği neşe ile konukları tiyatroda ağırlar. 3. perdenin ortalarında, birkaç el silah sesi duyulur ve bir adam arka kapıdan kaçar.

Hademeler, Lincoln'u vuran kişinin oyunculardan Virginialı John Wilkes Booth olduğunu söyler. Onu takip eder, bir ahırda sıkıştırırlar. Kurşun yağdırır ortadan kaldırırlar.

KENNEDY KONVOYDA

Kennedy Amerika'da protestan olmayan tek başkandır, Vietnam bataklığından çıkmayı arzular. Bu tavrı silah sanayiinin canını sıkar.

22 Kasım 1963... Yer Dallas

Kış girmeli olmuştur ama yaz da bitmiş sayılmaz. Öğleden sonra pırıl pırıl bir güneş, çıkar, hani ılıtıp ısıtacak kadar.

Bu hava Kennedy'nin de kanını kaynatır, üstü açık bir arabayla halkı selamlar. Önde motosikletliler, arkada polis arabaları filan. Kortej ağır ağır ilerlemeye başlar.