395'te İmparator Theodosius, Büyük Roma İmparatorluğu'nu çocukları arasında Batı'da Honorius ve Doğu'da Arcadius olmak üzere taksim etmişti. 455'te Vandalların şefi Genserik yağma ettikleri Roma'yı tam anlamıyla tarihe gömdü. 1204'te de ikinci bir barbar istilası IV. Haçlı Seferi'nin yağmacıları Konstantinopolis'i yağma etti.

455'te bildiğimiz İtalya'daki Roma İtalya Yarımadası'nı basan Vandallar tarafından istila edildi ve şehir tahrip edildi, yağmalandı. Beşeriyet tarihinin en iğrenç olaylarından biridir: Barbarların medeniyeti tahrip etmesidir. Vandalların şefi Genserik yağma ettikleri şehri tam anlamıyla tarihe gömmüşler demek doğrudur. Çünkü 395'te İmparator Theodosius Büyük Roma İmparatorluğu'nu çocukları arasında Batı'da Honorius ve Doğu'da Arcadius olmak üzere taksim etmişti. Doğu Roma, yani başkenti Konstantinopolis olan bölge Küçük Asya'da ekseriyetle Yunanca konuşulan ama bunun yanında sayısız dillerin konuşulup yazıldığı, kültürlerin kaynaştığı bir bölgeydi. İkinci Roma yüzyıllarca satvetiyle hayatını sürdürdü. Ta ki ikinci bir barbar istilası IV. Haçlı Seferi'nin yağmacıları 1204'te baş şehir Konstantinopolis'i yağma edip burada Latin Krallığı'nı 50 yıl için kurana kadar; Roma asıl bu tarihte sona erecektir.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Karl Bryullov tarafından 1833-1836 tarihleri arasında resmedilen Roma'nın 455'teki istilasını gösteren yağlıboya tablo.

İNSANLIĞIN 1000 YILLIKENTERNASYONAL DİLİ

5. asırdan sonra İtalya'da klasik Latin kültürü yavaş yavaş eridi. Latince yeni gelenlerin diline doğru değişti. Bu dillere İtalyanca gibi Roman ve Fransızca gibi Latin dilleri diyorsak da cümle yapısı (sentaks) ve kelimelerin çekiminde (morfoloji yönünden) temel farklılar vardır. İnsanlığın 1000 yıl kadar enternasyonal dili olan Latince Avrupa'da konuşulan kaba Latinceye, Latina Vulgata'ya dönüştü. Klasik Yunanca da zaten ayrı bir döneme girmişti ve klasik Yunan metinlerini ve felsefeyi Doğu Roma, Justinianus devrinde reddettiği için Süryaniler ve Araplar Arapçaya çevirdiler. O yolla da Eski Yunan onların sayesinde tekrar Avrupa'ya dönüş yaptı. Bu dönemin medeni eserlerini Avrupa'ya kazandıranlar daha çok Endülüslülerdir. Özellikle hem Latinceyi, hem Yunancayı, hem de Arapçayı bilen Yahudi mütercimlerdir. Justinianus Latinceyi seven bir Makedonyalıydı. Kodifikasyonu Bizans'ta esas itibariyle Latince yaptı. Hazırlattığı ünlü teorik hukuk eseri "Corpus Iuris Civilis" Latincedir. Nitekim Beyrut ve İstanbul hukuk mektepleri hukuk eğitiminin ilk defa ciddi olarak kurulması olayıdır.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Roma bugün her yerde muhteşem kalıntılarıyla yaşıyor. Mısır'da Kuzey Afrika'da, İspanya'nın dışında taşra tipi kalıntılara da Almanya'da, İngiltere ve Avusturya'da rastlanıyor ama asıl Roma medeniyetinin kalıntıları İtalya ve daha da ziyade Küçük Asya'dadır. Türkiye, Roma kültürünün parlak kalıntılarını taşır. Roma'nın hukuku, modern insanlığın ortak hukuk anlayışına temel olmuştur. Romalı hukukçunun fikir yürütüşüyle İslam hukukçusu da çok yerde büyük benzerlik gösterir. Medeniyetlerin birbirini naksedeni yoktur. Sağlam olanlar hem tarihe, geçen zamana dayanır hem de birbirleriyle kaynaşırlar. 455 istilası gibi Roma'yı yıkan bir istila Küçük Asya'da ancak 1204'te oldu. Şehrin o dönemde geçirdiği haçlı yağması ve faciası bugün bile telafi edilmiş değil.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

BARBARLAR AVRUPA'YI NASIL DEĞİŞTİRDİ

JOHN Bury'nin klasik eseri sayılan "Barbarların Avrupa'yı İstilası" Vizigotlar, Ostrogotlar gibi Germen göçebelerin kıtada yaptığı değişikliği ele alan önemli bir araştırma. Milattan sonra 3. ve 4. yüzyıllarda başlayıp 9. yüzyıla kadar devam eden kuzey barbarlarının uzun süren göç hareketlerinin genel ve geniş bir manzarasını sunan bu çalışma, Avrupa'ya şimdiki şeklini veren süreci gözler önüne sermekte. İçinde Attila'nın Galya ve İtalya saldırısı da yer alıyor. Tabii şunu söylemek lazım; Roma şehirlerinin ve eserlerinin Hunlar tarafından öbürküler gibi istilası söz konusu değildir. Bununla birlikte geç Roma tarihinde en çok kalıntısı olan olaydır.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

DARPHANE NAZIRI'NIN ÖLÜMÜ

MALİYE Nezareti kurulana kadar Osmanlı mali teşkilatında defterdardan hemen sonra gelenlerden biri Darphane Nazırı'ydı.