Fransız göstergebilimci Barthes "Mitolojiler" eserinde Paris Match'ın bir sayısının kapak fotoğrafını yorumlar. Barthes'a göre, kapağına Fransız bayrağını selamlayan bir siyahi asker fotoğrafını koyan dergi, bununla bize şunu söylemektedir: "Fransa büyük bir imparatorluktur, renkli renksiz tüm oğulları bayrağının altında bağlılıkla hizmet eder, sözde sömürgecilik suçlayıcılarına, bu zencinin sözde sömürücülerine hizmet etme çabasından daha iyi bir yanıt olamaz."
Ünlü sürrealist ressam Magritte de bir pipo resminin altına "Bu bir pipo değildir" ibaresini yerleştirmiştir. Yani "pipo resmi"dir gördüğünüz, "pipo" değil.
Demek ki resimdir, fotoğraftır, filmdir deyip geçmemek, bize hangi mesajın dolaysız veya dolaylı olarak verilmek istendiğine dikkat etmek lazım. Bu bakımdan Meclis açılış resepsiyonunda Erdoğan ile muhalefet liderlerini bir arada gösteren fotoğrafı da içerdiği dolaylı mesajlar üzerinden değerlendirmeliyiz.
Hatırlayacaksınız, 2023 seçimi öncesinde muhalefet liderlerini PKK yöneticileriyle bir arada gösteren fotoğraflar yayınlanıyordu. Ama montaj ama şu ama bu… İhtiyaç vardı o fotoğrafları göstermeye. Bugün ise muhalefet liderlerini bu sefer Cumhurbaşkanı ile yan yana gösteren fotoğrafların topluma gösterilmesine ihtiyaç duyuluyor demek ki…
Bu fotoğrafları çekip kamuoyuna servis ettiren irade bunun muhalefet cephesinde kavga çıkaracağını da öngörmüş müdür Düşük ihtimal. Çünkü o kadar uzak görüşlü, öngörülü ve satranç oynar gibi siyasi hamleler yapabilen bir iktidar aklı mevcut olsaydı ülkenin durumu bugünkünden farklı olurdu herhalde. Ne var ki iki fotoğraf üzerinden çıkan kavganın sonuçlarının bir tek iktidara yarayacağı da muhakkak.
Burada iktidarın elde ettiği bir başarıdan ziyade muhalefetin iktidara sunduğu bir hediye söz konusu. Peki, bu hediye sunma işlemi bilinçli mi yapıldı Tabii ki değil. Ama ülkedeki toplumsal kutuplaşma muhalefetin sağıyla solu arasında da gerilim üreten bir kaynak.
Fotoğraf karesindeki muhalefet liderlerine karşı CHP kanadından başlatılan saldırılar bilinçli ve planlı bir hareketi gösteriyor Muhtemelen hayır. Kendiliğinden ortaya çıkan bir refleks vardı tepkilerin arkasında.
Buna karşılık, birkaç defa üst üste "Bu linç kampanyası derhal sona ermeli" açıklamaları yapma gereği duyan CHP Genel Başkanı'nı kaygılandıran husus bahse konu doğal refleksin doğal sonuçlarının malum olmasıdır.
Aynı şekilde CHP'nin cezaevindeki cumhurbaşkanı adayını "Muhalefete muhalefet etme dönemi kapanmıştır" uyarısı yapmaya iten de aynı siyasi risktir.
O fotoğraflarda rahatsız edici bir taraf yok muydu Vardı aslında. Ancak öncelikle bu fotoğrafı "niye gördüğümüzü" sorgulamaksızın göstereceğimiz doğal refleksin arzu edilmeyen doğal sonuçları olabileceğini unutmamak gerekirdi.
Biliyorsunuz, bazı sosyal medya mecralarında karşınıza çıkan paylaşımlar hakkında bilgi almak isterseniz "Bu gönderiyi niye görüyorum" seçeneğine tıklıyorsunuz. Genellikle de "Çünkü gönderiyi paylaşan hesabı takip ediyorsunuz" cevabını alıyorsunuz.
CHP camiası "Ben bu gönderiyi niye görüyorum" sorusunu sormadı. CHP tabanından ve CHP yönetiminden ayrı "CHP camiası" diye bir olgu var bu ülkenin siyasi ve sosyal yapısı içinde. Bazı gazeteler, birtakım akademik muhitler, sanat çevreleri, odalar, barolar, localar vs. oluşturuyor bu camiayı. Bir anlamda CHP'nin sivil toplumu diyebileceğimiz bu camiada kutuplaşma eğilimi geniş parti tabanında da parti yönetiminde de göremeyeceğiniz derecede yüksek.
İdeolojik olmaktan ziyade toplumsal aidiyet duygusuna dayalı olan buradaki siyaset anlayışı da "Biz ve onlar" ayrışmasına tehlikeli ölçüde açık.
Haddizatında "CHP camiası"ndaki Erdoğan karşıtlığı kötü yönetim, yolsuzluk, demokrasinin ve hukukun çiğnenmesi gibi gerekçelere dayanmıyor. Otokrasiye yönelişin akla bile gelmediği ilk dönemde AK Parti iktidarına niçin karşıysalar şimdi de aynı sebeple karşılar. 2007'de Cumhuriyet mitingleri