Nâzım Hikmet'in yolculuğu...

Nâzım Hikmet Haftası'ndayız.Bu yıl doğumunun 120. yıldönümü kutlanan evrensel şairimiz Nâzım Hikmet, 3 Haziran 1963'te Moskova'da yaşamını yitirdiğinde henüz 61 yaşındaydı ve tüm dünya onu umudun, sevdanın, barışın, vicdanın şairi olarak tanıyordu. Geçen süre içinde Türkçe de onunla birlikte dünyada iz bıraktı. Bu iz, Boğaziçi Üniversitesi Kütüphanesi çalışanlarından Meryem İdiler, Filiz Ekingen, Flores Mamondi ve Zeliha Günday tarafından 2013 yılında hazırlanan Nâzım Hikmet Bibliyografyasına göre, Nâzım Hikmet'in tüm eserleri; Türkçede yayımlanan kitapları, yabancı dillere çevrilmiş eserleri, hakkında yazılmış Türkçe ve yabancı dillerdeki kitapları, makaleleri ve tezleri içeren 1832 eserden oluşmaktadır. Tek tek eser olarak ise 1202 eserdir. Bu bibliyografya her yıl merkezce ve gönüllü öğrenci gruplarınca güncellenerek sanal ortama aktarılıyor, Boğaziçi Üniversitesi Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi web sitesinde yer alıyor.Nâzım Hikmet, yaşamının 12 yılını cezaevi duvarları arasında özgürlükten yoksun olarak geçirdi, ama şiirleri cezaevi duvarlarını delerek, dünyanın dört bir yanında onlarca dile çevrilerek milyonların kalbinde, belleğinde yaşadı, efsaneleşti. Barış ödülleri verildi. Adına dernekler, vakıflar kuruldu. Heykelleri dikildi. Şiirlerinden besteler, oratoryalar, filmler, tiyatrolar yapıldı.Özgürlüğüne kavuştuktan sonra da 12 yılı memleket özlemiyle sürgünde geçti. Bu özlemini dizelere döktü.Yazdık Nâzım Nâzım diyeNâzım Hikmet'in kendi yaşam ve şiir yolculuğu, hem şairleri poetika yönünden, hem de insanları toplumsal ve siyasal yaşam yönünden etkiledi, kitaplara konu oldu. Arkadaşı Vâlâ Nurettin Bu Dünyadan Nâzım Geçti; Zekeriya Sertel Mavi Gözlü Dev; Balaban Şair Baba ve Damdakiler adlı kitaplarıyla Asım Bezirci ve Kemal Sülker başta olmak üzere birçok yazar Nâzım Hikmet incelemeleriyle anılarını, bilgilerini paylaştılar.Müjdat Gezen-Savaş Dinçel Çizgilerle Nâzım Hikmet; Zühtü Bayar ile Günel Altıntaş ise yerli ve yabancı şairlerin yazdığı şiirleri Yazdık Nâzım Nâzım Diye adlı kitabı bir demet gül yerine sundular.Son yıllarda çıkan birkaç kitabı da anımsayalım. Örneğin onu Paris'te tanıyan kültürümüzün önde gelen isimlerinden Hıfzı Topuz, yaşamöyküsünü Hava Kurşun Gibi Ağır romanında anlattı. Gazeteci Orhan Karaveli de Nâzım Hikmet'i Moskova'da ziyaret etti, Tanıdığım Nâzım Hikmet'i; Ataol Behramoğlu Nâzım'a Bir Güz Çelengi-Tabu ve Efsane kitabını yazdı. Salgında ansızın yitirdiğimiz gazeteci Emin Karaca'nın