"Seferberlik olunca beni Maslak'ta çadırlı ordugâhta bulunan Kurmay Albay Faik Bey komutasındaki Birinci Tümen Kurmay Başkanlığı'na verdiler.
Tatbikattayız, kumandan da Cemal Paşa...
Tatbikatın sonuna doğru kurmaylar komutanın yanında toplanırken bir fısıltı oldu. Herkes şaşkın, birbirine bakakaldı.
Cemal Paşa 'KORKTUĞUM OLDU' gibi bir şeyler söyleyerek otomobile bindi. İstanbul'a döndü, bizler de yerlerimize gittik.
Meğer donanma Karadeniz'e izinsiz açılmış. Bu hâl bizim de harbe girmemize sebep oldu."

Belki anlamışsınızdır...
Bir dostumun tavsiyesiyle 18 Mart'tan bu yana Birinci Dünya Savaşı ve daha sonra Kurtuluş Savaşı'nın önemli komutanlarından Fahrettin Altay'ın anılarını okuyorum. ("On Yıl Savaş ve Sonrası; 1912-1922)
Meraklısına da ben tavsiye edeyim...
Arnavutluk İşkodra doğumlu, 1900 yılında Harp Akademisi'ne girmiş bir asker, buradan onun tam bir Osmanlı insanı olduğunu çıkartabilirsiniz...
Çanakkale cephesinde 3. Kolordu Kurmay Başkanı.

Çanakkale cephesinden şöyle notları var Fahrettin Altay'ın:
"Birçok Alman deniz, kara, hava subayı çeşitli birlik komutanlığı ve kurmaylıklarda ödevlendirildiler. Bu suretle Çanakkale Boğazını savunacak silahlı kuvvetlerimizin yüksek komutası Almanlara verilmiş oluyordu. Savaş süresince bunların gerçekten fedakârlıkları görülmüştür. Ne var ki, Ordu Komutanı Liman von Sanders'in strateji kudretinin azlığı ve düşmanın karaya çıkacağı yerleri yanlış tahmin etmesi yüzünden ilk savunma tedbirlerinin alınmasında hatalar meydana geldi."