İsrail ve Hamas'ın bir ateşkes üzerinde uzlaşması ve kalıcı bir anlaşma için liderlerin bir araya gelmesi çok olumlu bir gelişme. Gelecek için gerçekten umutlanabilir miyiz, bundan çok emin değilim. Fakat akan kanın durması, Hamas'ın elindeki rehinelerin serbest kalması ve İsrail'in tuttuğu Filistinli mahkûmların bırakılması çok önemli. Gazze, bugün için tamamen yıkılmış, paramparça olmuş durumda.

ABD Başkanı Donald Trump bile çökmüş altyapının vahametini dile getirdi. Ancak bunun ötesinde insan kaybı çok büyük ve acı. Hayatını kaybedenlerin tam sayısı bilinmemekle birlikte, 70 bin dolayında insanın öldüğü tahmin ediliyor. Bazı yorumlara göre bu sayı çok daha fazla. Zira yıkılan binaların altında binlerce kişinin cansız yatıyor olduğu düşünülüyor.

Filistin halkının, doğup büyüdükleri topraklarda huzur ve barış içinde yaşayabilmesi için kendi geleceklerini ilgilendiren temel konularda tek vücut olarak hareket edebilmeleri gerekir. Şu anda Hamas ve Filistin merkezî yönetimi çevresinde birçok grup ve fraksiyon söz konusu. Aralarında ciddi bir parçalanmışlık görüntüsü var. Aslında bu tablo, bütün Arap ülkelerinde aynı. Farklı ideolojiler, emirlikler ve yapılar nedeniyle Arap Birliği dünya siyasetinde istenen etkiyi gösteremiyor. Benzer durum 'İslam İşbirliği Teşkilatı' için de geçerli.

Ben, burada Türkiye'nin kapsayıcı ve kucaklayıcı bir yaklaşımla farklı kesimleri bir masa çevresinde bir araya getirme gücünü daha fazla kullanması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye, bunu yapabilecek az sayıda ülkeden biridir. Türkiye'nin Arap sokaklarındaki ilgisi, algısı ve harekete geçirebileceği kesimlerin sayısı Hamas'ın çok üzerindedir. Orta Doğu'da yaraların sarılması, yıkılan yerlerin yeniden inşası ve siyasi anlayış birliğinin oluşturulmasında Ankara çok yapıcı bir aktör olarak öne çıkabilir.

ERDOĞAN'IN AKTİF ROLÜ

Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu süreçte farklı kesimlerle yoğun bir diplomasi ve temas trafiği yürüttü. Ateşkesin sağlanması ve süreçlerin olumlu bir noktaya varmasında Erdoğan'ın büyük katkısı oldu. Üstelik Ankara, artık sadece Katar ile yakın duran bir başkent durumunda da değil. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile olgunlaşan normalleşme sürecinin ne kadar yararlı olduğunu izliyoruz. Bununla birlikte kalıcı barış için sadece diplomatik temaslar ve ateşkesler yeterli değil.