Tam 104 yıl önce bugün. 2.5 aylık Cumhuriyetimiz son bulmuştu. Kars'ta denediğimiz ve sadece 2.5 ay yaşayan bir Cumhuriyet denememiz bugün sona ermişti. İlelebet yaşayacak Cumhuriyetimizin provası bu ufak deneyimle yapılmıştı. Asıl adı Cenubi Garbi Kafkas Hükümet-i Muvakkate-i Milliyesi idi. Yani... "Güneybatı Kafkasya Geçici Hükümeti" Ama Kars merkezli olduğu için "Kars Cumhuriyeti" olarak anıldı. 1. Dünya Savaşı'nda Kafkasya'dan geri çekilen Rusya ile 3 Mart 1918'de Brest-Litvosk anlaşması imzalandı. Anlaşmaya göre Rusya işgal etiği Kars, Ardahan, Artvin ve Batum'dan çekildi. Bu bölgede hukuki ve idari olarak boşluk doğmuş oldu. 9. Ordu Komutanı Yakup Şevki Paşa ve Kars Mutasarrıfı Hilmi Uran halkı örgütlemeye başladılar. Bölgesel de olsa yeni bir devlet kurulmalıydı. Ermeni ve Gürcü istilasına karşı vatanı korumak amacındaydılar. Önce milli bir şura toplandı. Kepenekçi Emin Ağa ve Piroğlu Fahrettin Bey başkanlığında Milli İslam Şurası kuruldu. 17-18 Ocak 1919 tarihlerinde Dr. Esat Oktay Bey Başkanlığı'nda yapılan 2. kongrede Milli Şura Hükümeti adını Cenubi Garbi Kafkas Hükümet-i Muvakkate-i Milliyesi olarak değiştirdi. CumhurbaşkanlığınaCihangiroğlu İbrahim (Aydın) Bey getirildi. Resmi yayın organının adı Seda-i Millet gazetesiydi. Anayasa kaleme alındı. (On sekiz maddelik anayasada Türkiye sözcüğü ilk kez kullanılıyordu. Bu temel metin aynı zamanda 1921'deki anayasamızın da temelini teşkil etti.) Anayasanın ilk beş maddesi şöyleydi. 1. Hükümet "Cenubi Garbi Kafkasya Cumhuriyeti" adını taşıyacaktır. 2. Cenubi garbi Kafkasya Cumhuriyeti hükümeti hududunu, Batum'dan Nahcivan'a kadar ulaştırarak, bu sınır içinin barışın sonuna kadar korunmasını bilfiil üzerine almıştır. 3. Hükümet bayrağını, kamutay üzerine dikilen ayyıldızlı Türk bayrağı olarak kabul etmiştir. 4. Cenub-i Garbi Kafkasya Cumhuriyeti hükümetinin resmi dili Türkçe'dir. Bütün resmi ve gayrı resmi muamelat ve tedrisat Türkçe olacaktır. 5. Milletvekilleri seçimi için 18 yaştan yukarı kadın ve erkek oy vermek salahiyetini haizdir. 10.000 kişi bir milletvekili seçer. Toplam 18 maddeydi. (Bülent Tanör hocaya göre "Türkiye" ismi yıllar önce ilk kez Kars Cumhuriyeti'nde kullanılmıştı.) Bayrakları kırmızı ve yeşil zemin üzerine dik şekilde konumlanmış ay yıldızdı. Para birimi kuruş ve lira, resmi dili Türkçe'ydi. Halk oyuyla seçilen 131 milletvekilinden oluşan bir parlamentosu vardı. 12 üyelik ilk kabinesinde azınlıklara da yer verilmişti. Pavlo Camusev ile Stefani Vafiades, Kars Cumhuriyeti'nin Rum asıllı bakanlarıydı. Merkezi Kars olan bu cumhuriyetin sınırları içinde Artvin, Ardahan, Batum, Gümrü, Sarıkamış, Nahcivan,