Numan Aydoğan Ünal
Türk Dünyası Koordinatörlüğü
turkdunyasihotmail.com

Türk tarihinde en büyük vakıa Türklerin İslam'la şereflenmesidir. Araplar İslamiyet'i dört asır boyunca Afrika'dan Türkistan'a kadar ulaştırdılar. Türkler ise on asırdan beri İslamiyet'e hizmete devam etmektedirler. Son asrın büyük İslam âlimlerinden Abdülhakim Arvâsi hazretleri "Sahabe-i kiramdan sonra İslamiyete en büyük hizmeti Osmanlılar yaptı" demiştir. Türkistan'da, Hindistan'da kurulan Türk devletleri, Anadolu Selçuklu, Anadolu Beylikleri ve Osmanlı, Eshâb-ı kirâma ve Ehl-i beyte her zaman büyük hürmet ve muhabbet göstermişlerdir.

İslam âlimlerine göre kadın ve erkek, çocuk veya büyük bir Müslüman, Peygamber Efendimizi çok az da olsa, bir kere görürse, kör olan bir kere konuşursa ve iman ile vefat ederse, buna "sahabe" denir. Eshâb-ı kirâmı görenlere de "tâbiîn" denir. Mezhep imamımız İmam-ı Azam Ebu Hanife Numan Bin Sabit ve büyük hadis ve tefsir âlimi Haseni Basri hazretleri tâbiîndendir.

Eshab-ı kiram için Kur'ân-ı kerimde mealen "Allah onların hepsinden razıdır. Onlar da, Allahü teâlâdan razıdır" buyurulmuştur. Peygamber Efendimiz hadisi şeriflerinde "Eshabımın her biri gökteki yıldızlar gibidir. Herhangisine uyarsanız, Allahü tealanın sevgisine kavuşursunuz" ve "Beni gören veya beni görenleri gören bir Müslümanı cehennem ateşi yakmaz" buyurmuştur.

Eshab-ı kiramın en üstünleri Peygamber Efendimizin dört halifesi Hazreti Ebubekir, Hazreti Ömer, Hazreti Osman ve Hazreti Ali'dir. Bunlara Arapça "Hulefa-i raşidin"; Farsça "Çihâr yâr-i güzîn" denilir. "Hulefa" kelimesi halifeler, "raşid" ise doğru yolda kemale gelmiş demektir. "Çihâr yâr-i güzîn" ise farsça seçilmiş dört dost manasına gelir.

Peygamber Efendimiz pek çok hadisi şeriflerinde dört büyük halifeyi çeşitli vesilelerle meth etmiştir: "Ümmetimin en çok merhametlisi Hazreti Ebu Bekr'dir"

"Allah'ın Dininde en kuvvetliniz, Ömer-ibnül Hattab'dır."

"Hayâda en sadık olanınız, Osman bin Affan'dır."

"Ümmetimin en çok ikram edeni ve âlimi, Ali bin Ebi Talib'dir."

Türk dünyasında yetişen âlim, evliya ve şairler de eserlerinde; kitaplarında, Hülefa-i raşidine büyük muhabbet göstermişlerdir. Şimdi bunlara birkaç misal verelim:

Ahmet Yesevi hazretlerinin talebelerinden ve Horasan erenlerinden, Anadolu alpereni Hacı Bayram Veli hazretleri "Makâlat" isimli eserin başında Allahü tealaya şükür, Peygamberimize selam ve salattan sonra; Onun Eshabı ve Ehl-i beyti için "Onlar tam olgunlaşmış, temiz mübarek zatlardır" ifadesini kullanmaktadır. Peygamberimiz ve dört kıymetli halifesinin aralarındaki birlik ve beraberliğini ifade etmek için de "El"i misal vererek "Muhammed aleyhisselam baş parmak: Hazreti Ebu Bekir şehadet parmağı; Hazreti Ömer orta parmak; Hazreti Osman yüzük parmağı; Hazreti Ali küçük serçe parmak gibidir" demektedir.()

Pir-i Türkistan Ahmed-i Yesevi hazretleri ise "Divan-ı Hikmet"inde diyor ki:

"Gördüğü an inanan Eba Bekr-i Sıddık'dir;Üstün olup dayanan Eba Bekr-i Sıddık'dir. İkincisi yâr olan adaletli Ömer'dir;Mü'minlere yâr olan adaletli Ömer'dir. Üçüncü yâr olan hayâ sahibi Osman'dır;Her nefeste yâr olan hayâ sahibi Osman'dır. Dördüncüsü yâr olan Hak arslanı Ali'dir;Hem Mirac'da yâr olan Hak arslanı Ali'dir." Yine Türkistan âlimlerinden meşhur "Emali Kasidesi"nin sahibi Siraceddin Ali Ûşî hazretleri de şunları kaydediyor:"Ebû Bekr-i Sıddîk'ın, Eshâbın tamamından,Üstünlüğü açıktır, bir ihtimal olmadan. Ömer ibni'l Hattâb'ın, Osmân ibni Affân'dan,Rüchânı, fadlı vardır, bir şüphe bulunmadan. Osmân-ı Zinnûreyn de, doğrusunu istersen,Üstündür muharebe safındaki Alî'den. Üçünden sonra üstün, bu ümmetin içinde,Kerrâr olan Alî'dir, bu da mühimdir dinde.'' Anadolu Evliyalarından Erzincanlı Terzi Baba ismiyle meşhur Hayyât-ı Vehbi hazretleri de "Miftah-ı Kenz" adlı divanında şunları kaydediyor:"Ebu Bekr ü Ömer, Osman, Ali'dir.Bunları kim ki sevmezse, şakidir. Bunlardır cümle Eshab içre efdalNebiler zümresinden sonra ekmel'' Yine Anadolu evliyalarından Osman Bedreddin Erzurumî Hazretleri de der ki:''Ebubekir, Ömer, Osman ü Hayder,Bunlardan razi ol Allahü Ekber. Bunlar hem sakı-i Kevser'dir ey canBunları sevmek oldu derde derman."