FATİMA REHMAN

ABD Başkanı Donald Trump, alışverişe dayalı siyaset tarzıyla kötü bir üne sahip. Yakın müttefik çevresine dahil olmak için ona gerçekten bir hazine sunmanız gerekiyor.

Avustralya, Japonya ve diğer ülkelerle birlikte Trump'ın en yakın çevresinde hiçbir zaman tam anlamıyla yer bulamayan Hindistan, 2000'li yıllardan sonra ABD ile görece daha iyi ilişkiler kurdu.

Özellikle Trump'ın ilk başkanlık döneminde Hint-Pasifik bölgesindeki stratejik ortaklıklar, savunma anlaşmaları, teknoloji, terörle mücadele ve ticaret görüşmeleri öne çıktı.

Trump, 2019'da Hindistan'da ünlü "Howdy Modi" sloganıyla dikkat çeken yüksek profilli ziyaretler yaptı. 2020'de Ahmedabad'daki konuşmasında Hintçe konuşmaya yönelik tuhaf denemesi de gündem olmuştu.

Güvenilir bir piyon

Yeni Delhi'nin, Çin'in bölgede artan etkisini frenlemek için Washington'un güvenilir bir piyonu olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ancak zaman değişti ve Hindistan ile ABD başkanı arasındaki denklem Hindistan açısından daha da kötüye gitti. Peki, bu değişimi tetikleyen şey neydi Ve İslamabad, ABD'nin Hindistan'a uyguladığı baskıdan nasıl yararlanıyor

2025'in başında aynı tabloyu hayal etmek gerekirse, durum gerçeğe değil, adeta bir komediye benzerdi. Daha birkaç ay önce Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi "kendisinden çok daha iyi bir müzakereci" diye övmüş, Şubat 2025'te ise onu "harika bir dost" olarak nitelendirmişti. Trump, Modi'nin "Hindistan'ı yeniden büyük yapmak" için kendi "Amerika'yı yeniden büyük yapmak (MAGA)" vizyonuna benzer bir hedefe sahip olduğuna inanıyordu.

Aynı dönemde Pakistan ise IMF kurtarma paketleri, sertleşen Hindistan-Pakistan gerilimi ve yıllardır süren terörle mücadele arasında denge kurmaya çalışarak ayakta kalmaya uğraşıyordu.

Bir tetikleyici nokta

Uzmanlara göre asıl dönüm noktası, Trump'ın Mayıs ayında, ısrarla peşinde olduğu Nobel Barış Ödülü için Hindistan-Pakistan çatışmasında aniden arabulucu rolüne soyunmasıydı. Bu, Modi'yi kızdırdı çünkü tarihi bir çatışmada Trump'ın nükleer silahlara sahip rakip İslamabad'ı eleştirmesini bekliyordu. O günden beri Yeni Delhi bu konuyu kapatmayı başaramadı.

Modi, Trump'ın telefonlarını ve davetlerini reddederken, Pakistan'ın en üst düzey askeri yetkilisi Asim Munir, son aylarda iki kez Washington'u ziyaret ederek bunu "İslamabad-Washington ilişkilerinde yeni bir dönem" olarak nitelendirdi.

Dost mu, düşman mı

Değişim birdenbire olmuş gibi görünse de aslında yavaş yavaş şekillendi. Trump'ın sosyal medyadaki sert paylaşımları ise, dünyanın süper gücü ile Yeni Delhi'nin "yükselen süper güç" iddiası arasındaki çıkar çatışmasını açığa çıkardı. İki popülist lider arasındaki dostluk artık sona ermişti.

Bunun birkaç nedeni vardı: Hindistan'ın Rus petrolü satın alması, Washington'un öfkeli gümrük vergileri, Trump'ın Hindistan tarım pazarına özellikle süt ürünleri üzerinden girmek istemesi ve son dönemde İslamabad'a gösterdiği sıcak tavır. Ayrıca, Yeni Delhi için tabu olan Keşmir meselesini gündeme getirmeye hazır oluşu.