Yemek bedelinde SGK ve vergi istisnası nasıl hesaplanacak

Yemek bedelindeki istisnaların konu edildiği 202222 sayılı SGK Genelgesindeki ilgili bölümlerin Danıştay 10. Dairesince iptalinin ardından Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 112025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere değişiklik yapılmıştır.

Değişiklik sonrasında prime esas kazançtan istisna tutulacak yemek bedeli yeniden belirlenmiş, yemeğin üçüncü kişilere ait restoran vb. yerlerden sağlanması ve üçüncü kişilere fatura mukabili ödenmesi halinde yemek bedelinin tamamı istisna kapsamına alınmış, ayrıca yemek kartına yüklenen paraların SGK primine tabi tutulmasına ilişkin usul ve esaslarda 202417 sayılı Genelgeyle değişikliğe gidilmiştir.

1-İstisna tutar

İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi kaydıyla prime esas kazançtan istisna tutulan kazanç tutarı, sigortalının fiilen çalıştığı gün sayısı dikkate alınarak;

2024 yılında 666,75 TL x 23,65 157,69 TL iken, Yönetmelik değişikliği sonrası SGK Yönetim Kurulunca alınan karar ile 2025 yılında 158,00 TL olarak belirlenmiştir.

Dolayısıyla 2025Ocak ayında fiilen 27 gün çalışan bir sigortalıya 5.000 TL yemek parası ödendiği düşünüldüğünde;

158,00 TL X 27 gün 4.266,00 TL prime esas kazançtan istisna tutulacak,

5.000,00 4.266,00 734,00 TL ise MUHSGK uygulamasında "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" sütununa kaydedilmek suretiyle prime esas kazanca dahil edilecektir. Bu bakımdan yemek bedelinden istisna tutulacak kısmın hesaplanması sırasında işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı esas alındığından, puantaj kayıtlarına dikkat edilmesi önem arz etmektedir.

2- İşyerinde yemek verilmesi

İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmesi halinde, yemek bedelinin tamamı prime esas kazançtan istisnadır.

Ancak kıdem ve ihbar tazminatı ödemelerinde işyerinde verilen yemek bedelinin tutarı da hesaplamaya dahil edildiğinden yemek maliyetinin doğru bir şekilde hesaplanarak kayıt altına alınması ihmal edilmemelidir.

3-Yemeğin işyeri dışında verilmesi

Yönetmelik değişikliği öncesinde işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması halinde günlük brüt asgari ücretin 23,65' inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak kısmı istisna tutulmuş, bu tutarı aşan kısmı ise prime esas kazanca dahil edilmiş idi.

Yönetmelik değişikliği sonrasında 202417 sayılı Genelgede yapılan düzenleme ile yemeğin işyerinde verilmesi durumunda olduğu gibi yemeğin işyeri dışında verilmesi ve üçüncü kişilere fatura mukabili ödeme yapılması durumunda da istisna tutara bakılmaksızın yemek bedelinin tamamı prime esas kazançtan istisna tutulmuştur.

4- Nakden ödeme yapılması

Yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerden işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı X 158,00 TL tutarındaki kısmı prime esas kazançtan istisna tutulacak aşan kısım ise ücret dışı ödeme olarak prime esas kazanca dahil edilecektir.

5- Yemek kartına yükleme yapılması

202417 sayılı SGK Genelgesinde; " yemek kartıçekikuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartıçekikuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Ancak yemek kartıçekikuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde, günlük 158,00 TL'lik tutar prime esas kazanca tabi tutulmayacak ancak bu tutarı aşan kısım sigorta primine tâbi olacaktır. " şeklinde açıklama yapılmıştır."