7566 sayılı Kanunda Kurumdan gelir veya aylık alanların, kendi sigortalılığı ve/veya hak sahibi olduğu kişinin sigortalılığı nedeniyle oluşan genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin borçlarının %25 oranını geçmemek üzere gelir veya aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edileceğine yönelik bir düzenleme yer almaktadır.

Kanunda yer alan bu düzenlemeye istinaden gerek SGK'dan malullük ve yaşlılık aylığı alan kişilere ödenen aylıklardan, gerekse bu kişilerin vefatı sonrasında hak sahibi olan eş, çocuk ve anne/babaya bağlanan ölüm aylıklarından, aylığa hak kazanmış kişinin veya hak sahiplerinin kendi sigortalılıklarından kaynaklanan ödeme vadesi geçmiş prim ve gecikme zammı borçlarının kesilmesi mümkün olacaktır.

Kanunda, aylık/gelirlerden yapılacak kesintilerin "Kurumdan gelir veya aylık alanlara" yönelik yapılacağı belirtilmiş olup, "Kurum" ifadesi 5510 sayılı Kanunun tanımlar başlıklı 3. maddesinde "Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını" ifade eder şeklinde tanımlanmıştır. Bu bakımdan yasada yer alan hükümler çerçevesinde 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine istinaden ilgili sandıklardan aylık/gelir alan kişi veya hak sahiplerinin sigortalılıklarından kaynaklanan ve SGK'ya olan prim borçları nedeniyle herhangi bir kesinti yapılamayacağından, yasada bu yönüyle boşluk bırakıldığı değerlendirilmektedir.

HANGİ BORÇLAR KESİNTİYE KONU EDİLEBİLİR

Malullük, yaşlılık ve ölüm aylığından;

Aylık/gelir sahibi, aylık bağlanan kişinin kendisi ise bu kişilerin aylıklarından varsa, herhangi bir sosyal güvencesinin bulunmadığı sürelerde tahakkuk ettiği halde ödenmemiş genel sağlık sigortası (GSS) prim borçları için kesinti yapılabilecektir.

4/b (Bağkur) kapsamında emekli aylığı bağlanmış kişilere emekli aylığı bağlanmadan önce GSS prim borçlarının ödenmesi zorunlu olduğu, dolayısıyla 4/b statüsünden emekli aylığı bağlanmış kişinin GSS prim borcu olamayacağı dikkate alındığında 4/b statüsünden emekli olanların GSS borcu nedeniyle kesinti yapılması söz konusu olmayacaktır. Buna karşın 4/a (SSK) veya 4/c (Emekli Sandığı) statüsünden emekli aylığı bağlanan kişiler yönünden sosyal güvencesinin bulunmadığı süreler için GSS borcu tahakkuk etmiş olsa bile bu borçlar ödenmeden emekli aylığı bağlandığından, varsa emekli aylığının bağlanmasından önce tahakkuk etmiş GSS prim borçları kesintiye konu edilebilecektir.

Aylık/gelir sahibi, emekli vatandaşın vefatı sonrası ölüm aylığı bağlanan eş/çocuk/anne/baba ise

Gerek vefat eden emekli vatandaşa gerekse hak sahibi olarak ölüm aylığı bağlanan kişiye ilişkin GSS prim borçlarıHak sahibi olan kişilerin,5510-4/b (Bağkur) kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borçları,Şehir içi toplu taşıma araçları ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenen alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle ayda 10 günden az çalışmaları nedeniyle 5510/Ek-6. Madde kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borçları2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi hizmet süreleri içinde tahakkuk etmiş prim borçları

Aylık/gelirlerden kesilebilecektir.

5510/51. maddede düzenlenmiş olan isteğe bağlı sigortalılık ile 5510/Ek-5. maddede düzenlenmiş olan tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığının, primi ödenmiş son günden itibaren sona erdirilmesinin mümkün olması, haliyle zorunlu sigortalılık statüsünde yer almaması nedeniyle, hak sahiplerinin bu kapsamdaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borçlarının kesintiye konu edilmesi mümkün değildir.

HANGİ ORANDA KESİNTİ YAPILABİLİR

Yasada, prim borçları nedeniyle yapılacak kesintinin, gelir/aylığın "% 25'ini geçmemek üzere" yapılacağı öngörülmektedir.