Çalışanların sosyal güvenliklerinin sağlanması ve kayıt dışı istihdamla mücadele noktasında, kamu kurum ve kuruluşları ile bankalara yapılan bildirimler Sosyal Güvenlik Kurumuna iletilerek bu bilgiler SGK personelince Kurum kayıtlarıyla karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırmalar sonrasında çalışanın gün ve/veya kazancının eksik bildirildiğine veya hiç bildirilmediğine karar verilmesi halinde çalışanın sigortalılık işlemleri yapılmakta ve kayıt dışı istihdam nedeniyle işveren aleyhine Kanunda öngörülen yaptırımlar uygulanmaktadır.
Bu amaçla kolluk kuvvetlerine bildirilen kimlik bildirim formunda yer alan işe başlama ve işten ayrılış tarihleri de Kurum kayıtlarıyla karşılaştırılarak, kimlik bildirme formunun onaylandığı tarih de dikkate alınarak 2015/25 sayılı Genelgede yapılan açıklamalar doğrultusunda kimi zaman çalışanın kayıt dışı istihdam edildiğine karar verilebilmektedir.
Şöyle ki, 2015/25 sayılı Genelgeye göre;
Çalışanın işe başlama tarihiyle ilgili olarak, kimlik bildirme formunda beyan edilen işe başlama tarihi ile SGK'ya verilen işe giriş bildirgesinde beyan edilen işe başlama tarihi aynıysa veya işe giriş bildirgesindeki işe giriş tarihi alanına daha öncesi bir tarih yazılmış ise Kuruma bildirilen işe giriş tarihinin doğru olduğu kabul edilmektedir.
Kimlik bildirim formuna işe başlama tarihi olarak, SGK'ya verilen işe giriş bildirgesindeki işe başlama tarihinden daha öncesi bir tarihin yazılmış olması halinde ise kimlik bildirme formunun işverence onaylandığı tarihe bakılmakta, kimlik bildirme formunun onaylandığı tarihi takip eden gün ile SGK'ya verilen işe giriş bildirgesinde belirtilen işe başlama tarihi arasında;
10 gün veya daha az bir sürenin bulunması halinde işe giriş bildirgesinde yer alan işe başlama tarihinin doğru olduğu kabul edilmekte,
11 gün veya üzerinde bir sürenin bulunması halinde Kimlik bildirim formunda beyan edilen işe başlama tarihi üzerinde durulmaksızın formun işverence onaylandığı tarih sigortalının işe başlama tarihi olarak kabul edilmekte ve kayıt dışı istihdam edildiği gerekçesiyle gerekli yaptırımlar uygulanmaktadır.
Çalışanın işten ayrılma tarihiyle olarak, işten ayrılış bildirgesinde belirtilen işten ayrılış tarihi ile kimlik bildirme formunun işverence onaylandığı tarihten önceki gün arasında;
10 gün veya daha az bir sürenin bulunması halinde işten ayrılış bildirgesinde yer alan işten ayrılış tarihi esas alınmakta,
11 gün veya daha fazla bir sürenin bulunması halinde ise formun işverence onaylandığı tarih sigortalının işten ayrılış tarihi olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca çalışanın işten ayrılış tarihinin belirlenmesi noktasında 2015/25 sayılı Genelgede, kimlik bildirme formunda beyan edilen işten ayrılış tarihinin SGK'ya verilen işten ayrılış bildirgesindeki işten ayrılış tarihi ile aynı olup olmadığı veya işten ayrılış tarihi alanına daha sonraki bir tarih yazılıp yazılmadığı hususunda bir açıklamaya da yer verilmemiştir.
SGK UYGULAMASINDA DEĞİŞİKLİĞE İHTİYAÇ VAR!Bir kere, işe giriş ve işten ayrılış bildirgesinde yer alan işe başlama ve işten ayrılış tarihi ile kimlik bildirim formunda yer alan işe giriş ve işten ayrılış tarihi arasında bir farklılık bulunması ve kimlik bildirim formunun işe giriş/işten ayrılış bildirgesinde yer alan işe başlama/işten ayrılış tarihini izleyen günden itibaren 10 günlük süre geçirildikten sonra onaylanması durumunda, formun işverence onaylandığı tarihin işe başlama tarihi olarak kabul edilmesinin yasal anlamda hiçbir dayanağı olmadığı gibi bu uygulamanın doğruluğunun kabulü de mümkün değildir.