2000/Haziran ayından bu yana çalışanların SGK'ya bildirilen prime esas kazançları üzerinden % 1 sigortalı hissesi + % 2 işveren hissesi olmak üzere toplamda % 3 oranında işsizlik sigortası primi kesilmekte, ayrıca % 1 oranında devlet katkısı sağlanmaktadır.

İşsizlik ödeneğine hak kazanan vatandaşlara ödenen işsizlik maaşına geldiğimizde, ilk defa 2002/Mart ayında ödenmeye başlayan işsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazancı dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 40'dır. Ancak yasanın 50. maddesinde işsizlik maaşına hak kazanmış sigortalılar için bir de üst sınır getirilmiş olup, sigortalının son dört aylık kazancına göre belirlenen işsizlik ödeneğinin miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 80'ini geçememektedir.

…

İşsizlik sigortası primi ise sigortalıların SGK'ya bildirilen prime esas kazanç alt ve üst sınırları arasındaki kazançları üzerinden kesilmekle birlikte, prime esas kazanç üst sınırı İşsizlik Sigortası Kanununun yayımlandığı 8/9/1999 tarihinde brüt asgari ücretin 1,6 katı iken, geçen zaman içinde;

1/1/2000 tarihinde asgari ücretin 3 katına

1/8/2000 tarihinde asgari ücretin 4 katına

1/4/2001 tarihinde asgari ücretin 5 katına

1/7/2004 tarihinde asgari ücretin 6,5 katına

1/1/2017 tarihinde asgari ücretin 7,5 katına

çıkartılmış, şimdilerde TBMM'ye sunulan torba kanunda ise 1/1/2026 tarihinden itibaren asgari ücretin 9 katına çıkartılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.

Sigorta primine esas kazanç üst sınırında yapılan bu değişikliklerle birlikte, sigortalılar adına ödenen işsizlik sigortası primleri de asgari ücret artışının dışında prime esas kazanç üst sınırında yapılan artışlara paralel olarak artmış, 2026 yılında daha da artacaktır.

Ne var ki prime esas kazanç üst sınırı 8/9/1999'dan 1/1/2026'a kadar yaklaşık % 500 artmasına rağmen, işsizlik ödeneğine hak kazanan sigortalılar yönünden işsizlik maaşının üst sınırını belirleyen 4447/50. maddede yer alan "Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez." Hükmünde hiçbir değişiklik yapılmamıştır.

…

Şöyle bir örnek vereyim size,

Diyelim ki 2026 yılında brüt asgari ücret 40.000 TL oldu. Bu durumda prime esas kazanç üst sınırı asgari ücretin 7,5 katından 9 katına yükseltildiğinde devlet katkısını da bir kenara koyduğumuzda ödenecek işsizlik sigortası priminin üst sınırı da,

40.000 X 7,5 = 300,000 X 3 / 100 = 9.000,00 TL den

40.000 X 9 = 360.000 X 3 / 100 = 10.800 TL'ye çıkacaktır.

Haliyle işsizlik maaşına esas olan prime esas kazanç üst sınırı, 1/1/2026 tarihinden itibaren asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkacak olması nedeniyle bu sigortalılar yönünden işsizlik sigortası priminin maliyeti, asgari ücret artışının dışında %16,66 oranında artacaktır. Ancak, her ne kadar bu vatandaşlar adına %16,66 oranında daha fazla işsizlik sigortası primi ödenecek olsa da bu vatandaşların alacakları işsizlik maaşı, yeni bir düzenleme yapılmadığı takdirde önceden olduğu gibi brüt asgari ücretin %80'i kadar olacaktır.

…

Değerli okurlar,

Esasen işsizlik maaşının brüt asgari ücretin % 80'ini geçemeyeceğine yönelik kuralın, prime esas kazanç üst sınırında yapılan değişikliklere paralel olarak ilk işsizlik maaşının ödendiği 2002/Mart ayından itibaren değiştirilmesi gerekiyordu.