Alt işverenin çalışanların gün ve kazançlarını eksik bildirmesi durumunda asıl işveren olarak ne yapabiliriz, çalışanlar SGK'ya şikâyet ederse asıl işveren olarak karşılaşacağımız yaptırımlar nelerdir Kadir T.

5510 sayılı Kanunun 12/6. fıkrasında asıl işveren, alt işverenin 5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlüklerinden dolayı alt işverenle birlikte sorumlu tutulmuştur.

Kanunda yer alan bu yükümlülüğe istinaden alt işverenin istihdam ettiği sigortalıların gün veya kazançlarını eksik bildirmesi veya hiç bildirmemesi halinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102/9. fıkrasında yapılan düzenleme ile alt işveren sigortalılarına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin alt işverene ait işyeri sicil numarası belirtilmek suretiyle asıl işveren tarafından Kuruma verilebileceği açıklanmıştır.

…

Ancak alt işverenlerce istihdam edilen sigortalıların gün ve kazançlarının asıl işverenin vergi kimlik numarasının farklı olması nedeniyle alt işverenin SGK işyeri sicil numarası üzerinden ve asıl işveren tarafından MUHSGK uygulaması üzerinden bildirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu bildirimlerin kağıt ortamında düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri ile yapılması halinde ise yasal süresi içinde bile olsa Kanunun 102. maddesine istinaden Kurumca belirlenen şekil ve usulde bildirilmemesi nedeniyle idari para cezasıyla karşılaşılacaktır.

Kaldı ki geriye yönelik olarak alt işveren adına asıl işveren tarafından düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinin, üç aylık süre içinde verilse dahi Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103/4. fıkrasına istinaden bildirimlerin şüpheli görülerek işleme alınıp alınmayacağı noktasında denetime sevk edilmesi de mümkündür.

Ayrıca asıl işveren tarafından alt işveren adına bildirgelerin düzenlenmesi aşamasında sigortalıların eksik bildirilen gün ve kazançlarının tam olarak bilinmesi gerekmektedir. Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, asıl işveren tarafından alt işveren çalışanlarına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenerek Kuruma verilmesine yönelik olarak Yönetmelikte yer alan düzenlemenin, çalışma hayatında uygulanmasının pek de mümkün bulunmadığı değerlendirilmektedir.

Alt işveren çalışanlarının gün ve kazançlarının eksik bildirilmesinin asıl işveren açısından sonuçları

Alt işverenlerce istihdam edilen sigortalıların gün ve kazançlarının eksik bildirilmesinin ihbar veya şikayet konusu olması yahut olası denetimler sırasında SGK'nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca bu durumun tespiti halinde;

Eksik bildirim yapılan her bir ay için bilanço esasına göre defter tutuyor ise aylık asgari ücretin 3 katı aşılmamak kaydıyla eksik bildirim yapılan sigortalı başına 1 aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak,

İşyeri defter kayıt ve belgelerinin usulüne uygun düzenlenmemiş olması ve ücret bordrolarının geçersizliği nedeniyle eksik bildirim yapılan her bir ay için 1 aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak,

Eksik bildirim yapıldığı tespit edilen yıl/yıllarda alt işverenin yararlanmış olduğu asgari ücret destekleri geri alınarak, asgari ücret desteğine isabet eden primler gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenecek,

Sigortalıların gün ve kazançlarının eksik bildirildiğinin tespitine ilişkin tutanak/rapor tarihini izleyen ayda, gerek asıl işveren gerekse alt işverenin 1 ay süreyle prim teşviklerinden yararlanmasına izin verilmeyecek (05746 kanun numaralı Ar-Ge prim desteği ve 14857 kanun numaralı engelli teşviki hariç)