Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, "Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde Yapay Zeka Destekli Muhasebe ve İleri Analitik Projesi"nin devreye alındığını ve amacın, kamu kaynaklarını daha verimli kullanmak, şeffaflığı ve hesap verebilirliği artırmak ve mali disiplini güçlendirmek olduğunu açıkladı.

Yeni ekonomi yönetiminin ikinci yılı bitiyor. Ekonomi yönetimi iki sloganla başlamıştı. Birisi mali disiplin, ikincisi ise rasyonel politikalar.

Mali Disiplin gerçekleşmedi, zira;

Bütçe açıkları arttı.Kısa vadeli dış borçlanma arttı.Yatırımların bütçe içindeki payı azaldı.Bütçe harcamalarında detaylandırma yapılmadı ve Meclis ve Sayıştay denetimi azaldı.

Rasyonel Politikalar, İrrasyonel oldu.

Rasyonel politikalar, ekonomi, siyaset ve sosyal alanda, koordineli, akılcı, veri temelli ve bilimsel ilkelere dayanan karar ve uygulamalardır.

TÜİK son günlerde üç veri yayınladı. Bu verilere bakarak rasyonel politikaların seviyesini ölçebiliriz.

1.Üretici ve tüketicinin güveni düştü. Beklentiler kötüleşti.

2025 Haziran ayı Tüketici güven endeksi, bir önceki yıla göre geriledi.Reel kesim güven endeksi, geçen sene Haziran ayında güven sınırı üstünde 103,2 iken bu sene Haziran ayında güven sınırı altına düştü 98,4'e geriledi.Tüketici ve reel kesim bir yıl sonrası beklentisi de, bu seneden daha kötü olacak şeklinde oldu. (Aşağıdaki tablo ve Grafik)

TÜKETİCİ ve REEL SEKTÖR GÜVEN ENDEKSLERİ

Mar.25

Haz.25

TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ

85,9

85,1

TÜKETİCİ BİR YIL SONRASI EKONOMİK DURUM

84,6

82,4

REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ

103,2

98,4

REEL KESİME GÖRE BİR YIL SONRASI EK.GİDİŞAT

96,5

85,4

EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ

100,8

96,7

Beklentilerin bozulması ne anlama gelir

Hanehalkı ve reel sektörün enflasyon beklentileri yükseldiğinde, fiyatlara önceden zam yapma eğilimi artar; bu da "enflasyon sarmalı" riskini güçlendirir.Olumsuz beklenen ekonomik tablo, Türk Lirası'na olan güveni zayıflatır. Bu durumda döviz talebi artar, TL'nin değeri düşer.En önemli sonucu, yerli ve yabancı sermaye yatırım yapmaz, yerli sermaye çıkar.

2.Dış açıklar artıyor

2024 Ocak-Mayıs ilk beş ayında, dış ticaret açığı 36,6 milyar dolar iken bu sene aynı dönemde 41,3 milyar dolara yükseldi.Yine geçen sene aynı dönemde tüketim malı ithalatı 22 milyar dolar iken bu sene 24,4 milyar dolara yükseldi.