DunBradstreet, "2023 Küresel İflas Raporu"na göre, 2023 yılında küresel olarak firma iflasları yüzde 29 arttı. Türkiye de ise azaldı.

2023 yılında Türkiye'de iflasların azalmasının bir nedeni, enflasyon nedeni ile TL'den kaçış ve toplam talebin yüksek olmasıdır. Bu nedenle GSYH yüzde 4,5 oranında büyüdü. İkinci neden firmaların enflasyondan daha düşük oranda, yani eksi reel faizle kredi kullanması, başka bir ifade ile finansman maliyetlerinin düşük olmasıdır. (Aşağıdaki Grafik)

Ancak 2024 te bu tablo değişti. Ticari kredi faizleri TÜFE' ye yaklaştı. Reel gelirlerin azalması ve bu yolla satın alma gücünün düşmesiyle, talep artışı da daha düşük kaldı.

Aslında kriz dönemlerinde iflaslar istikrarın sigortasıdır; çünü verimli ve etkin çalışmayan firmaların iflas ederse, yerine rasyonel yeni firmalar gelir.

Ancak 2024 ve sonrasında hükümet ve ekonomi yönetiminin yanlışları iflasları artırıyor.

TMSF'ye ve kayyuma verilen şirket iflah olmaz.

2016 Fetö darbesi sonrasında TMSF tarafından çok sayıda şirket kayyuma alındı. sonradan çıkarılan bir yasaya göre , kayyumların sorumluluğu yoktur. Oysaki işletmelerde yetki ve sorumluluk birlikte olur.

Kayyuma alınan şirketlerin bir daha kurtulma umudu yoktur. Çünkü şirket yönetmek, seçkin liyakat ister.

2. Maliye kümesteki şirketleri zorluyor.

Türkiye de kaçakçılık yapanlardan, uyuşturucu ticareti yapanlardan, rüşvetlerden oluşan, yeraltı ekonomisinin ekonomi içindeki payı yüksektir. Paralel olarak bunlar vergi dışıdır. Bu hükümet bu sene önce bunlarla uğraştı. Sonra kesti. Türkiye'nin sorunu bu kayıtdışılığı azaltmaktır. Hal böyle iken siyasi iktidar elinin altında olan, yani kümesteki kazların vergi yükünü artırdı. Bu nedenle vergiden kaçış ve iflaslar artacaktır.

3. İçerde borçlanıp dışarda yatırım yapanlar arttı.

Bu sene ilk 6 ayda 11,5 milyar dolar, MB Bankası net hata ve noksan kaleminden, yani nereden çıktığı belli olmayan kanaldan, yurt dışına döviz çıktı. Anlaşılıyor ki, kamu imkanları ile köşe dönenler, iktidar değişecek korkusu ile varlılarını yurt dışına transfer ediyor.

Yine son senelerde adını az çok herkesin bildiği birçok büyük şirket; Türkiye'deki yatırımlarını teminat göstererek, bankalardan kredi aldı ve yurt dışında yatırım yaptı. Bunlardan birinin bankalara 7 milyar dolar borcu olduğu söyleniyor.

Bu niyetle bankalara borçlanan firmalar, bu borçları ödeyemez ve iflaslar artar.