Son 15 yılda tüm dünyada demokrasi inişe geçti. Otokrasi tırmandı. O kadar ki; Freedom House 2024 raporuna göre;

Orta Doğu nüfusu içinde, siyasi haklar ve sivil özgürlükler olarak, nüfusun yalnızca yüzde 8'i özgür statüde yaşıyor.

Afrika nüfusunun ise yüzde 17'si özgür statüde yaşıyor.

Siyasi haklar ve sivil özgürlükler açısından nüfus oranı (Yüzde).

Aşağıdaki haritada, yeşil renkler insani özgürlük açısından özgürlüğü, sarı renkler kısmen özgürlüğü, mor renkler ise özgür olmayan ülkeleri gösteriyor. Türkiye dâhil Orta Doğu, Rusya ve Çin ve Afrika'nın büyük bir kısmı mora boyanmıştır.

Dikta rejimler yalnızca kendi bekaları için çalışır. Kaynakları kendi bekaları için harcayınca toplumsal refah için kaynak kalmıyor.

Bugüne ve geçmişe ait iki örnek vermek istiyorum. Bugün Rusya ve Putin örneği, geçmişte Endenozya ve Suharto örneği.

Rusya-Putin

Putin 24 yıldır iktidardadır. Bunu anayasanın arkasından dolaşarak hileli yollarla yaptı. Putin'in yönetimi Rusya özellikle eski Sovyet ülkelerine yönelik ve saldırgan bir dış politika izledi. Birçok savaş çıkardı ve yalnızca Rusların değil dünyanın huzurunu bozdu.

İkinci Çeçen Savaşı. (1999-2009)

Gürcistan Savaşı. (2008) Gürcistan'ın Batı'ya dönük politikalarını engellemek için Güney Osetya ve Abhazya gibi ayrılıkçı bölgeleri Gürcistan'dan ayırdı.

Kırım'ın İlhakı. (2014) Rusya, Kırım Yarımadası'nı işgal etti ve kısa bir süre sonra ilhak etti.

Suriye İç Savaşına Müdahale. (2015-günümüz) 2015 yılında Suriye'deki Beşar Esad rejimini desteklemek için doğrudan askerî müdahalede bulundu.

Ukrayna İstilası. (2022-günümüz) İşgal, geniş çapta bir uluslararası krize yol açtı.

Bu savaşlar birçok insanın ölümüne neden oldu.

Aslında içerde de muhalifler şüpheli ölümlerle yok edildi. Bunlar;

Boris Nemtsov: Rusya'da önemli bir muhalif lider ve eski başbakan yardımcısı olan Nemtsov, Şubat 2015'te Moskova'da Kremlin'e yakın bir yerde silahlı saldırıya uğrayarak öldürüldü.

Aleksandr Litvinenko: Eski bir FSB (Rusya Federal Güvenlik Servisi) ajanı olan Litvinenko, 2006 yılında Londra'da radyoaktif polonyum-210 maddesiyle zehirlenerek öldü.

Anna Politkovskaya: Gazeteci ve insan hakları savunucusu olan Politkovskaya, Çeçenistan savaşı ve Putin yönetimi hakkında yazdığı eleştirisel yazılarla tanınıyordu. Ekim 2006'da Moskova'daki evinin önünde vurularak öldürüldü.

Sergei Magnitsky: Magnitsky, yolsuzlukla mücadele eden bir avukattı ve Rus yetkililer tarafından kötü muamele ve yolsuzlukları ifşa etmişti. 2009 yılında cezaevinde kötü koşullar ve tıbbi ihmal sonucu hayatını kaybetti.

Vladimir Kara-Murza: Putin yönetiminin sert bir eleştirmeni, 2015 ve 2017 yıllarında iki kez zehirlendi ancak hayatta kaldı.