Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen ay X hesabından "2025 yılında uluslararası kuruluşlardan sağladığımız kaynak tutarı 7 milyar dolara ulaştı" dedi. Bunu da ekonomi programına olan güvene bağladı.

Mehmet Şimşek'in açıkladığı "2025 yılında yaklaşık 7 milyar dolar dış finansman"ın büyük bir bölümü uluslararası finans kuruluşları aracılığıyla sağlanmıştır. Bu kurumlar:

Dünya Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Asya Altyapı Yatırım Bankasıdır. Bunlar içinde Dünya Bankasından sağlanan 748 milyar dolar yatırım içindir ve ödeme uzun vadelidir.

Gelişmekte olan ülkelerde devlet ve özel sektör dış borç alır. Ama hangi dış borç ve nereye kadar

Türkiye'nin dış borç sorununu riskli kılan iki önemli faktör var.

1. Türkiye yatırım yapmak için değil, cari açığı finanse etmek için borçlanıyor.

Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde, tasarruf açığı, döviz açığı ve bir dış kaynak ihtiyacı varsa, en uygun araç doğrudan yabancı yatırım sermayesidir. Çünkü doğrudan yabancı yatırım sermayesi uzun vadeli döviz girişi demektir. Türkiye ye doğrudan yabancı yatırım sermayesi girişi birkaç yıldır kesildi. İç tasarruf açığı ve cari açık, zorunlu olarak kısa vadeli dış borçlanma yoluyla finanse ediliyor. Türkiye bir yılda 222,3 milyar dolar dış borç ödeyecek.

Türkiye'nin dış borç ödeme kapasitesi de düştü. Hükümet veya özel sektör eğer teknoloji ithali ve yatırım için dış borç almış ise, içerde yaratılan katma değer artar, ihracat artar ve dış borç ödenir. Yok eğer açıkları kapatmak için alınmışsa, ekonomik maliyeti olur. Ülke riski artar.

Uygulamada, GSYH'da büyüme oranı düştü, İç üretimde daralma var. İthal tüketim mallarının toplam ithalat içindeki payı yüzde 10 dolayında iken yüzde 15'e yükseldi

Bu nedenlerle bir yandan da cari açık artıyor. Geçen sene ilk 6 ayda 14,4 olan cari açık bu sene aynı dönemde 23,3 milyar dolara yükseldi. Bu sorunlar 7 milyar dolar kısa vadeli borçla çözülmez.