Kur Korumalı Mevduat şimdiden Türkiye İktisat tarihine kara bir leke olarak geçti. Bu karara hem yönetenlerin yüzeysel iktisat bilgisi, hem de faiz nas ideolojik takıntı yol açtı.

1.Kur Korumalı Mevduatın yasal alt yapısı

"Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat ve Katılma Hesapları", yaşanan kur şoku nedeni ile 21.12.2021 tarihinde Hazine ve Maliye Bakanı kararıyla açıldı. Kararda, faiz kur artışı arasındaki fark, hazine tarafından ödenecek denildi.

2023 Temmuz ayında Kur Korumalı Mevduata Hazine tarafından yapılan kur artışı-faiz farkı kadar ödeme, 2023 Temmuz ayında kanunla Merkez Bankası'na devredildi.

Buna ek olarak, KKM uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi yetkisinin de Merkez Bankası'na devredilmesi teklifi yer aldı.

2.Merkez Bankası 2023 yılında 818 milyar TL zarar yazdı.

Merkez Bankası 2023 yılında 818,2 milyar TL zarar açıkladı. Zarar ağırlıklı olarak Kur Korumalı Mevduat hesaplarına yapılan nakit transferinden kaynaklandı.

Merkez Bankası geçmiş yıllarda kâr ediyordu. 2021'de 57,5 milyar TL, 2022'de ise 72 milyar TL kâr etmişti. Bu kârlar tartışmalı da olsa Hazine'ye aktarılmıştı.

Merkez Bankası'nın zarar etmesi, Hazine nakit dengesinin bozulmasına neden olur.

3.Kanunla Merkez Bankası'na kur farkı ödetmek doğru mudur

Hükûmetin kendi yanlışı nedeniyle ortaya çıkan zararı, bir kanunla Merkez Bankası'na devretmesi toplumsal maliyet açısından değişmez. Ancak bağımsız olması gereken MB'ye siyasi müdahaledir. Bu yolla siyasiler kendi hatalarını bağımsız ve millî bankaya aktararak, bankanın güven kaybına neden olmuşlardır.

Kur artışları ilave parasal genişleme yaratmış ve MB para politikası yoluyla enflasyonu kontrol edememiştir. Enflasyonda Kur Korumalı Mevduat'ın payı yüksektir.

Dahası Merkez Bankası kanunu Merkez Bankası'na millî parayı koruma görevi vermiştir. Bu durumda MB, TL'yi nasıl koruyabilir.

4.Hükûmetin ve MB'nin kur politikası

Dalgalı kur sistemi ve serbest kambiyo rejiminde, merkez bankaları, ekonomik istikrarı bozacak kadar aşırı kur hareketleri varsa, döviz alım ve satım işlemleri ile kura müdahale eder.

MB yasasında da bankanın bu görevi: "Hükûmetle birlikte Türk lirasının iç ve dış değerini korumak için gerekli tedbirleri almak ve yabancı paralar ile altın karşısındaki muadeletini tespit etmeye yönelik kur rejimini belirlemek, Türk lirasının yabancı paralar karşısındaki değerinin belirlenmesi için döviz ve efektiflerin vadesiz ve vadeli alım ve satımı ile dövizlerin Türk lirası ile değişimi ve diğer türev işlemlerini yapmak" şeklinde sayılıyor.

Kur Korumalı Mevduata MB'nin nakit para aktarması ilk bakışta bu mevzuata göre doğru görünüyor. Ama aslında hükûmet ve banka, kanunun arkasından dolandı. Çünkü hiçbir kanun ekonomik istikrarı bozmak ve sosyal maliyet getirmek için bir neden olamaz. Kaldı ki halk hükûmete devlet yönetimini, basiretli yönetsin diye emanet etmiştir.