Sosyal Hizalanma: Gazze'nin ilk faturası New York'a kesiliyor

Gazze üzerinden okuma yapmak abartılı gelebilir ancak veriler çok net. Sicilya'daki soykırım karşıtı ve Sumud'a destek yürüyüşlerinde konuşma fırsatı yakaladığımız gençlerin politik bagajlarını boşalttıklarını ve Gazze'yi vicdani bir yük olarak sahiplendiklerini çok net görmüştüm. Gözlemlerimi ifade etmem, ülkemizde bazı çevrelerde rahatsızlığa neden olsa da Batı'daki siyasi iklimin değiştiği de yadsınamaz bir gerçek.

***

ALARM ZİLİ: AKLA GELMEYECEK BİR ORANYeni sosyal ve siyasal hizalanmanın ne kadar derin olduğunu anlamak için verilere bakmak gerek. Harvard Üniversitesi ile The Harris Poll şirketinin geçtiğimiz ağustosta yaptığı anket, Amerikan sistemi için alarm zilinden farksız. Ankete göre, 18-24 yaş arası kuşağınyüzde 60'ı, İsrail'e karşı Hamas'ı desteklediğini açıkça ifade ediyor. "Terörle savaş" propagandasıyla büyümüş bir ülke için bu, akla gelmeyecek bir oran. Ankette yaş grubu yükseldikçe İsrail'e desteğin yüzde 84'lere kadar çıkması, nesiller arasındaki "siyasi bağın" koptuğunu da gösteriyor.

Söz konusu olan anlık bir öfke değil, kalıcı bir politik dönüşüm. Geçtiğimiz eylül ayında New York Times ile Siena Üniversitesi ortaklığında gerçekleştirilen anket de bu dönüşümü perçinliyor. Amerikalılarınyüzde 51'i artık İsrail'e ek askeri ve ekonomik yardıma karşı çıkıyor. 30 yaşın altındaki gençlerde bu karşıtlıkyüzde 68'e fırlıyor. 2023'te Filistinlilere destek yüzde 20 iken İsrail'e destek yüzde 47 idi; bugün ise her iki taraf da yüzde 34-35 bandında eşitlenmiş durumda.

Ancak en çarpıcı veri, Amerikalılarınyüzde 40'ının(2023'te yüzde 22) artık İsrail'in "sivilleri kasıtlı olarak öldürdüğünü" düşünmesi. Bu kırılım, Gazze'deki soykırım gerçeğinin, ana akım medyanın tüm çabalarına rağmen halkın vicdanını kanattığının kanıtıdır.

***

PARTİLER ÜSTÜ BİRLEŞME: "SİZDEN İĞRENİYORLAR"İsrail lobisi ve Amerikan «establishment»ı (yerleşik düzen), saha araştırmalarına yansıyan keskin görüş ayrılığını «radikal solun» bir sorunu olarak göstermeye çalışsa da Gazze›deki vahşet, gençleri parti sınırlarının ötesinde birleştiriyor. Ermeni asıllı ABD›li gazeteci Ana Kasparian›ın tespiti ise yeni sosyal hizalanmanın özeti: "Bütün topluluklar sizden iğreniyor. Amerikan medyasındaki propagandaya bakarak yanılgıya düşmeyin. Siz nefret ediliyorsunuz."Kasparian'ın"hem sağcı hem solcu gençler"vurgusu kritik önemde. Geleneksel olarak İsrail›i destekleyen, ancak statükoya mesafe koyan sağcı gençler ile Filistin'i destekleyen ilerici solcu gençler, ilk kez ortak bir zeminde birleşiyor: "Savaş çığırtkanlığı yapan, soykırıma milyarlarca dolar akıtan ve kendi halkını yoksulluğa mahkûm eden Washington statükosu."

***

NEW YORK'TAKİ "HAYALPEREST": ZOHRAN MAMDANİİşte bu sosyolojik kırılmanın siyasi sonuçları şu günlerde New York'ta görülüyor. Çok değil geçtiğimiz yıl 33 yaşındaki "Müslüman sosyalist" Zohran Mamdani'nin New York Belediye Başkanlığı'na aday olması "hayalperest bir hamle" olarak görülüyordu. Karşısında Demokrat Parti'nin ağır topu Andrew Cuomo vardı ve Trump sonrası siyasetin sağa kaydığı düşünülüyordu.Ancak Mamdani ve arkasındaki 80 bin üyeli Amerika Demokratik Sosyalistleri (DSA), rüzgârın yönünü doğru hesapladı. Amerikalı gazeteci Jonathan Derbyshire'ın Financial Times'ta yayımlanan ve Oksijen gazetesinin de alıntıladığı makalede dikkat çektiği; İktisatçı Werner Sombart'ın 1906'da ortaya attığı, "Biftek ve elmalı turtanın hüküm sürdüğü topraklarda sosyalizm olmaz" tezi, 2025 Amerika'sında geçerliliğini yitirmiş görünüyor.

Çünkü ana akım medyanın irdelemekten çekindiği ve genç kuşakların gündemindeki mesele artık sadece ekonomi değil. Yeni nesil, ahlâkî öncelikleri ideolojilerin üzerinde tutuyor.

***

ŞİFRE: SOYKIRIMI KONUŞMAK

Mamdani'nin kampanyasında büyük çoğunluğu DSA üyesi bile olmayan 50 bin gönüllü seferber oldu. Bu gençler, 1,6 milyon hanenin kapısını çalarken sadece daha iyi bir konut politikası değil, "Gazze'deki soykırıma" karşı net bir duruş vadettiler.

Mamdani'nin başarısının şifreleri arasında, "soykırım" kelimesini siyasetin merkezine taşıması da yer alıyor. Yahudilerin yıllardır kalkan yaptığı "Genocide" kavramı, artık marjinal bir aktivist söylem olmaktan çıktı ve "The View" gibi ana akım programlarda dillendirilen politik bir gerçekliğe dönüştü.

***

AMERİKALI GENÇLERİN "SADAKATİ" ÖLDÜMamdani, genç seçmenler için parti sadakatinin öldüğünü de kanıtladı. Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'e karşı "İsrail soykırımını" protesto etmek için "boş oy" kampanyasını desteklemesi, gençlerin Gazze'yi sağ ve sol görüşlerin üzerinde tuttuğunu -politik risk alarak- ortaya koydu.

The Forwardgazetesinde yayınlanan Data for Progress anketi, Mamdani ve hareketine destek verenlerin bu rüzgârı nasıl yönlendirdiğine de işaret ediyor:

Mamdani'ye oy verenlerinyüzde 62'si, onun "Filistin haklarına verdiği desteğin" kararlarını etkilediğini söylüyor.