Türk siyasetini hep sağ ve sol, muhafazakârlık ve milliyetçilik gibi parametrelerle açıklıyoruz. Oysa bunlarla beraber teknoloji, kalkınma ve meslek ilişkileri de çok önemli. Bu açıdan mühendisler ve Mülkiyeliler hattı üzerinden siyasetimizi açıklayabiliriz. Çünkü Türkiye'nin modernleşmesi ile beraber bu iki meslek ve eğitim grubu çok önemli rollere sahip olmuştur. Hala da devam ediyor bu rolleri.

II. Abdülhamit'in modernleşmesi ile beraber birçok okul açıldı. Burada yeni memurlar ve meslek erbapları yetişti. Harbiye, tıbbiye, mülkiye, mühendishane, ziraat ve baytar mektebi, kız darülfünunu... Cumhuriyet modernleşmesiyle bunlar kısmen devam etti. Ulema tasfiye edildi, memurlar da sivil ve askeri bürokrasi olarak öne çıktı. Mülkiye devlet yönetiminde belirleyici oldu. Okul ve ekol olarak Ankara Siyasal olarak devam etti. Ana siyasi motivasyonları, "kurtuluş" düşüncesi dayanıyordu. Onlar her zaman devleti kurtarmak amacıyla hareket halindeydiler. Bu açıdan da devlet kudreti en önemli araçtı. Halk ise ikincil ve pasif bir unsurdu. Devlet kudreti, topladığı vergiler ve yetiştirdiği memurlarla KİT'ler üzerinden ekonomik kurtuluşu sağlayacak ve devlet okulları ile de kültürel kurtuluş gerçekleşecekti.

Mülkiyeliler siyaseti ideoloji ve ütopya ile iç içeydi. Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak emeli hakimdi. İnönü gibi siyasette yer alan askerler de mülkiye ruhuna sahipti. On iki yaşlarından itibaren devlet okullarında bu ruhla yetişmişlerdi. Halkla gündelik ilişkileri sınırlıydı. Halk çocukları içinden gelip, yatılı devlet okullarından geçip ve Ankara Siyasalda okuyanlar da zamanla bu "memurlar habitusuna" dahil oluyordu.

Mühendislik çok farklıydı. 1950'ler sonrasında İTÜ ile beraber daha da gelişti. Devleti ve toplumu yönetmek bir "kalkınma" meselesiydi onlar için. Demirel, daha DP döneminde Anadolu'da suyun hayati önemini görmüş ve hemen barajlar, kanallar ve göletler için koşup durmuştu. Halkın diliyle konuşuyordu. İTÜ'den yetişmişti. Erbakan da İTÜ'den mezundu, Özal da. Erbakan, kalkınma için baraj yerine sanayi dedi. Özal ise elektronik ve otoban. Mühendislik, sert ideolojilerden öte somut ekonomik atılımlarla gelişmeye çalışıyorlardı.

Mühendislik siyaseti halkla, şantiyelerle, yol ve köprülerle, fabrika ve barajlarla beraber yapılıyordu. Türkiye zaten kurtulmuştu. Şimdi kalkınma zamanıydı. Hepsi de demokrasiyi şöyle ya da böyle önemsiyordu. Çünkü kudretlerini halktan almak istiyorlardı. Halk seferber edilerek kalkınmada ilerleme sağlanabilirdi. Devlet ofislerinde ve Ankara'da oturmakla yetinmiyorlardı.