Enflasyon, zam, maaş

Haziran ayı enflasyon rakamları açıklandı: Yüzde 1.64. Büyük ve iddialı konuşmak istemiyorum, ama enflasyon düşüş eğilimine girmiş gibi görünüyor. Dileriz devam eder.

Bu oranlar, memurlar, memur ve işçi emeklileri ile toplu iş sözleşmelerinde madde varsa çalışan işçilerin de temmuz artışlarını belirleyecek. Şimdiden altını çizeyim, kimseyi de memnun etmeyecek.

Çünkü...

Uzun süren enflasyonist ortam, yıllar boyunca sisteme yapılan müdahaleler ve çalışan ya da emekli kesimlerin arasındaki adaletsizlikler, durumu karmakarışık hale getirdi.

Yıllardır dillendirilen bir taleptir: Kitleler meydanlarda "eşit işe eşit ücret" diye bağırırlar. Peki, gerçekleştirilebildi mi Tabii ki hayır.

Memur ile işçi arasındaki farklılıklar ise ayrı bir konu. Bundan 30-35 yıl önce işçiler avantajlıydı. Müdürlerin, "Bana çay getiren eleman benden fazla alıyor" serzenişlerinin haberlerini yapardık. Şimdi de tersi tablolarla karşı karşıyayız. Her gelen iktidar bir parmak attı. İçinden çıkılamaz garip bir görüntü ortaya çıktı.

Emeklilerde de durum aynı. En düşük memur emeklisi aylığı 14 bin lira civarında. Bu rakam, geçmişte emekli olmuş işçi emeklilerinin ortalama aylığı ile eşit. O taraftaki en düşük aylık 10 bin. Ayrıca, aynı gün çalışıp aynı primi ödeyen işçi emeklilerinin aylıkları da yıllara göre farklılık gösteriyor.

Neden mi

Sistemle çok oynandı. İşçi emeklilerinde yüzde 70'lerde olan aylık maaş bağlama oranı düşürüldükçe düşürüldü. Herkes kendine göre bir düzenleme yaptı. Zaman zaman da "süper emeklilik", "kıyak emeklilik" gibi formüller icat edilerek, sistem iyice içinden çıkılmaz bir hale getirildi.

Kısacası, adalet kavramı yok edildi.

Şimdi düzelt düzeltebilirsen.

Köklü bir reforma ihtiyaç var.

Elektriğe 1 Temmuz itibarıyla yüzde 38 zam geldi. Bu oran, enflasyona yansımadığı için aylık artışlarına da yansımayacak. Bunun gibi başka kalemler de var.

Düzenleme yanlıştı zaten. Kira artışlarında 1 Temmuz'dan sonra