Ukrayna krizi geleceğin dünya düzeni için ipucu veriyor

Dr. Orhan Karaoğlu - Uluslararası İlişkiler Uzmanı Rusya Devlet Başkanı, sadece Minsk Barış Sürecini başarısızlığa uğratmakla kalmıyor, Soğuk Savaşı geri getiriyor. Ukrayna'da krizi geleceğin dünya düzeni için bizlere ipucu veriyor.Şimdi Ukrayna ile -kimilerine göre beklenmedik bir şekilde, kimilerine göre ise beklenildiği gibi- uzun zamandır korkulan savaş başladı. Batı'daki bölünme, son Münih Güvenlik Konferansı'nda da iyice ortaya çıkmıştı. Amerikalılar savaş olacak derken Avrupalılar aksini iddia ederek Putin'in bunu yapmayacağını, hepsinin sadece taktik olduğunu vurgulamışlardı. Avrupa Putin'in sağduyusuna, Amerikalılar ise kendi sağduyularına güvendi.Putin'in 21 Şubat 2022'de Avrupa'yı savaşın eşiğine getiren tarihi konuşması, Batı'yı küçümsemeyle, Rusya'nın geçmişteki büyüklüğünden duyduğu incinmiş gururla ve Putin'in Rusya'nın tarihi olarak hak ettiğine inandığı şeyi geri almaya yönelik kelimelerle doluydu. Putin'in yüzündeki ifadeden, iddia ettiği adaletsizlikten duyduğu öfke okunabiliyordu. Tarihi Rusya'yı bir arada tutmadığı için Lenin bile nasibini aldı. Bu açıklama ile birlikte Putin'in Haziran 2019'da Financial Times'ın Genel Yayın Yönetmeni'ne verdiği bir mülakatta, Trump'ı överek ve Merkel'i ise eleştirerek şöyle söylüyordu: "Liberal fikir artık çağ dışı kaldı. Halkın ezici çoğunluğunun çıkarlarıyla ihtilafa girdi." demesi de bir hatırlanmalı.1989'da Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya'yı iyi bir komşu olarak Avrupa'ya yakınlaştırmak için özellikle Almanya'nın yıllarca süren çabaları da böylece başarısız oldu. Bugünün siyasi enkazının temizlenmesi ve yeni bir Doğu politikası için zemin hazırlanması on yıllar alacaktır.ABD ve AB, Moskova'nın bu hamlesine karşı yaptırımları duyurdu. Putin'in stratejik güç çabalarına kararlı ve etkili bir şekilde karşı koymak istiyorsa, Batı'nın zaten başka seçeneği yok gibi görünüyor. Kremlin patronu, verdiği güvencelerin aksine sadece Ukrayna'nın çok uzak bir gelecekte öngörülen NATO'ya katılımını engellemekle ilgilenmiyor. Putin, Doğu Avrupa'daki ekonomik ve sosyopolitik dönüşüm sürecini durdurmak istiyor. Bununla birlikte Rusya ABD ile oturup yeni dünya düzeni oluşturabilmek talebinde ısrarcı görünüyor. Konu Donbas ve Luhansk'ın elde bulundurulmasının Kırım'ın güvenliği gözükse de büyük resimde Rusya'nın küresel politikalarda ABD ile Çin arasındaki rekabette yer kapma hamlesi mücadelesi yaşanıyor.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6708850;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6708850;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardusunenlerin-dusuncesiukrayna-krizi-gelecegin-dunya-duzeni-icin-ipucu-veriyor-6708850' });Ukrayna krizi, Alman ekonomisi için de bir dönüm noktası olabilir. Alman Merkez Bankasına göre Alman şirketleri Rusya'ya 24 milyar avrodan fazla yatırım yaptı. Somut ekonomik zarar, henüz öngörülemese bile can sıkacaktır ama bu değiştirilemez gibi duruyor.Diğer yandan Çin bu gelişmeleri sessizce takip ediyor. NATO'nun ne yapacağı, Rusya'ya nasıl cevap vereceği ile yakından ilgileniyor. NATO'nun pasif bir durumda kalması, Çin'i de cesaretlendirebilir. NATO'nun ne yapacağı, Rusya'ya nasıl cevap vereceği ile yakından takipte.Çinliler, ABD ve AB'nin Ukrayna'da ne yaptığına çok yakından izliyor ve bu durumun Tayvan için ne anlama geleceğine yönelik muhtemelen değerlendirme yapıyor. Dünyanın mikroçip üretiminin yüzde 60'ından fazlasını imal eden bir ülke olan Tayvan bağımsız kalacak mı, yoksa bir askeri işgal, ilhak yahut içeriden iyi organize edilmiş bir darbe mi olacak soruları sorulmaya başlandı bile. Çeşitli uzmanlar, Çinlilerin mantıklı olduğunu, bunu yapmayacaklarını söylüyor. Bunu zaman gösterecek. Rusya başarılı olursa Çin'in de bazı hamleler yapması muhtemel görünüyor. Bu hamleler de bize geleceğin dünya düzeni için ipucu verebilir.Son zamanlarda yaşanan gelişmelerin birçoğu Soğuk Savaşı hatırlatıyor. Ama bu döneme yeni bir kavram bulmak gerekiyor. Her ne kadar dünya Soğuk Savaş dönemi dünyası olmasa da ve farklı bir devir olsa da Soğuk Savaşın gerilimli dönemleri günümüzde de yaşanıyor. ABD'nin Afganistan'dan