Irak'tan Sincar hamlesi

BİLGAY DUMAN - Son dönemde Türkiye'nin Irak'ın kuzeyinde terör örgütü PKK'ya yönelik gerçekleştirdiği "Pençe-Kilit" operasyonunun ardından, Irak'ın Ninova (Musul) vilayetine bağlı Sincar'da yeni bir hareketlilik yaşanıyor. Son bir hafta içerisinde Sincar ve çevresinde terör örgütü ile Irak güvenlik güçleri arasında büyük çatışmalar var. Türkiye'nin 2019'dan bu yana "Pençe harekatları" çerçevesinde yaptığı operasyonlar sonucu Irak'ın kuzeyindeki dağlık ve kırsal alanda baskılanan PKK'nın, şehir merkezlerine doğru kaydığına, buralarda yapılanmaya ve gücünü tahakküm etmeye çalıştığı görülüyor. Sincar da, bu noktada PKK açısından en kritik yerlerden biri.Sincar, ABD'nin 2003'teki işgalinden sonra Irak merkezi hükümeti ile Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında idari kontrolün hangi tarafta olacağı konusunda yaşanan çekişme nedeniyle "ihtilaflı bölgeler" arasında sayılmıştı. İdari açıdan Ninova içerisinde kalsa da, fiili ve askeri kontrol Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi'nin (KDP) elindeydi.Ancak terör örgütü DAEŞ'in 2014'te Irak topraklarının neredeyse üçte birini ele geçirip, Sincar'da da varlık göstermesinin ardından, "DEAŞ'ı çıkarma" bahanesiyle buraya yerleşen PKK ve ilişkili gruplar, bugün Irak için büyük bir tehdit ve tehlikeye dönüştü. Zira PKK, Sincar'da Irak merkezi hükümetinin idaresine karşı "Sincar Özerk Yönetim Konseyi"ni kurup buranın idaresini eline almış ve "seçilmiş Sincar Kaymakamı ve ilçe meclisi üyelerinin" girişine engel olmuştu.BM ile anlaşmaTerör örgütü PKK, Sincar'daki varlığını yerelde kurduğu silahlı yapılarla güçlendirip destekleyen bir strateji geliştirdi. DAEŞ nedeniyle milis grupların çatı yapılanması olarak kurulan ve 2016'da çıkarılan bir yasayla Irak'ın resmi güvenlik güçlerinin parçası haline getirilen Haşdi Şaabi bünyesindeki İran'a yakın Şii milis gruplarla ortak hareket eden PKK ve yerel halktan oluşturulan "Sincar Direniş Birlikleri" isimli grup, Sincar'ı kontrol altına alıp, örgütün Suriye'nin kuzeyinde kurduğuna benzer bir yapıyı burada oluşturmaya çalıştı.var taboolaDivId "";var taboolaPlacement "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" 6750412;taboolaPlacement"Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" 6750412;taboolaPlacement "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola window._taboola || ;_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https:www.milliyet.com.tryazarlardusunenlerin-dusuncesiiraktan-sincar-hamlesi-6750412' });Ancak örgütün Sincar'da kurduğu yapının yarattığı huzursuzluk ve DAEŞ nedeniyle Sincar'dan kaçan halkın geri dönüşü konusunda yaşanan sıkıntılar, burada "sorumlu ve egemen bir idarenin tesisi" için adım atılması gereğini beraberinde getirdi. Nitekim 2020'nin Ekim ayında durumu kontrol altına alabilmek için Birleşmiş Milletlerin (BM) gözetiminde Irak merkezi hükümeti ve IKBY arasından bir anlaşma imzalandı. Anlaşmayla Sincar'daki "tüm yabancı güçlerin" Sincar'dan çıkarılması, bir kaymakam atanması ve "gerçek ve yerli" halkından oluşan 2500 kişilik bir gücün kurulması planlanmıştı. Tabii ki bugüne kadar anlaşmanın uygulanabildiğini söylemek zor.Ancak Irak merkezi hükümetinin sadece Sincar'da sağlayacağı kontrol, PKK'nın etkinliğini dizginlemek için yeterli olmayacak. Bununla birlikte PKK'nın Kerkük, Ninova, Diyala ve Selahaddin gibi vilayetlerin bazı bölgelerinde de etkin ve eylem yapma kapasitesine sahip olduğu biliniyor. Bu noktada PKK'nın eylem yapabileceği alanların Türkmenlerin yaşadığı coğrafyayla da örtüşmesi, bölgede Irak Türkmenleri açısından büyük