Dün İsrail'de Genelkurmay Başkanı Halevi ile Gazze'den sorumlu Güney Cephesi Komutanı Finkelman'ın istifalarını açıklamalarının ardından ortaya çıkan tablo, İsrail'de ucu İsrail Başbakanı Netanyahu'ya kadar ulaşabilecek yeni bir sürecin başlayabileceğini gösteriyor. Özellikle istifaların gerekçesi olarak sunulan Gazze başarısızlığı ile daha geniş kapsamlı soruşturma yapılması çağrısı, durumun sadece iki istifa ile sınırlı kalmayacağını göstermesi bakımından önemlidir. Zira İsrail Genelkurmay Başkanının yaptığı çağrıda Gazze'deki başarısızlığın sadece askerlere mal edilemeyeceğinin vurgulanması, istifaların sadece askeri kesimde değil, sivil kesimde de gerçekleşebilme ihtimalini güçlendiriyor.

GAZZE'DE YENİLGİ

İki önemli istifa ile başlayan süreç daha nerelere kadar uzanacak, bunu göreceğiz ama İsrail'in ve özellikle İsrail ordusunun Gazze'de Hamas'a karşı başarısız olduğu böylece kesinleşmiş oldu. Bu görüşü esas alacak olursak, Gazze'deki başarısızlığın aynı zamanda İsrail istihbaratının da başarısızlığı anlamına geleceğini kestirmek güç değil. Dolayısıyla, önümüzdeki günlerde kısa adı Şin Bet olan İsrail iç istihbarat teşkilatından da istifalar olması kuvvetle muhtemel. Ayrıca, bu başarısızlığın siyasi ayağını da analiz etmek gerekir. Elbette siyasi ayağı, başta İsrail Başbakanı olmak üzere, şu anki İsrail kabinesi oluşturmaktadır.

SİYASAL KRİZ ÇIKABİLİR

Süreci çorap söküğü olarak tarif etsek, sanırım yanlış olmayacaktır. Gazze'deki yenilginin faturası önce askeri kanada, daha sonra istihbarata ve nihayetinde hükümete kadar kesilebilir. Aslında istifa eden İsrail Genelkurmay Başkanı ile hükümet arasında baştan beri operasyonun yürütülmesi konusunda görüş farklılıkları olduğu biliniyor. Bu bakımdan sonucu önceden gören İsrail Genelkurmay Başkanı, arka planda asıl büyük sorumluluktan da kaçmaya çalışıyor. İsrail ordusunun Gazze'deki yenilgisinin sorumluluğundan istifa ederek kurtulmak istiyor ve demek istiyor ki asıl sorumluluk askerde değil, istihbarat birimlerinde ve siyasi karar vericilerde. Çünkü Filistin halkına karşı yapılan soykırım, işkence ve işlenen insanlık dışı suçların hukuki, sosyal ve politik baskısı, şu anki askeri ve siyasi bürokrasideki aktörlerin bir gün yargılanabilecek olmaları korkusu, bu istifaların da derinleşmesinin önünü açabilir. Bu açıdan bakacak olursak, İsrail'in mevcut yönetiminin çözülmekte olduğunu da söyleyebiliriz. Sonuçta süreç böyle gelişirse, İsrail'de mevcut hükümetin tasfiye olduğu ve yeni bir hükümetin kurulduğu günleri görebiliriz. Anladığımız kadarıyla zaten ABD'nin yeni yönetiminin, yani Donald Trump'ın istediği de bu.