ABD Başkan adaylarından Kamala Harris'in İki gün önceki seçim mitinginde taraftarlarının kullandığı bir pankart dikkatimi çekti. Türkçesi "İlerleme İçin Yeni Bir Yol" olan slogan şeklindeki bu yazılı pankart aslında nerede olurlarsa olsunlar toplumların ilerleme ihtiyacının açık bir tezahürüydü. Ancak toplumların ilerleme ihtiyaçları her zaman sabit kalsa da ilerleme yöntemleri daima değişmektedir. Toplumsal ilerlemeyi yöneten resmi ve gayri resmi toplumsal kurumlardır. Ya bu kurumlar üzerinden gelişme ve ilerleme sağlanır ya da kurumlar 15 Temmuz ve sonrasında olduğu gibi devrimsel nitelikte kırılmalara uğrarlar.
SİYASET TEK BAŞINA YETERLİ OLMAZ
Ülkemizde son birkaç yıllık dönemdeki siyasi, kurumsal ve sosyal süreçlere baktığımızda adeta eskiye dönüşü çağrıştıracak klasik bakış açılarının yaygınlaştığını görmekteyiz. Sorunların çözümünü ilerleme için yeni yollar bulmak yerine siyasi manevralara yönelmede aramak geçmişten gelen ve günümüz toplumlarında yaşanan en büyük hastalıklardan biridir. Keskin siyasi manevralar toplumsal bütünleşmeyi değil, tam tersine toplumsal ayrışmayı da tetikleyebileceği gibi her şeyin çözümünü politik siyasette aramak da yanlıştır. Çünkü siyaset çözüm değil, çözüme ulaşmada bir araç olmalıdır. Bu nedenle diğer yöntemler dikkate alınmadığında siyaset tek başına ilerleme için yeterli olamaz ve çözüm için araç olması gerekirken amaç durumuna gelirse ülkeler için başlı başına bir sorun haline dönüşür.
TÜRKİYE'DE İLERLEME İÇİN YENİ YOLLAR
Zaman zaman tıkanan bürokratik yollar bir süre sonra kronikleşerek halk ile kurumlar arasındaki bağları zayıflatır ve hatta bir süre sonra tamamen kopartabilir. Bu nedenle toplumla kurumlar arasındaki gönül bağını ve kaliteli iletişimi sağlayabilmek için tümden gelimci bir bakışla en üstten en alta bürokratik hiyerarşiyi yenilemek ve yeniden düzenlemek alışıla gelmiş bir yöntemdir. Ancak yeniden yapılanma ve böylece arzu edilen sonuçlara ulaşma uzun zaman alacağı için tümevarımsal yeni yöntemler üretmek son derece faydalı olabilir. Örneğin kurumlar sosyolojisinde Dşeklinde adlandırdığımız Danışma ve Dayanışmaya Dayalı, mevcut bürokratik sistemle uyumlu ama ondan bağımsız ve esnek, doğrudan en üst karar vericilere bağlı, halkla karar vericiler arasındaki güçlü iletişimi arada hiçbir engel olmadan tesis edebilecek güvenilir yeni sistemlerin mevcut sisteme entegrasyonu son derece önemlidir.
TOPLUM DESTEKLİ KAMU MODELİ