20 Temmuz 1974 yılında Kıbrıs'ta yıllardır Rum terör örgütü EOKA'cılara karşı mücadele eden Türk Mukavemet Teşkilatı'nın (TMT) parolası Güneş Kuzeyden Doğar'dı. Çünkü Türk askerinin kuzeyden geleceğini biliyorlardı. 1958 yılında Dr. Fazıl Küçük ve Rauf Denktaş liderliğinde sayıları yaklaşık 200 olan bir avuç Kıbrıslı soydaşımız tarafından kurulan TMT, 1974 Kıbrıs Barış Harekatı'na kadar adadaki Türkleri korumak için insan üstü gayret göstermiştir. Kurulduğu andan itibaren Türk Genelkurmayı'nın taktik, teknik ve lojistik desteğiyle Kıbrıs'taki varlığını sürdüren TMT aynı zamanda Kıbrıs Barış Harekatı'nın yapılmasına da çok önemli katkılar sağlamıştır.

ARILAR VE KOVAN BEYİ

Kendine özgü teşkilatlanması bulunan TMT, başlarında Sancaktar adı verilen yerel komutanların sevk ve idaresindeki kırsal yerleşim birimlerinde Sancak birlikleri şeklinde teşkilatlanmıştı. Son derece çevik, atılgan ve hareketli olan Sancak birlikleri genellikle köy ve kasabalarda bulunan ve sayıları 10 ila 50 arasında değişen içlerinde kadınların da bulunduğu yöre halkından oluşuyordu. Bölgeyi çok iyi bilen bu milli kuvvetler işgalci Rum çetelerine karşı tam bir gerilla savaşı yapıyorlardı. Vur-Kaç taktikleriyle Rumları oyalıyor, düşmanı derinliklere çekip ana üs bölgelerinin uzaklarında imha ediyorlardı. Sancak birliklerinin asıl görevleri kovan dedikleri ilçe ve illere Rum çetelerinin girmesini engellemek, bu mümkün olmaz ise Kovan birliklerine zaman kazandırmaktı. Kovan beylerinin yönetiminde meskûn mahal çatışmaları için tertiplenmiş olan savaşçılar yani arılar, her zaman sancak savaşçılarıyla koordineli hareket etmekteydiler. 1974 yılına kadar sayıları birkaç bine ulaşan TMT güçleri, her ne kadar Türkiye'den yardım alsalar da özellikle başlangıçta ciddi silah ve mühimmat sıkıntısı çekmişlerdi. O yüzden piyade tüfeği yerine av tüfekleri, süngü yerine ev bıçaklarını silah olarak kullanmışlardı. Süreç içerisinde bir kısmı Türkiye'de eğitilen, bir kısmı ise adaya gelen Türk subayları tarafından eğitilen TMT kuvvetleri gün geçtikçe profesyonelleşmiş, üniformaları olan daha düzenli birliklere dönüşmüşlerdi.

DÜŞMAN DERİNLİKLERİNDE SABOTAJLAR

1951-1974 döneminde Kıbrıs'ta Türk soydaşlarımız tarafından gerçekleştirilen son derece ilginç ve bir o kadar önemli pek çok kahramanlık olayı yaşanmıştır. Bunların araştırılarak gün yüzüne çıkarılması çok önemlidir. Kıbrıs Barış Harekatı öncesi özellikle 1958-1963 döneminde Kıbrıs'ta Türklere karşı artan saldırıların önlenmesinde TMT tarafından takdire şayan birçok özel kuvvet ve istihbarat operasyonları yapılmıştır. Bunlardan bir tanesi de Rumlara ait askeri tesislerin havaya uçurulmasıdır. Kıbrıs Barış Harekatı öncesinde Rumca ve İngilizceyi ana dilleri gibi bilen TMT mensuplarından teşkil edilen taktik timlerce sivil kıyafetle, gazeteci, tüccar vb kılığında Rum askeri birliklerinin içine kadar sızılmış, yapılan keşif ve hazırlık sonucu çok önemli Rum askeri tesisleri havaya uçurulmuştu. Diğer bir önemli olay ise İngilizlerin oyununun boşa çıkarılmasıdır. 1951 yılındaki halk oylamasından sonra İngiltere tarafından Kıbrıs devleti polis teşkilatına alınan Türklerin edindikleri tecrübe ve sahip oldukları silahlarla birlikte gizlice TMT'ye katılmaları dengeleri değiştirmiştir. İngiliz istihbaratı tarafından fark edilemeyen bu katılımlar sonucunda daha da güçlenen TMT, aynı zamanda Rumlara karşı ciddi ölçüde istihbarat toplamayı da başarabilmiştir. Ne demişler Türk'te çare tükenmez. Bu kural tarihin her dönemi için geçerlidir. Ayşe tatile çıkana kadar güneşin kuzeyden doğacağına inanan Kıbrıs'taki bir avuç kahramana selam olsun.