Türkiye Tiyatro Vakfı (TTV) tarafından 5-6 Mayıs 2023 tarihlerinde Pera Müzesi'nde düzenlenen "Türkiye Yahudi Tiyatrosu Sempozyumu" alanlarında söz sahibi uluslararası isimlerin de katıldığı bir buluşmaydı. Pera Müzesi yöneticisi Özalp Birol Açılış konuşmasında müze-bellek ilişkisini vurgularken Türkiye Tiyatro Vakfı Kurucusu Esen Çamurdan vakfın asal amacının Türkiye Tiyatro Müzesi'nin kurulmasına yönelik olduğunu vurguluyordu. Tiyatrocu, müzisyen ve arşivci İzzet Bana da yine açılış konuşmasında Yahudi toplumunun günümüze kadar gelen çalışmalarının kaydını tutmak gerektiğini belirtiyor ve Yahudi kültürünü geleceğe taşımanın yanı sıra belleği korumanın önemi üzerinde duruyordu. 'BİR BİLGİ ŞÖLENİ' Bir bilgi şöleni olarak nitelendirilen sempozyumun amaçlarından biri farklı ülkelerden gelen akademisyen, araştırmacı ve sanatçıların bilgilerini, deneyimlerini bizim araştırmacı, akademisyen sanatçılarımızla paylaşmaktı. Bu bağlamda, Uluslararası Türkiye Yahudi Tiyatrosu Sempozyumu'nun alanında bir ilk olduğu söylenebilir. Zaten vakfın kuruluş amaçlarından biri de Türk tiyatrosuna önemli katkıda bulunmuş Ermeni, Rum ve Yahudi topluluklarının tiyatro kültürünü tüm katmanlarıyla bir araya getirmek ve görünürlüğü sağlamak, farkındalık yaratmak. Bu arada, 2021 yılında da Hrant Dink Vakfı ve Yapı Kredi Kültür Sanat'la birlikte tiyatromuzun önemli bir kişisi olan Hagop Ayvaz'ın arşivinden yola çıkarak çok ses getiren "Kulis: Bir Tiyatro Belleği" adlı serginin küratörlüğünü de yine Tiyatro Vakfı gerçekleştirmişti. AYDINLATICI KONUŞMALAR Türkiye Yahudi Tiyatrosu Sempozyumu İspanya'dan, İsrail'den, Avusturya'dan, ABD'den ve Türkiye'den isimleri buluşturdu. İlk oturum Madrid'den gelen Elena Romero'nun "Osmanlı İmparatorluğu'nda Sefarad Tiyatrosuna Genel Bakış" başlıklı konuşmasına ayrılmıştı. Rüstem Ertuğ Altınay'ın yönettiği "Geç Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Sefarad Tiyatrosu" başlıklı oturumun konuşmacıları Kudüs'ten David M. Bunis ve Yitzchak Kerem'di. Kerem Karaboğa'nın yönettiği "II. Dünya Savaşı Sonrası Sefarad Sahnesi" başlıklı oturumda İzzet Bana'nın yanı sıra Vera Habif ve Rivka Bihar Waldman ilginç konuşmalarıyla yer aldılar... Üçüncü oturumda tema "Oyunlar, Oyuncular" olarak saptanmıştı. Duygu Dalyanoğlu, sempozyuma New York'tan zoom ile katılan İlker Hepkaner, Tel Aviv'den gelen Sarit Cofman Simhon araştırmalarıyla sahne üstünde ve çevresinde dolaştılar... Suna Suner'in yönettiği son oturum ise "Tiyatroda Yahudi Öznesi" odaklıydı. Bu oturumda Rüstem Ertuğ Altınay feminist bir oyun yazarı olarak Beki Behar'ın