"Türkiye Başkanı'nın Irak ziyareti gelir geçer türden bir ziyaret olmayacak. İki ülke arasında ilk defa meseleleri ertelemek yerine bunlara ilişkin çözüm iradesi mevcut"... Sözlerin sahibi Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani. Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Türkiye'den kalabalık bir heyeti ağırlayacak olan Sudani için, Türkiye-Irak ilişkilerinin dalgalı seyrini değiştiren isim demek yanlış olmaz. 2021'de Sudani'nin göreve gelmesiyle, ilişkiler büyük ölçüde istikrar kazandı. Diplomatik gözlemcilerin "hizmet odaklı yönetim anlayışına sahip bir isim" olarak nitelendirdiği Sudani, bu yönüyle Ankara'nın Bağdat ile geliştirmek istediği noktayı da temsil ediyor. Kalkınma Yolu konusundaki kararlılığı, Sudani'nin yaklaşımını en iyi anlatan örneklerden biri. O bu projeye Iraklıların geleceği olarak bakıyor. Irak'ın PKK'yı uzun bir süreden sonra 'yasaklı örgüt' olarak kabul etmiş olması da, bir başka örnek.

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 yıl aranın ardından ilk kez Devlet Başkanı sıfatıyla gerçekleştireceği günübirlik ziyarette Erbil'e de gidecek. Burada, 2023 Ağustos'undan bu yana Türkiye'den Irak'a gerçekleştirilen tüm ziyaretlerde hassas bir dengenin gözetildiğini hatırlatmakta fayda var. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Ağustos 2023'teki yine Bağdat ve Erbil ayaklı ziyaretinde gerçekleştirdiği neredeyse bir düzine görüşmede, Irak'taki tüm kesim temsilcileri vardı. Haşdi Şabi Komisyonu Başkanı Falih el-Feyyad bile MİT Başkanı İbrahim Kalın, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler de benzer temaslarda bulundular. Diplomatik kaynaklar böylece, Türkiye'nin Irak'a yönelik siyasetinde farklı etnik, mezhepsel veya dini kesimler arasında ayrım gözetilmediğini, Irak'ın bir bütün olarak değerlendirildiğini, "Irak'ın demografik zenginliğine değer veriyoruz" sözüyle anlatıyor. Dolayısıyla, Irak'a yönelik iş birliği perspektifi, IKBY'yi de kapsıyor.

Her ne kadar terörle mücadeleye bağlı olarak güvenlik, askerî iş birliği, su ve Kalkınma Yolu son dönemin öne çıkan temaları olsa da bu ziyarette yaklaşık 30 kadar anlaşma imzalanacak. Bunlardan bazıları şöyle sıralanıyor:

strong class'read-more-detail'Haberin Devamı

- Stratejik Çerçeve Metni. Bu metin ilişkilerin yol haritası olarak nitelendiriliyor.

- Su alanında çerçeve iş birliği anlaşması. İki ülke aynı anda su kaynaklarını barajlar vasıtasıyla geliştirmeye başladığında, su sıkıntısı da olan ülkeler arasında sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Ancak Ilısu Barajı'nın doldurulması sürecindeki gibi diyalogla yönetilebilen örnekler de var. Irak'ta vahşi sulama yanında, 2014'te DAEŞ'in su kaynaklarına müdahalesiyle su yapılarının zarar görmesinin ve depremler nedeniyle İran-Irak'ın sınıra yakın barajların da etkilenmesinin ülkenin su sorununu arttırdığı vurgulanıyor.