İZMİR Ticaret Odası (İZTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener'in bir kez daha yaptığı uyarılar, yalnızca bir temenni değil, aynı zamanda ekonomi yönetiminde dikkat edilmesi gereken temel bir noktaya işaret ediyor. Asgari ücret artışları ülke ekonomisinin önemli bir unsuru. Ancak bu artışların özel sektör ücretlendirmelerine ve hizmet sektörü fiyatlandırmalarına doğrudan yansıması, bir domino etkisi yaratabilir. İşte tam da burada Özgener'in sözleri devreye giriyor:

"Bu artışların üzerine çıkılmamalı."

Bu cümle, aslında yüzeyde bir çağrı gibi görünse deekonominin kırılgan olduğu dönemlerde derin bir sorunun altını çiziyor. Çünkü mesele sadece maaş artışı değil, bunun iş gücü maliyetlerine, tüketici fiyatlarına ve en nihayetinde enflasyona olan etkisi...

Özgener'in dediği gibipandemi sonrası dönemde 2024 yılı enflasyonun düşüşe geçtiği kritik bir yıl olacak. Ancak, 2025 yılında beklenen "yumuşak iniş" senaryosu gerçekleşmez ve enflasyonla mücadele devam ederse, maaş artışlarının dengesiz bir şekilde fiyatlara yansıması, bu süreci daha da zorlaştırabilir.

Bir yanda asgari ücret artışıyla çalışanların refahını artırma hedefi, diğer yanda bunun hizmet sektöründe maliyet ve fiyat artışı olarak geri dönmesi gibi karmaşık bir denklemle karşı karşıyayız. Buradaki dengeyi koruyabilmek hem özel sektör hem de kamu yönetimi için büyük bir sınav olacak.

2025 yılı için belirlenen yüzde 30'luk asgari ücret artışı, yalnızca çalışanların değil, aynı zamanda işverenlerin de gündeminde. Özgener'in de belirttiği gibibu artışın enflasyon hedefleriyle uyumlu bir şekilde planlanmış olması olumlu bir adım. Ancak en büyük soru şu:

"Ücret artışlarının dolaylı etkileri, enflasyonu yeniden tetikleme riski taşıyor mu"

Burada en önemli nokta, ücret artışlarının sadece enflasyonun geçmiş değerlerine değil, gelecekteki hedeflerine de uygun bir şekilde belirlenmiş olması. Özgener'in "tamamen geçmiş enflasyona endeksli değil ama tamamen de beklenen enflasyona endeksli değil" ifadesi, bu dengenin sağlanmaya çalışıldığını gösteriyor. Ancak bu dengeyi bozacak bir faktör var. Özel sektör ve hizmet sektöründeki fiyatlandırmaların kontrolsüz bir şekilde artması.

İşte herkes gibi benim de burada endişelerim var.

Ekonomi rakamların değil

sağduyunun da sanatıdır

MAHMUTÖzgener'in konuşmasındaki bir başka dikkat çekici nokta, 2025'te yapay zeka ve yüksek teknoloji kullanımının ekonomilere etkisi. Belki de çözüm burada yatıyor. Özgener'in de işaret ettiği gibiyapay zekayladaha verimli üretim süreçleri, maliyetlerin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

Ancak yapay zekanın bile çözemeyeceği bir mesele var. İnsan psikolojisi ve piyasa davranışları. Çünkü ekonomiyi yönlendiren sadece rakamlar değil, aynı zamanda insanların algısı ve beklentileri. Bu nedenle, özel sektörün ve hizmet sektörünün, maaş artışlarına paralel olarak fiyatları artırması, yalnızca çalışanların alım gücünü değil, genel ekonomik dengeleri de sarsabilir.

Bu yüzden asgari ücretin artırıldığı bu dönemde, özel sektör ve hizmet sektörüne büyük bir sorumluluk düşüyor. Adil, dengeli ve sürdürülebilir bir ücret ve fiyat politikası izlemek. Aksi halde, ekonomideki kırılganlık, çalışanların refahı yerine, daha büyük sorunlarla karşımıza çıkabilir.

Ve unutmamalıyız kiekonomi sadece rakamların değil, aynı zamanda sağduyunun da sanatıdır.

Vergilerde belki indirime gidilir

ASGARİücret artışı açıklanır açıklanmaz, tartışmaların odak noktası haline geldi. Öyle kibu artış ne işvereni ne de çalışanı tam anlamıyla memnun edebildi. İşçiler, alım güçlerinin düşmeye devam ettiğinden yakınırken; işverenler, yükselen maliyetler karşısında sürdürülebilirliği sorgulamaya başladı. Ancak asıl dikkat çeken nokta, AK Parti'nin bazı önde gelen isimlerinin de bu artışa eleştiriler yöneltmesi oldu.

Yeni yılda birçok harç ve verginin yüzde 45'e yakın bir oranla artması, asgari ücretin yalnızca yüzde 30'da kalmasını daha da tartışmalı hale getirdi. "Eğer enflasyonla mücadelede çalışanların refahı korunacaksa, neden bu vergi artışlarıyla aynı oranda bir ücret artışı yapılmadı" sorusu;sadece muhalefetin değil, iktidar içindeki bazı isimlerin de gündeminde.