Eski alışkanlıklar tarihe gömebilir miyiz
BAZEN bir haberi okurken zihninizde bir film canlanır. Bu kez karşımda bir Hollywood senaryosu duruyor. Başrolde Elon Musk, yanında Vivek Ramaswamy, arkalarında ise Donald Trump Yeni yönetim, Amerikan hükümetini verimlilikle devrimleştirmek için kolları sıvamış. İlk adım; evden çalışmaya son vermek.
Musk'ın, SpaceX'te uzaya roket gönderen, Tesla ile elektrikli otomobil devrimini başlatan o kararlı tavrını biliyoruz. Şimdi aynı Musk, ABD'nin devasa bürokrasisini yeniden şekillendirecekmiş. Hükümetin "DOGE" isimli departmanında (ki bu kısaltma bile Musk'ın mizah anlayışını ortaya koyuyor) çalışanlar artık evlerinden çıkacak, ofislerin yolunu tutacak.
Bu adım, sadece ABD için değil, dünya çapında da evden çalışma üzerine süregelen tartışmaları yeniden alevlendirebilir. Pandemi sonrası, pek çok hükümet ve özel sektör şirketi çalışanlarını ofislere geri çağırmaya çalıştı.
Almanya'da Volkswagen, hibrit modelin kalıcı olması gerektiğini savunurken, Japonya'da bazı şirketler "evden çalışma modeli aile düzenini bozuyor" gerekçesiyle çalışanları geri çağırdı. Öte yandan, Twitter'ı satın aldıktan sonra çalışanlarını bizzat ofise çağıran Musk, şirketteki üretkenliği artırmak yerine çalışan istifalarıyla karşılaşmıştı.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıPeki gerçekten ofise dönüş verimlilik mi sağlar, yoksa aksine çalışanların motivasyonunu mu düşürür
İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre, hibrit modelle çalışanların yüzde 70'i, ofistekinden daha üretken olduklarını belirtiyor. ABD'de ise evden çalışmanın iş gücünde çeşitliliği artırdığı, taşradaki çalışanlara fırsatlar sunduğu biliniyor.
Musk'ın kararlarını anlamak için onun iş dünyasındaki prensiplerine bakmak gerek. Tesla fabrikalarında çalışan mühendisleri üretim hattına yerleştirirken, SpaceX'te yönetim kadrosuna; "Bize sadece sonuç lazım" demişti. Şimdi aynı Musk, federal çalışanlara da benzer bir mesaj veriyor:
"Evden çalışmayı bırakın, ofise gelin ve hükümeti yeniden inşa edelim."
Ancak bu adımın arkasındaki ana motivasyonun tasarruf olduğu açık. Washington DC'den taşınacak kurumlar, çalışan gönüllü istifaları, azalan bürokrasi
Trump yönetimi, federal iş gücünü küçültmenin yollarını ararken, Musk gibi pragmatist bir liderden destek alıyor.
Evden çalışmanın sonlandırılması, sadece verimlilik veya ekonomi ile sınırlı bir mesele değil. Daha geniş bir toplumsal yansıması var. İnsanlar pandemide ofisten uzaklaşıp yaşamlarını farklı bir düzene oturttu. Aileleriyle daha çok zaman geçirdiler, büyük şehirlerin karmaşasından kaçtılar. Şimdi bu düzenin yeniden ofis odaklı olması isteniyor.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıAncak bu geri dönüş kolay olmayacak.
Bir yandan, New York gibi metropollerde iş merkezlerine dönüş ekonomiyi canlandırabilir; diğer yandan, trafik, karbon ayak izi gibi sorunları da artırabilir.
Bu tartışmalar bize tanıdık gelmiyor mu Türkiye'de de pandemi sonrası uzaktan çalışmanın yerini hibrit modeller aldı. Kamuda ise evden çalışma neredeyse tamamen sona erdi. Ancak özel sektörde hâlâ farklı uygulamalar görüyoruz. Özellikle teknoloji ve yazılım alanındaki şirketler, uzaktan çalışmayı üretkenlik için bir avantaj olarak görüyor.
Peki, Türkiye'de Musk gibi bir figür, kamuda verimlilik adına benzer bir adım atsa neler olurdu Belki de bu tartışma, çalışma kültürümüzü yeniden sorgulamamız için bir fırsat.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıMusk'ın hamlesi, sadece bir hükümet düzenlemesi değil; iş hayatının geleceği üzerine bir tartışma yaratacak.
Ofise dönüş, verimlilik mi getirir yoksa toplumsal bir direnişi mi tetikler
Dünyanın gözleri şimdi Musk ve Trump yönetiminde. Kim bilir, belki DOGE departmanı gerçekten Amerikan bürokrasisinin "eski alışkanlıklarını" tarihe gömebilir.
Ama bir şeyi unutmamak gerek. Verimlilik, sadece ofislerde oturmakla sağlanmaz; yenilikçi düşüncelerle, değişime açık olmakla mümkün olur. Tıpkı Musk'ın kendisi gibi.
Birlikte olmanın gücü bambaşka
BENİM bu konudaki tavrım net
Ben yüz yüze çalışmaktan yanayım.
Çünkü konuşarak, birlikte düşünerek yeni şeyler üretmenin insana daha iyi geldiğini biliyorum.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıKarşındaki insanı tanısan da dijital bir platformda onunla konuşmak bana samimi gelmiyor.
Belki hayatı kolaylaştırıyor, belki zaman kazandırıyor ama o sahicilik ortadan kalkıyor gibi geliyor bana
Birkaç yıl önce bir ekiple yoğun bir projede çalışıyorduk. Sabah ofiste buluşup çaylarımızı içerken, bir arkadaşımız bir fikrini paylaştı. Hepimiz üzerine düşünmeye başladık, kahkahalar, tartışmalar derken fikrin yepyeni bir boyuta taşındığını fark ettik. O anda, birlikte olmanın gücünü bir kez daha hissettim. Çünkü o samimi atmosfer, sadece işi konuşmayı değil, aynı zamanda birbirimizin enerjisini hissetmeyi sağladı.