Bulduğumuz anda bitiriyoruz

Son yıllarda yaşadığımız şeyin özeti"tüketim"tam anlamıyla... Her şeyi hızla tüketiyoruz. Ürünmüş, zamanmış, insanmış; fark etmiyor. Bulduğumuz anda bitiriyoruz.

Geçtiğimiz hafta Üsküdar Üniversitesinde bir sempozyum düzenlendi. Üniversitenin Kurucu Rektörü ve Yönetim Üst Kurulu Başkanı Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ülkemizde en çok ihmal edilen iki konunun israf ve tasarruf olduğundan hareketle, bu iki temel problemin ayrıntılı olarak ele alınıp çözüm önerileri sunulması için düzenlenen panelde şu vurucu cümleyi etti:Lükse düşkünlük şu anda israfın en önemli sebeplerinden biri. Tüketim ekonomisi ilişkilerimizi de tüketti, ruh hâlimizi de...

Kesinlikle aynı fikirdeyim. O kadar hızlı tüketiyoruz ki her şeyi... Dün çok moda olan bir şey bugün'demode'oluveriyor. Sosyal medya akımları, kıyafetler, mobilya modelleri, tatil yöresi, yeni mekânlar, yeni şehirler... Hepsi ama hepsi bir anda parlayıp aynı anda bitiveriyor bizim için. İnsanlar da çok kolay harcanır oldu. Bugün'canciğer kuzu sarması'durumdayız, yarın telefondan, sosyal medyadan engelleyiveriyoruz.

En değerli şeyimiz zamandı, onu da boş yere ışıklı cihazlarımıza bakarak tüketiyoruz. Araştırmayı, öğrenmeyi, kültür birikimi yapmayı falan da bıraktık. Nasılsa artık zekânın da yapayı var!İşte bu garabeti de aynı sempozyumda fikirleriyle derinlik katan Prof. Nazife Güngör hocam söylüyor. Diyor kiGüngör hoca:İnsanın en önemli hazinesi olan aklı da tükettik. Çünkü artık yapay zekâdiye bir güvencemiz var. Dolayısıyla akıl da önemsiz hâle geldi.

Biliyor musunuz; dünyada 8 milyar 196 milyon 223 bin insan yaşıyor. Tam 884 milyon 427 bin kişi, gece yatağına aç giriyor. 1 günde açlıktan ölen insan sayısı ise tam 20 bin 800 kişi. Ölen canları sayıyla ifade etmek çok acı gerçekten...

Peki dünyada bir yerlerde insanlar açlıktan ölmeye devam ederken, tam 1 milyar 693 milyon kişi aşırı kilolu. 877 bin kişi ise obez.

Dünyada obez ve aşırı kilolu insanların en fazla bulunduğu Amerika'da obezitenin sağlığa 1 günlük maliyeti 464 milyon dolar.

Yine Amerika'da sadece 1 günde kilo kaybetmek için harcanan para ise 129 milyon dolar.

İşte bu 129 milyon dolar, her gün açlıktan ölen 20 bin 800 kişiye dağıtılsa, kişi başına 6.200 dolar düşer.

Ama dünya adil değil. Bazıları dünyanın herkese yetecek kadar bol olan kaynaklarını kat kat fazla tüketirken, bazıları da açlıktan, susuzluktan ölüyor.

Nevzat Tarhan hocanın verdiği bilgiye göre aile içi tartışmaların büyük sebeplerinden biri de kaynak. Yani para. Yani paranın harcanması konusundaki tartışmalar...Sayın Tarhan'ın tavsiyesi ise şu:

Birey olarak önce kendimize çekidüzen vermeliyiz. İhtiyacımız olan şeyleri almalı, dolabımızdaki eşyaları gözden geçirmeliyiz. Dinîve kültürel değerlerimizde de israfı önlemek önemli bir yere sahiptir...

Nevzat Hocamın gönülden katıldığım bir görüşü de lüks yaşama ve marka algısının gençleri savuran bir fırtınaya dönüşmesi... Aynı konuyaProf. Dr. Nazife Güngörise şu katkıyı yapıyor:

Kapitalizm bize dedi ki;senin değerin paran kadar... İşte o zaman biz parayla satın alabilen şeylere tapınmaya başladık. Sonra ahlaki sorunlar ortaya çıktı. Ahlaki olarak tıkanmayla karşı karşıyayız. Ekonomik olarak da bir tarafta üretenler var, diğer tarafta ise sadece tüketenler... Dolayısıyla ekonomik eşitsizlik büyüyor, bunun sonuçları toplumsal kaos getiriyor. Toplumlar, kitleler huzursuz. Çünkü anladılar ki tüketmek de mutluluk vermiyor... Mutluluk vermese de 'gösteriş' merakı tüketime yön veriyor. Televizyonda, sokaklardaki panolarda sürekli 'tüket' diyen bir sistem var. Ne kadar çok alırsan o kadar önemlisin...

Aynı sempozyumaProf. Dr. Mehmet Zelkada çok önemli rakamlarla katkı yapmış:

Önemli bir tehlike, tasarrufun düşmesi. 1992-1999 arasında kişiler gelirinin yüzde 21,8'ini tasarruf ederken bugün bu oran 12'ye yükselirse başarı olacak.

Sadece paramızı değil, zamanımızı da savuruyoruz. Bir öğrenci günde ortalama 3 saatini internette, 2 saatini televizyon başında harcıyor. Bunun yarısından çoğu 'eğlence (!)' amaçlı...

Peki çöpe giden gıdalar Korkunç. Günde tam 12 milyon ekmek çöpe atılıyor. Tanesi en düşükten 10 lira olsa 120 milyon lira demek.