Başkan Erdoğan'ın 30 trilyon dolarlık ekonomiye sahip Şanghay İşbirliği Teşkilatı zirvesinin şeref konuğu olarak, Putin, Şi Cinping ve diğer liderler ile verdiği pozlar dünyada büyük yankı oluşturdu. "Yeni Dünya Düzeni Şanghay'da mı kuruluyor" yorumları dünyada sayfalara taşındı.

Başkan Erdoğan'ın "Çin ile ekonomik ilişkilerden dijital teknolojilere, enerjiden sağlığa birçok alanda işbirliği fırsatlarını değerlendiriyoruz. Biz, dünyaya yalnızca Doğu-Batı ekseninde bakmıyoruz." şeklindeki sözleri muazzam açılımları barındırıyordu. Aslında Yeni Dünya Düzeninin ipuçlarını veriyordu.

Haydi gelin Batı'nın dikkatle takip ettiği Şanghay Toplantısı'na ve sonuçlarına bakarak bu açılımı yapalım. Toplantının en belirgin ve net sonuçlarından birisi, yeni dünya düzeninin kurulması arayışlarının artık fikri olmaktan çıkıp tatbiki olarak şekillenmesine ve sahaya yansımalara dönüşüyor olmasıdır.

Bu meyanda küresel tek kutuplu sistem yerine artık çok aktörlü yeni bir düzenin oluşması KAÇINILMAZDIR! Bu durumda yeni oluşumun temellerinin hangi ana eksen etrafında şekilleneceği büyük önem kazanıyor. Küresel yeni sistemin de Washington-Ankara- Moskova ekseninde şekilleneceği artık, "tek somut gerçek" olarak ortaya çıkıyor.

Küresel yeni şekillenmeye sadece; ABD hegamonyosu bitiyor, sömürge anlayışları çöpe gidiyor, Çin-ABD rekabetinde kim kazanacak gibi tek yönlü açılardan bakmak yeterli değildir. Zira hiç bir başat ülkenin, çıkarlarına ters gelecek konumlara girmesi düşünülemez. Ama tek kutuplu, dominant ve sömürgeci geçmiş asırlardaki ve halen mevcut "BEN NE DİYORSAM NASIL İSTİYORSAM O!" hakim eski zulmeden anlayışın artık devam etmeyeceği edemeyeceği de aşikardır! Yeni dünya düzeni kurulurken artık "ortak menfaatler" doğrultusunda "STRATEJİK İŞBİRLİKLERİ" en belirleyici husus olarak öne çıkacak! Kim kiminle asgari müştereklerde birleşebiliyorsa ve bunların sayısını artırabiliyorsa işbirliğine girecektir.

Evet yeni küresel sistem kurulurken ve şekillendiğinde elbette "ASKERİ VE TEKNOLOJİK ÜSTÜNLÜĞÜ" olanlar yine "BAŞAT" küresel rol üstlenecekler. Ancak bu başat aktörlerin hem sayısı artacak hem de bir araya gelmesi mümkün gözükmeyen ve zıt kutuplar olarak nitelenen ülkeler dahi "ORTAK ÇIKARLAR" temelinde işbirliği yapabileceklerdir.

Mesela yeni küresel sistemde RUSYA'nın yeni NATO'nun içinde yer alması veya Türkiye gibi bir NATO üyesi ülkenin bir başka paktlar içinde bulunması hiç de şaşırtıcı görülmeyecektir. Zaten Türkiye'nin, Çin'deki Şanghay İşbirliği Teşkilatı toplantısına "şeref konuğu" olarak çağrılması, toplantıdan programı sebebiyle erken ayrılan başkan Erdoğan yerine Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın liderler fotoğrafında yer alması bu