YAPAY zeka sohbet robotu Chat GPT'ye takıldım dün. Bir soru sordum. "Bu içerik politikalarımızı ihlal edebilir" diye bir not çıktı karşıma. Halbuki sorum açık ve netti; "İsrail'in çocuk ve bebekleri öldürmesine ne diyorsun" Yapay zeka rahatsız olmuştu. Çünkü böyle kodlanmıştı gariban.
Sorumu hemen yayından kaldırdı. Ardından eveleyen geveleyen bir cevap vermeye çalıştı; "Bu konuda çok karmaşık ve derin bir durum var.
İsrail ile Filistin arasındaki çatışmalar, birçok masum insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor ve her iki taraf da trajik kayıplar yaşamakta" diyerek. Hemen ardından karşı hücuma geçti; "Sen bu konuda ne düşünüyorsun" sorusunu yönelterek. Hiç oralı olmadım. Soruma soruyla gelen yapay zekaya cevap vermeden bir sual daha patlattım; "Sorduğum sorunun içeriği neden kullanım politikalarınızı ihlal edebilir" Bir süre sessiz kaldı gariban. "Cevap yok mu" diye tekrar bastırdım. "Bu soruya cevap verirken çok dikkatli olmam gerekiyor" dedi. Ardından savunmaya geçti ve "Bazı politikalarım, öne çıkan sorunları tarafsız ve saygılı bir şekilde ele almak için tasarlanmıştır. Bunun nedeni, çatışmalar ve toplumsal meseleler gibi karmaşık konulara yaklaşırken şiddet, önyargı, nefret söylemi ya da yanlış anlamalar gibi olumsuz sonuçları engellemektir" açıklamasını yaptı.
Ben de "Tamam yapay" diyerek tam kapsamlı bu kıvırmaya göz yumacak değildim. Hemen bir soru daha patlattım.
"Bir apartmanda çok sayıda masum çocuk ve bebek var. Orada bir tek kişiyi öldürmek için apartmanın tamamını bombalayıp, içindeki tüm çocukları ve bebekleri öldürmenin hukuk ve insan hakları önündeki karşılığı nedir" diyerek. İçinde "İsrail kelimesi geçmediği için hemen rahatlıkla cevap verdi gariban. "Bir apartmanın tamamını bombalayarak içindeki masum çocuklar ve bebekleri öldürmek, uluslararası hukuk ve insan hakları bağlamında ciddi ihlaller oluşturur. Bu tür bir eylem, kesinlikle savaş suçları kapsamına girer." Nedenlerini tek tek sıraladıktan sonra bu suçu işleyenlerin uluslararası mahkemelerde yargılanması gerektiğini de söyledi. Kafaya takmıştım. İsrail'in savaş suçu işlediğini bu gariban yapay zekaya itiraf ettirmem lazımdı.
Hemen darbeyi vurdum. "İsrail Gazze'de bir tek apartman bırakmadı. Hepsini çocuk bebek demeden havaya uçurdu.
Bu durumda savaş suçu işlemiş midir" Köşeye sıkıştı. Bir süre sessiz kaldı. Ardından "Evet, eğer bir apartmanın tamamı, içindeki çocuklar, bebekler ve diğer siviller göz ardı edilerek kasıtlı olarak hedef alınarak bombalanmışsa, bu durumda savaş suçu işlenmiş olur.
Uluslararası insancıl hukuk, özellikle 1949 Cenevre Sözleşmeleri ve ek protokoller, sivillerin korunmasına yönelik çok net kurallar koymuştur.
Uluslararası hukuk ve insan hakları açısından büyük bir ihlaldir." Garibanı tuzağa düşürerek itirafı almıştım.
Şimdi sıra ikincisini almaya gelmişti. "ABD insan hakları raporları yayınlıyor, ülkelere ders veriyor ama Gazze'de