Tadı kaçmış Macintosh elması

Kendisi ebedi aleme göç etmişse de okuyan, araştıran, düşünenler için kitapları ve fikirleri burada işte...

2025 şair ve yazar Attila İlhan'ın doğumunun yüzüncü, vefatının ise 20. yılı.

1940'tan, vefat tarihi olan 10 Ekim 2005'e kadar kalemini bırakmamış, kendince hazırladığı toplumsal kurtuluş reçetelerini şiir, roman, deneme, araştırma, hikaye, senaryo, makale formlarından sunmuş; ulusal televizyonlarda düşüncelerini tartışmış bir aydın Attila İlhan.

İşte, doğumunun 100. yılında, Türk Edebiyatı Dergisi, haziran sayısında okurlarının karşısına Attila İlhan dosyası ile çıktı.

Yakup Çelik editörlüğünde hazırlanan dosyada İlhan'ın şiirlerinden romanlarına, denemelerinden senaryolarına uzanan üretkenliğini ve sosyal realizmle şekillenen düşünce dünyasını öne çıkaran özgün yazılara yer veriliyor.

Türkiye'nin modernleşme sürecinde aydınların yaşadığı bireysel ve toplumsal yabancılaşmayı en sarih biçimde göz önüne seren yazarlardan biriydi İlhan.

Atatürkçülüğü, milliyetçiliği, sosyalizmi yerli bir anti-emperyalist çizgide ele almış ve Türkiye'deki aydın sorununa, yanlış Batıcılık anlayışına en kapsamlı eleştirileri getirmişti.

Ona göre, 19. Yüzyıldan itibaren Batı'nın bizim gibi ülkelere ihraç ettiği kültürle yetişen aydınlar, Türk milletinden kopmuş, Müslüman Türk halkıyla aralarında mahiyet farkı ortaya çıkmıştı.

Batı, kendi sermayesini ülkemize satabilmek için, kendi kültürüyle yetiştirdiği bu adamları öncü ve temsilci olarak kullandı.

Daha ürkütücü olan ise (yine İlhan'ın tespitiyle) söz konusu aydın tipi çıkarları itibariyle dışa bağımlı olduğu için yabancı devlet ve odaklarla kolayca iş birlikçi olabiliyor.

Bugün dahi siyasetçisinden sanatçısına, gazetecisinden işadamına aynı 'aydın' tipiyle karşılaştığımıza göre İlhan'ın tespitleri taptaze duruyor işte.

Devam ediyor Atilla İlhan: Batı'yla iş birlikçi olan bu komprador aydınlar, Atatürk döneminde geri çekilmişlerdi. Ancak İsmet İnönü döneminde milli olmayan Batıcı aydınlar tekrar öne çıkmışlar ve milliyetçi Türkiye'yi yok edip yerine Türkiye'yi Batı'nın emperyalizmine bağlamaya çalışmışlardır.

Bugün, muhalefet cephesinin ve sözüm ona kendini 'modern' olarak tanımlayan cephenin yapıp ettiklerine baktıkça, Attila İlhan'a hak vermemek elde değil.

Türk Edebiyatı dergisinde yer alan çok yönlü Attila İlhan dosyası, altı çizilerek okunması gereken makalelerle dolu.

EDEBİYATIN BÜYÜCÜLER OKULU

Sabit Fikir Dergisi'nin haziran sayısında ise geçmişten günümüze, Seyahatnameden Tolkien'e edebiyat ve büyü ilişkisini konu alan 'Edebiyatın büyücüler okulu' başlıklı dosya konusu karşılıyor okurları.

Pelin Duğan Güler'in hazırladığı dosyada 'Her dönemin büyüsü zamanının korkularını, aruzlarını ve bilinç biçimlerini yansıtır. Bugün ise büyü dilin gücü, anlatının yapısı, karakterin içsel çatışmalarıyla ilgilidir' deniliyor.