Zafer mi, hezimet mi

AYHAN DEMİR

Seçimler, demokrasinin hesap günüdür. Ben bunu seçerim, sen şunu. Birini seçtiğimiz için diğerini dışlayamaz, düşmanlık edemeyiz.

Kosova Türk toplumu ise keskin ve tehlikeli bir ayrışmanın içerisinde bulunuyor. Üstelik abilik etmesi, tarafsız olması gerekenler, bu ayrışmaya yol veriyor.

Son genel seçim sürecinde yaşananlar, bunu bize açıkça gösterdi. Bu biçimsiz halin, bir an önce, terk edilmesi gerekir.

Bu hatırlatmanın ardından, Kosova'daki Türk partilerinin seçim sonuçlarına bir göz atalım. Kızmak yok.

9 Şubat'ta gerçekleştirilen son genel seçime üç Türk partisi katıldı. Kosova Demokratik Türk Partisi-KDTP, 4 bin 669; Yenilikçi Türk Hareket Partisi-YTHP, bin 728; Kosova Adalet Türk Partisi-KATP, 634 oy aldı.

Bundan dört yıl evvel gerçekleştirilen erken genel seçimlere ise KDTPve YTHP katılmıştı. KDTP, 6 bin 496 oy alarak, iki milletvekili çıkardı. KDTP, koalisyon ortağı olarak, Bölgesel Kalkınma Bakanlığı'nı da aldı. Çiçeği burnunda YTHP ise bu seçimde bin 243 oy alarak, meclis dışında kaldı.

Son iki genel seçimi karşılaştırılınca: KDTP, hatırı sayılır miktarda, oy kaybetti. Yenilmeden kaybetmek gibi bir durum oluştu. Buna karşılık YTHP, oylarını yüzde 30 oranında artırdı.

KDTP'nin yaşadığı oy kaybının büyüklüğü, daha önceki yıllarda yapılan genel seçimler ile kıyaslandığında, çok daha iyi görülebilir.

2014 yılındaki genel seçimde Kosova Demokratik Türk Partisi-KDTP, 7 bin 452 oy almıştı. Bu seçime katılan diğer Türk partisi olan Kosova Türk Adalet Partisi-KTAP ise 2 bin 349 oy almıştı.

2017 yılında yapılan seçimde KDTP'nin oyları, 7 bin 852'ye yükseldi. KTAP'ın oyları ise bin 347'ye geriledi.

2019 yılındaki genel seçimlere KDTP tek başına katıldı. Buna rağmen sadece 6 bin 788 oy alabildi.

KDTP, en büyük oy kaybını Prizren'de yaşadı. Bu şehirde 2017 yılında 4 bin 858; 2019 yılında 3 bin 578 ve 2021 yılında 3 bin 219 oy alabildi. Son genel seçimde ise 2 bin 503'e kadar geriledi.

Gilan, Priştina, Vıçıtırın ve Mitroviça'da da benzer bir durum söz konusu.

2017 yılında Gilan'da 795 olan oy sayısı, 2019'da 526'ya, 2021'de 480'e ve 2024'te 372'ye geriledi.

Yine Vıçıtırın'daki oylar 357'den önce 276'ya, ardından 301'den 132'ye düştü.

Priştina'da, 2017 yılında 551 olan oylar, 2019'da 633'e yükseldi. Ancak bu yükseliş devam etmedi. 2021'de 516'ya, 2024'te 333'e geriledi.

Aynı şekilde Mitroviça'daki oylar 213'den 244'e çıksa da, önce 170'e ve son seçimde 105'e kadar düştü.

KDTP'nin oylarını artırdığı tek şehir Mamuşa idi. Son seçimde burada da oyları azaldı. 2017 yılında 760 olan KDTP oyları 2019 yılında bin 282'ye ve 2021 yılında bin 421'e yükseldi.2024 yılında, tarafsızlığını kaybedenlerin yaptıkları açıklamalara rağmen, oyları bin 120'ye kadar geriledi.

Gelelim, Yenilikçi Türk Hareket Partisi-YTHP'ye

YTHP, en büyük oy artışını Prizren'de yakaladı. Bu şehirdeki oylarını 628'den bin 195'e çıkardı.

Gilan, Priştina, Lipyan ve Ferizay'da da benzer bir durum söz konusu.

YTHP, Gilan'daki oylarını 33'den 50'ye; Priştina'daki oylarını 94'den 134'e; Lipyan'da 6'dan 44'e ve Ferizay'da 13'den 27'ye yükseltti.

Buna karşılık Vıçıtırın, Mitroviça ve özellikle Mamuşa'da oy kaybı yaşadı. Vıçıtırın'da 21'den 12'ye; Mitroviça'da 37'den 31'e ve Mamuşa'da 303'ten 8'e geriledi.