Bir sanat festivali neden düzenlenir Büyükşehirlerden değil Ege'nin bir kasabasında ya da söz gelimi İzmir'in bir ilçesinde düzenlenen bir festivalden söz ediyorum. Evet, tabii, oranın halkı ulaşamadığı sanatçıların performanslarını izleyebilsin, mesleğin ustalarıyla öğrenciler, gençler bir araya gelip deneyim aktarımı yapabilsin, atölyeler düzenlensin, belki o yöreye dair üretimler ortaya konsun. Peki sonra Bir sonraki sene tekrar buluşmak üzere dağılınsın. Yöre halkı ve esnafı için de hareketli geçen bir üç beş gün, bir hafta demek olsun.

Bu çizdiğim tabloyu küçümsüyor değilim, yanlış anlaşılmasın. Alternatif bir tatil biçimi olarak da bakılabilir bir festivale tabii. Nitekim epey gördük fazla da uzun ömürlü olmayan örneklerini. Ama bir festivalin kalıcı ve sürdürülebilir olması, filizlendiği topraklarda kök salması hatta o topraklarda dönüşüme kapı açması için yerel halkı işin içine katması, onlarla birlikte yol alması gerekiyor. "Biz programı yaptık getirdik, buralı öğrencileri de gönüllü olarak ekibe kattık, bizimle çalışıyorlar" değil ama. Gerçek bir katılımcı yapıdan söz ediyoruz. Ve bunun hayali bile güzel iken şu anda hayata geçmesinin ilk adımına tanıklık ediyoruz: 2018'de 3dots ve BERaBER tarafından Bergama Belediyesi ile gerçekleştirilen Bergama Tiyatro Festivali, bir süredir duyurduğu gibi bir dönüşümün eşiğinde. Hatta eşikten adımını atmış durumda.

2024'teki beşinci festivalin ardından artık bu mevcut formun devam edemeyeceğini görmeleri, kapıya kilidi vurup gitmek yerine çıkılacak yeni bir yolculuğun başlangıcına işaret etmiş. Karar alma, uygulama ve temsiliyette Bergamalı esnafın ve gençlerin merkezde olduğu, kalıcı ve katılımcı bir yapı kurmayı amaçlayan bir 'dönüşüm' süreci bu. 'Ucundan tutmak' değil sorumluluk almak isteyenlerin bir araya geldiği dönüşümün yol haritası da hep birlikte, öncelikle gençlerin isteklerini, hayallerini araştıran atölyeler, toplantılar neticesinde çizilmiş. Bergamalı gençler 'gönüllüler' değil festivalin ortakları ve yeni kurulan yapıda bir topluluk olarak temsil edilerek karar alma süreçlerinde aktif rol oynuyorlar artık. 22-23-24 Ağustos tarihlerindeki ilk buluşma bunun ilk 'somut çıktısı' olacak, kendi deyişleriyle.

Bundan sonrası için de hayaller, planlar yolda. Yıl boyunca kültürel etkinlikler, eğitim, mentorluk ve üretim faaliyetleri devam edecek. Muhtemelen seneye dönüşüm yolunda çok daha somut adımlar atmış bir Bergama Tiyatro Festivali ile buluşacağız. Ama hepsi bir yana, kentten güç alan, kentliyle birlikte yazılan bir hikâyenin bir parçası, hatta izleyicisi olmak bile heyecan verici.