Şamanizm, İslâm dinine geçişten önce Türklerin inancıydı. Şamanizm kalıntıları Türklerde hâlâ var. Kalıntılar hiçbir surette Müslümanlıkla çelişmez, dolayısıyla "günah" kategorisine girmez. (Ayrıca "fetret" kavramını hatırlatmama gerek var mı!)

Müslümanlığı ilk kabul eden Araplar gökten inmediler. Müslümanlığı kabulden sonra Hz. Peygamber'in tebliğiyle birlikte kendilerine bir çekidüzen verdiler. Hepsi bu. Onun için Türklerin hayat tarzına Müslümanlığın ilk yayılma alanına bakarak ölçü koyamayız. Kur'ân-ı Kerîm'de ve sahih hadislerde çerçeve çizilmiştir. Bu çerçeve, Müslümanlığı kabul eden diğer milletlerin yaşama alanlarında etkilidir. Müslümanlığı ilk kabul edenlere biz tâbi olmalıyız denemez; çünkü böyle bir buyruk söz konusu değil! Hak dinde böyle bir buyruk düşünebilir misiniz!

"Millet"in ilk anlamı ve Batı bağlantılı anlamı üzeninde tartışmaya girmeye gerek yok. Millet Kur'ân'da 15 ayette geçer ve "din" anlamı karşımıza çıkar. Türklerde de Farslarda da "millet" "kavim"i ifade ederken, yine din esastır. Hucurât 4913 her şeyi ortaya koyuyor:

"Ey insanlar! Şüphesiz sizi bir erkek ile bir dişiden yarattık, tanışasınız diye sizi kavim ve kabilelere ayırdık, Allah katında en değerli olanınız O'na itaatsizlikten en fazla sakınanınızdır. Allah her şeyi hakkıyla bilmektedir, her şeyden haberdardır."

"Şamanizm" deyince; "Türk" deyince, kimileri irkilirveriyor. İrkilmesinler. Hak Teâlâ hayatın çerçevesini çizmiş ve önümüze koymuş.

Yeni bir kitabı hatırlatacağım: "Türk Dünyası Şamanizmi - Ruhlar ve Tanrılar Arasında" "Hazırlayan: Hasan Kızıldağ, Ötüken Neşriyat, 456 s.)

Bu eser bir ortak çalışma. İlim ehli isimlerin "Şamanizm"e dair makaleleri bir ara getirilmiş.

"İçindekiler"e göz atalım:

Doç. Dr. Adil Çelik: "Şamanizm Bir Din Midir Eski Türk İnancının Dinsel Niteliği Üzerine Bir Değerlendirme" Prof. Dr. Mehmet Aça: "Sibirya Şamanizminde Evren Tasavvuru" Prof. Dr. Adem Öger: Türk Şamanizminde Koruyucu ve Yardımcı Ruhlar Uzm. Ark. Sergen Çirkin: Sibirya Şamanizminde Tapınak Sorunu Prof. Dr. Mustafa Sever: Türk Şamanizminde Sağaltma Ritüelleri Doç. Dr. Nursel Uyanıker: Türk Şamanizminde Mevsimlik Ritüeller ve Şölenler Doç. Dr. Kübra Yıldız Altın: Türk Şamanizminde Kültler Prof. Dr. Karl Reichl: Kahraman ve Şaman: Türk Destanının Arkaik Katmanları (Fransızcadan Aktaran: Prof. Dr. Hanife Nalan Genç) Doç. Dr. Berna Ayaz: Türk Şamanizminin Anaerkil Dönemleri Prof. Dr. Yaşar Çoruhlu: Şamanizmin Türk Sanatına Yansımaları ve Tanrıça Umay Doç. Dr. Kevser Gürcan: Türk Şaman Giysilerinde Sembolizm Dr. Atilla Bağcı: Türk Şamanizm İnancında Ak Şaman ve Kara Şaman Ayrımı Dr. Öğr. Üyesi Hasan Kızıldağ: Türk Şamanizminin Özgünlüğü ve Dünyadaki Benzer Sistemlerden Farklılığı Prof. Dr. Bülent Bayram: Şamanist Türklerin Türk Dünyasındaki Dezavantajlı Konumu Dr. Atilla Bağcı: Altay Samanlığı Prof. Dr. Alimcan İnayet: Uygur Türklerinde Samanlık ve Şaman Duası Prof. Dr. Durmuş Arık: Türk Samanlığının Sürekliliği Prof. Dr. Fuzuli Bayat: İslami VeVeya İslamlaşan Şamanlık Kurumu Prof. Dr. Mehmet Ali Yolcu: