Türk birliğine giden yolda iki dergi

Birbirini tamamlayan iki dergi: Türk Yurdu ve Kardeş Kalemler... İki dergi de bütün Türklere hitap ediyor. Kardeş Kalemler adından anlaşılacağı gibi her sayısında diğer Türk ülkelerinin şair ve yazarlarına yer veriyor.

Türk Yurdu, 1911'den beri Türk Ocakları'nın bünyesinde yayınlanıyor. 18 Temmuz 1918'de 161. sayısından sonra yayına ara veriliyor.

1923'te tekrar yayınlanmaya başlayan dergi Şubat 1929'den itibaren yeni yazıyla çıkıyor. 10 Nisan 1931'de Türk Ocakları kapatılınca Türk Yurdu 233. sayısında kalıyor. 1943'te tekrar yayınlanmaya başlıyor.

Türk Yurdu aynı zamanda hakemli dergidir.

Türk Yurdu dergisinin bende ayrı yeri vardır. Bildiğiniz gibi, 1911'den Ocak 1929'a kadar Osmanlı yazısıyla çıkan bütün sayılarını yeni harflere aktardık. Ayrıca 1931'e kadar olan sayılarının tıpkı basımını yaptık.

Türk Yurdu, yayınlandığında Türk dünyasında da ses getirmişti. Yazarları arasında Türk Dünyası'ndan da isimler vardı. Hatta 1914'te vefat eden Türklüğün uyandırılmasında önemli rol oynayan Gaspıralı İsmail (1851-1914) de Türk Yurdu'nda yazdı ve onun vefatından sonra Türk Yurdu özel sayısı çıkarıldı. Derginin başında Kazanlı Yusuf Akçura vardı ve Yusuf Akçura Kırımlı Gaspıralı İsmail'le akraba idi.

8 Kasım 2020'de çıkan "Türk Dünyası: Siz varsanız, biz varız!" başlıklı yazımdan şu notu da ekleyeceğim:

"Stalin'in 'Sen Türklüğü uyandırıyorsun!' diye katlettiği ünlü şair Süleyman Çolpan (1897-1938) İstanbul'da çıkan Türk Yurdu dergisini ta Taşkent'te takip ediyordu. (Bunu yazan da İlhan Selçuk! Solun kulağına küpe olsun!) Yüzbaşı Selahattin'in Romanı'nda geçer. Roman dediysem adı öyle konmuş. Yüzbaşı Selahattin'in hatıralarıdır."

Derginin 440. sayısı Erol Güngör dosyası. Yakın zamanda kaybettiğimiz ünlü sosyolog Prof. Dr. Orhan Türkdoğan hakkında da iki makale yer alıyor.

"İçindekiler" size bir fikir verecektir:

Beşir Ayvazoğlu: Erol Güngör ve Sanat-Edebiyat Dünyası Oğuzhan Murat Öztürk: Erol Güngör'ün Yirmi Yıl Devam Ettiği Bir Mahfil: Marmara Kıraathanesi Halil Aslantürk: Türk Tarih Yazımında Bir Hüdayinabit: Erol Güngör Fahri Atasoy: Türkiye'de Sosyal Bilim Zihniyetinin Gelişmesi ve Bir Örnek Şahsiyet Erol Güngör Levent Bayraktar: Erol Güngör ve Türk Düşüncesindeki Yeri Etem Çalık: Erol Güngör'de Tarih, Kültür ve Milliyetçilik İkbal Vurucu: Erol Güngör'ün Ziya Gökalp Eleştirisinin Eleştirisi Süleyman Eryiğit: Erol Güngör'e Göre "Müslüman Düşünce Geleneği"nde Bilgi Meselesi Şerafettin Yılmaz: Erol Güngör Mahir Durakoğlu: MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası'nda Türk Ocakları Cezmi Bayram: Yüz On İki Senenin Ardından