Sol kanadın geçmişte ve şimdi etnikçiliğe nasıl tavır sergilediğini "Sosyalist Birlik Partisi" üzerinden okuyabiliriz.

Sosyalist Birlik Partisi 1991-1995 yılları arasında yaşayabildi.

Kapandı mı kapatıldı mı

Diren Çakmak, yine farklı bir çalışmayla karşımızda. Sosyalist Birlik Partisi'ni inceliyor: "Sosyalist Birlik Partisi (1991-1995)" (Libra Kitap, 290 s.)

Diren Çakmak'ın, HAMAS'ın 7 Ekim 2023'te Orta Doğu'da, Siyonist katliamını başlatmadan önce çıkardığı Yahudilikle ilgili iki kitabını hatırlatacağım: Yakup'tan Binyamin'e: Antik Siyonizm'den Modern Siyonizm'e Antisemitizm (Libra Kitap, 2021), 21. Yüzyılda Antisemitizm ile Hesaplaşma (Libra Kitap, 2021).

Bu kitaplardan bahsetmiştim.

Sosyalist Birlik Partisi (1991-1995) hangi başlıklar ele alındığına bakacağız.

İçindekiler:

1. Sosyalist Birlik Partisi'nin Kuruluşu

2. Sosyalist Birlik Partisi'nin Programı

3. Sosyalist Birlik Partisi'nin Seçimlerle İmtihanı

4. Sosyalist Birlik Partisi'nin 1992 Tarihli Çalışma Raporu

5. Sosyalist Birlik Partisi'nin Kapatılması

Diren Çakmak kitabını Sadun Aren'e ithaf ediyor. Neden ithaf ettiğini kitabın "Önsöz"ünde açıklıyor:

"Elinizde tuttuğunuz kitabı Sadun Aren'e (1922-2008) ithaf ediyorum. Sadun Aren ile farklı dünya görüşüne sahibiz. Ancak ben farklı dünya görüşlerinden insanların birbirlerini saygı, sevgi ve özlemle andığı bir Türkiye hayal ediyorum.

Sadun Aren ile 19 Ekim 2006'da tanışmıştım. Forum dergisi üzerine doktora tezi yazarken mülakat yaptığım kaynak kişilerden birisi de Sadun Aren idi. Sadun Aren adımı çok beğenmiş, adımın konulma öyküsünü öğrenmek istemiş ve Özkan Mert'in "Diren! Ey Kalbim" isimli şiirinden şu mısraları okumuştu: "Diren! Hayâsızlığa namussuzluğa Diren! Kötüye çirkine yanlışa Diren! Yenilme". Türkiye sosyalistlerinin 1969'dan itibaren dillerinden düşürmediği Özkan Mert'in şiirinden mısraları Sadun Aren'den işittiğimde gözlerim dolmuştu. Sadun Aren ile mülakat yapmak benim için büyük onurdu. Sağlıklı mülakat yapabilmek için kendi dünya görüşümü paylaşmayı uygun bulmuştum. Sadun Aren'e "iktisaden sosyal liberalizmi ve siyasi olarak cumhuriyetçiliği savunuyorum, modernistim" demiştim. Sadun Aren ise bana "desene liberal Kemalist'im" diye cevap vermişti ve ben de gülmüştüm. Böylece Sadun Aren'den ilk dersimi almıştım: Kendini kısa ve öz ifade etmenin gerekliliği."

Diren Çakmak'ın "Önsöz"ünün sonunda kurduğu şu cümleye dikkatinizi çekmek istiyorum:

"Kitabın Türk yurttaşı okurlarına, 'umarım devlet üniversitesi akademisyeni olarak aldığım maaşı hak ettiğimi ve vergilerinizin boşa gitmediğini düşünürsünüz' diyorum."

Sosyalist Birlik Partisi (SBP) 15 Ocak 1991'de kuruluyor. Diren Çakmak bu partinin; 12 Eylül karanlığını delme adımı olarak, sosyalistlere umut, direnç ve iyimserlik aşılayan bir girişim olarak ortaya çıktığını ve SBP'nin kurulduğu tarihin, dünya sosyalist sisteminin çöktüğü tarih olduğunu hatırlatıyor ve sonra şu cümleleri kuruyor:

"Sovyet tipi sosyalizm uygulamalarına (reel sosyalizm) veda edildiği süreçte, SBP kurucuları bir yandan sosyalistleri tek çatı altında toplamaya çalışmışlar, bir yandan da sosyalizmin yenilenmesi sorunu ile karşı karşıya kalmışlardır." (s. 15)

Burada ben "çünkü" diyorum, yazarın Sadun Aren'den aktardığı fikri veriyorum:

"SBP'nin geleneksel Sovyet çizgisinin ve parti anlayışının dışında bir kimlikle ortaya çıkması, çağa uyma zorunluluğunun bir ifadesi olmakla birlikte, bazı sakınca ve zorluklara neden olmuştur."