Mavi Gök Yağız Yer Düşünen kişi şüphesiz düşündürmesini de bilendir. Aydın kimi zaman aydınlatarak kimi vakit karamsarlıklarıyla fark ettirir, uyarır, gösterir. Kendinde bildiklerini bildirerek kendözünden topluma konuşan bir varoluş hali şüphesiz içerik, görüntü ve işlev açısından zamanına faydalı olma ihtimali en fazla olandır demek yanlış olmayacaktır. Kendimizi bilme yolunda tümden mi gelmeli yoksa tüme mi varmalıyız Büyük özlerçerçevelerhakikatler mi yoksa öznel tecrübe ile yahut hayat içinde parçalarını bulduklarımızı birleştirerek büyük resme ulaşmalıyız Düşünüyor öyleyse var mıyım yoksa var olduğum için mi düşünebiliyorum yahut üçüncü yol düşünerek mi varım varken mi düşünüyorum. Ben bir düşüncenin dışa mı vurumuyum yoksa dışa vurduğum için mi düşünebilir haldeyim. Elbette bu karmaşık soruların sebebi esasen ontolojik kaynağımızı bilmek çabasıdır: Tanrı, tabiat, kendimiz. Burada bir toplumun kuracağı fikir birliği esasen bireyden topluma bütünleşmeyi de mümkün kılabilecektir. Duyguları ve akılları birleşmeyenler düzen kavramına müşterekler üzerinden ulaşabilirler mi Toplum kavramı esasen bizi medeniyet olarak adlandırdığımız nizam kapısına getirir. Burada bir ezoterik zorluk görülmemelidir. Medeniyet, insanî olanın insanca insan eliyle insan içininsanlık için kurulmasıdır esasen. Fikir esasen zihniyet, dünya görüşü gibi unsurları kapsayarak muhtevayı oluşturan unsurların bütünüdür. Medeni bir çerçevede içerikmuhteva, formşekil ve işlev genel teşekkülde esas yerde dururlar. İçeriğin içindekini ise kendöz diye kavramlaştırmayı seçtiğimiz kurucu öz tayin eder. Bu insanlığın paylaşacağı çok genel geçer bir manzume olabileceği gibi esasen tarihi bir zamana ait bir takım öncüllere dayalı bir fikiryapı da olabilir. Her halükarda zuhura gelenler esasen fikir ve usul planındaki arka plandan haber veren aksilerdir. Bir medrese kalıntısının yahut artık müze haline gelmiş yapısının önüne geldiğimizde bizi bir taş hamulesi karşılar. Lakin bu yapı hangi muhtevanınamacın ürünüdür. Bu biçimform hangi düşünce yahut sorumluluk ile ortaya çıkmıştı. İşlev olarak ondan beklenen fayda yahut çıktı ne idi. Bunun gibi o mekândaki sivil mimari evler o şekillerini hangi gerekçe ile öyle almışlardır. Bugün şehirlerimizdeki kakafoninin sebebi hangi fikir ya da fikirsizliktir Burada yer alan resmi ve gayrı resmi yapılar bu çerçevede nasıl ortaya çıkmışlardı. Hülasa şehirlerimizin kendözünden haberdar mıyız Bu siyaktaki düşünceyi insana tatbik de mümkündür. Bilmem kaç milyar insan küre üzerinde suretleri aynı lakin siretleri farklı yaşıyoruz. Çocuk sahibi olmanın yolu küredeki her ırk, kültür, renk insan için yegâne. Lakin parmak izlerimiz kadar da çoğuz. Hiç kimse erkekler çocuk doğursun demiyor. Doğurmama hakkını kullanan hanımefendiler var sadece. Hülasa doğamız bize bir şeyleri veriyor. Bizi tekleştiriyor adeta. Lakin fikirlerimiz, kültürlerimizi ise bizde bir ben duygusu ve kimlik inşa ediyor. İşte buranın arkasında bir ontolojik kaynak var. Bunun esası dünya içi ya da dışı olabilir. Lakin insanın varlığı ile özü arasındaki denge kaybolunca insanlık vasıfları sallanmaya başlıyor. İnsan kendi varlığından mesul, kendinden ve çevresinden sorumlu olma duygusu yaşayan tek canlı. İşte bizi insanlık noktasından biyolojimiz sonrasında birleştiren bir durum: Sorumluluk ve fayda canlısı olmamız. İşte bu muhteva bizi şeklen aynı ama nitelik olarak insanlar