Bir kardeşimiz, "Ağabeylerimiz, 'şahs-ı manevi, uhuvvet, tesanüd, meşveret, tarafgirlikten uzak kalmak' gibi mevzuları bizimle paylaşıyorlar da neden yaşayamıyorlar" diye sordu.

Önce şunu bilinmeli: Hatasızlık, kusursuzluk yalnızca Allah'a mahsustur: "O, her şeyin sahibidir, her kusurdan paktır, beridir."1

Ağabeyler de beşerdir, şaşar, hata ile kusur işler ve düşe-kalka gider! Bir ayette, "İnsan yaratılış itibariyle zayıf ve zaafları olan bir varlıktır."2 denir. Zayıflık ve âcizliği, "Nisyan ile malül, yani, unutkan, aculaceleci, haris, cimri, övgüyü seven, eksik ve kusuru kabullenmeyen, aldanan, hizmette geri kalan, ücrette koşan, hatalarına bahaneler üretme" zaaflardan kaynaklanır. Dolayısıyla "İnsan kusurdan, nisyandan, hatâdan hâlî"3 olmaz. Ayrıca, "Herkeste nefs-i emmâre bulunur. Bazı da hissiyat-ı nefsiye damarlara ilişir, bir derece hükmünü kalb, akıl ve ruhun rağmına olarak icra eder... Nefis ve hevâ ve his ve vehim bazen aldatıyorlar."4

Hatta peygamberler de hata, kusur işleyebilir. Buna zelle, yani, "ayağın sürçmesi, kayması"dır. Hz. Âdem (as) ve Hz. Havva'nın (ra) yasak ağaca yaklaşması, Hz. Yunus'un (as) Allah'tan izin gelmeden vazife mahallini terk etmesi"5 Hz. Musa'nın (as) dövüşen iki kimseyi ayırmaya çalışırken birinin ölümüne sebep olması"6 zelledir. İsmet sıfatına sahip olan peygamberler günah işlemezler, fakat, kasıtsız olarak bazı kusurlar işlemeleri mümkün; ama, hataya devam etmezler; Allah hatalarını giderir. Fazilet ve manevi makam bakımından en büyük evliyanın dahi en küçüğüne yetişemediği "Sahabeler de insandırlar; hatâdan, hilâftan hâlî olmazlar..."7 Hz. Âdem ve eşi Hz. Havva gibi, "Ey rabbimiz! Biz kendimize zulmettik. Eğer bizi bağışlamaz, bize acımazsan mutlaka ziyan edenlerden oluruz!" demeleri gibi pişman olmaktır. "Bu, onları düştükleri zilletten kurtardı ve yüceltti."8