Yeşil pasaport almak kurumdan kuruma ve memurdan memura değişiyor

Kamu Personel İstihdam Stratejisi olmamasının birçok soruna yol açtığını daha önceki yazılarımızda izah etmiştik. Yine çok basit yöntemlerle çözülmesi gereken personel sorunlarının anlaşılmaz nedenlerden dolayı ısrarla çözümsüzlüğe mahkûm edildiğini belirtmiştik. İşte yeşil pasaport almadaki ayrıcalıklar da bunlardan bir tanesidir. Memurların yurt dışına çıkışlarında büyük kolaylıklar sağlayan yeşil pasaport, mevzuatta hususi pasaport adı altında düzenlenmiştir. Bu pasaport sahipleri, normal pasaport sahipleri için vize isteyen birçok ülkeye vizesiz gidebilmekte olduğu için bu durumun büyük bir ayrıcalık olduğunu ifade edebiliriz. Bu konuda kurumdan kuruma ve memurdan memura sağlanan ayrıcalıkları açıklamaya çalışacağız. Zaman içerisinde yeşil pasaport alan personel unvanı artıyorSon olarak zabıt katipleri ile infaz ve koruma memurlarına da Yeşil Pasaport hakkı verildi. Elbette yapılan düzenlemelerde zabıt katipleri ile infaz ve koruma memurları bundan sonra yeşil pasaport alacaklar denilmiyor. Bunun için daha öncede ifade ettiğimiz gibi yeşil pasaport alınmasında kadro değişikliği yeterlidir. 18 Mart tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan kadro kararnamesinde zabıt katipleri ile infaz ve koruma memurlarının kadro derecesi boş kadro değişikliği ile 3. dereceli kadroya yükseltildi. Bazı kamu kurumlarındaki hizmetli ve memur unvanlı personel yeşil pasaport alabilirken yaklaşık 2 milyonun üzerindeki aynı unvanlı büyük bir kesim ise bu imkândan yararlanamıyor. Ama zaman içerisinde yeşil pasaport alan unvan sayısı artıyor. İşte zabıt katileri ile infaz ve koruma memurları da bu şanslı gruba dahil oldular.Mevcut uygulamaya göre memur unvanlı personelin kadro derecesi azami olarak 5'inci dereceye kadar yükselebilmektedir. Öğrenim durumuna göre memurların kazanılmış hak aylık derece ve kademesi ise kanunla belirlenen derece ve kademelere kadar yükselebilmektedir. Yani memurların kazanılmış hak aylık dereceleri 1'inci dereceye kadar yükselebilmektedir. Ancak, 5682 sayılı Pasaport Kanunu'na göre memurların yeşil pasaport alabilmesi için kazanılmış hak aylık derece ve kademesi yerine kadro derecesi esas alınmaktadır. Dolayısıyla memur unvanlı bir personelin istisnalar dışında yeşil pasaport alma hakkı yoktur.Yeşil pasaport almada hangi kadrolar sıçrama tahtası olarak kullanılıyor5682 sayılı Pasaport Kanunu'nun "Hususi Pasaportlar" başlıklı 14'üncü maddesinde; "Türkiye Büyük Millet Meclisi eski üyeleri, eski bakanlar ile birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalıştırılan devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine; Diplomatik Pasaport verilmesini gerektiren vazifelerden başka herhangi bir resmi vazife ile veya kendi hesaplarına yabancı ülkelere gittikleri zaman verilir. Bunlardan emeklilik veya çekilme sebepleri ile vazifelerinden ayrılmış olanlara da bu nevi pasaport verilir..." hükmüne yer verilmiştir.Bu kanuna göre hususi pasaport verilmesinde kadro derecesinin 1, 2 ve 3 olması oldukça önemlidir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre üniversite mezunu memurların 1'inci dereceye kadar yükselmesine herhangi bir engel bulunmamakla beraber, Genel Kadro Ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümleri gereğince 1, 2, 3 ve 4'üncü dereceli memur unvanlı kadro ihdas edilmemiştir. Yani, her ne kadar üniversite mezunu olan memurların kazanılmış hak aylık derece ve kademeleri, 657 sayılı Kanun'un 67'nci maddesine göre 1'inci dereceye kadar yükselebilse de kadro dereceleri 5'inci dereceden yukarıya çıkamamaktadır.Yukarıda yer verilen hükümde kadro derecesinin 1, 2 ve 3 olması gerektiği belirtildiğinden, kazanılmış hak aylık derece ve kademesinin 1'inci derece olması nedeniyle Hususi Damgalı Pasaport (yeşil pasaport) alınması mümkün değildir. Nitekim mülga Devlet Personel Başkanlığı'nın 14112013 tarihli ve 21520 sayılı görüşünde de Belediye 5. dereceli memur kadrosunda olup, hizmet belgesinde kazanılmış hak aylığı 22, emekli müktesebi 21 olan personelin yeşil pasaport alamayacağı belirtilmiştir.Mevcut uygulamaya göre, mevzuat engeli olmamakla birlikte bürokratların ısrarı nedeniyle memur kadrosunda görev yapanlar 5'inci dereceden yukarı çıkamamaktadır. Memurla aynı düzey görevde bulunan Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Bilgisayar İşletmeni, Zabıt Katibi, İnfaz ve Koruma Memuru gibi kadrolarda bulunanlar 3'üncü dereceye kadar yükselebilmektedir. Dolayısıyla bu kadrolarda bulunanlar yeşil pasaport alabilmektedirler.Bu durum memur unvanlı personelin özellikle VHKİ ve Bilgisayar İşletmeni kadrolarına aşırı talebini getirmektedir ve