Son gelişmeler nitelikli insan kaynağının merkeze alınmasını zorunlu hale getirdi

Yıllardır insan kaynakları stratejisinin öneminden bahsederekbıkmadan ve tekrardan usanmadan yapılması gerekenleri sıralıyoruz. Bölgemizde yaşananlar bir kez daha etkin insan kaynakları yönetiminin ve stratejisinin önemini hatırlattı.7 Ekim sonrasında başlayan İsrail vahşeti ve dünyanın seyirci kalması kurulan düzenin koordinatlarınıanlamayan zihinlere adeta kazıdı. Hukukun gücü yerine güçlünün hukukunun hakimiyeti. ABD'nin İran'a saldırması ise bu durumu iyice pekiştirdi.Yeni düzende Ülke olarak etkinlik sağlamakve varlık gösterebilmekiçin en stratejik kaynaklararasında yer alan insan kaynağının fonksiyonunu açıklamaya çalışacağız.

Bu minvalde ayırım yapmadanülkelerin veyakurumların en stratejik unsurunitelikliinsan kaynağıdırdiyebiliriz.Çünkü diğer kaynakların tamamının etkinliğisivil, asker, kamu veya özel ayrımına bakılmadaninsan kaynağınınniteliğine veetkin kullanılmasına bağlıdır.

Bu nedenle askeri veya sivil alanda etkin bir insan kaynağı politikası uygulayan kurumlarve ülkeleriçin başarı en tabii sonuçtur.Güçlü Türkiye için kamu kesiminde uygulanacak insan kaynakları politikasında neler olması gerektiğini açıklamaya çalışacağız.


İnsan kaynağında etkinliğiniz varlık veya yokluk meselesi haline gelir

Dünyada yaşanan son olaylar bize birçok ülkenin varlık yokluk meselesi ile karşı karşıya kaldığını göstermektedir. Nitelikli diplomasinin yolunun nitelikli insan kaynağından geçtiği, nitelikli diplomasi yürütebilmenin yolunun da nitelikli askeri güçten geçtiği görülüyor. Diplomasi askeri gücünüz varsa biranlam ifade ediyor.Nereden bakarsanız bakın sonuca nitelikli insan kaynağını etkin kullanarak ulaşılabilmektedir.

Demek kikamu veya özelsektörayrımıyapmadan insan kaynağınızı etkili bir şekilde kullanabiliyorsanız söz söyleyecek kabiliyetiniz olabiliyor. Dolayısıyla sadece nitelikli insan kaynağının olması da yetmiyor.Nitelikli insan kaynağınınetkilibir şekildekullanabilmesi de bir o kadar önemlidir. Yoksa binbir zahmetle yetişen insan kaynağınızkıyıda köşede bekler veyabaşka ülkelerin kalkınmasına hizmet eder ve sizde sadece bakarsınız.En kötüsü isekontrol dışına çıkannitelikli insan kaynağının 15 Temmuz hain darbe girişiminde olduğu gibi kendi ülkesi ve insanına kurşun sıkacak hale gelmesidir.


Nitelikli insan kaynağını etkili kullanmadan istenen hedefe varılamaz

Söz söylemek veya söz dinlemek seçeneklerinin temelinde de nitelikli insan kaynağı kullanımı yatmaktadır.Ülke olarak tarihi geçmişimiz bunu doğrulamaktadır.Bu çerçeveden bakıldığında nitelikli insan kaynağını etkili kullanmadan istenen hedefe varmak mümkün değildir.Nitekim yaşanan süreç bu durumu doğrulamaktadır.Bunun içindir kikamu veya özel kesimin başarısındaetkili kullanılan insan kaynağı nihayetinde ülke olarak oluşan yeni dünya düzenindedeyerimizin seviyesinibelirleyecektir.

Özel sektörün kar motivasyonu bunu belirlerken kamu kesiminde ise objektif kurallar ve stratejik hedefler etkili olmaktadır. Kamunun etkinliğiisehemözel sektörü kamçılamakta hem de önünü açmaktadır.

Yıllardan beri üzerinde durduğumuz kariyer ve liyakat vurgusu hedefe ulaşmada belirleyici konumdadır.Kalkınmaplanlarında genel olarak yüksek verimlilikle kaliteli hizmet sunan insan kaynağına sahip, objektif ölçütlerin ve liyakat ilkelerinin hâkim olduğu, değişen koşullara uyumsağlayan kamu personel sisteminin oluşturulmasının temel amaç olduğu belirtiliyor. Bu klişe sözün gerçeklerle arasındaki makas ne kadar daralırsa ülkenin gücü o nispette artacaktır.Aksi durumda da tersi olacaktır.

Kamu veya özel sektörde hiçbir kurum liyakat ilkelerinden sapmak için yola çıkmaz. Sorulduğu takdirdedeliyakat ilkesine uymayan kurum yok gibidir. Bu yaklaşımın kendine göre doğru tarafları da yok değildir. Bunun sebebi ise liyakat kavramının izafileşmesidir. Yani bana göre liyakat ona göre liyakat tanımına girilirse baştan yanlış yola sapılmış demektir. Genel kabul görmüş liyakat ilkesi açıktır ve kişilere göre de değişmez. Aksi durum bahane üretmenin yoludur.

Kamu kesiminde bu noktada ciddi sorunlar olduğu görülüyor.Somut örneklerle konuyu dağıtmak istemiyoruz. Sonuç olarak çevremizde yaşanan gelişmeler bu konuda ciddi tedbirler almamız gerektiğini gösteriyor. Bir saatin bile boş geçirilmemesi gereken bir süreçten geçiyoruz. Etrafımızdaki ateş çemberinden çıkabilmemiz için taviz verilmeyecek tek şey kariyer ve liyakatilkeleri çerçevesinde nitelikli insan kaynağıdır.Bunun üzerine devlete sadakati eklerseniz ülke olarak bizi tutacak hiçbir güç olmadığını düşünüyorum.


Kişilerden bağımsız olarak sistem kurmakzorundayız

Kalınma planlarında topluma kaliteli hizmet sunan, değişen koşullara uyum yeteneği yüksek ve daha verimli bir kamu personel sistemi oluşturulması temel amaç olarak kabul edilmiştir. Amaç böyle olsa da bu amaca ulaşmak için yapılacaklar da bu amaç kadar önemlidir. Kişilerden bağımsız olarak sistem kurmak ise bu konunun temel taşıdır.Nitekim askeri kesimde bubüyük orandabaşarılmışve kurumsallaştırılmıştır.Göreve girişten emekliliğe kadar sıkıkurallar konulmuş ve işletilmektedir. Eleştirilecek yönleri olsa dahi bir sistem dahilinde yürüdüğü kuşkusuzdur. Ancak kamunun sivil ayağında bir türlü istenen sistem oluşturulamamış, aksine var olan sistem de büyük yara almıştır.Özellikle de yükselmelerde ciddi sorunlarla karşılaşılabilmektedir.

Bununiçinnitelikli insan kaynağınınsistem dahilindekullanımındaki beceri de başarıya giden yolda hedefe ulaşmak için oldukça önemlidir.Yani doğru adamın doğru işte istihdam edilmesi hedefe varmada kritik rol oynayacaktır. İşe göre adam mı yoksa adama göre işmi ikileminde doğru tercih değişen dünyada oyun kurucu olmanın anahtarıdır.

Ne kadar acıdır ki nitelikli insan kaynağı israfında kamu maalesef çoğu zaman bir değirmen rolü oynamaktadır.Diğer konulardaki israflar telafi edilse de nitelikli insan kaynağı israfı kısa vadede telafi edilememektedir.


Dünyayı yeniden keşfetmeden bilinenleri uygulamamız gerekiyor

Beş yıllık kalkınma planlarında kamuda insan kaynaklarına yönelik politika ve tedbirlerebaktığımızda genel olarakküçük değişikliklerleaşağıdaki tedbirleri görürüz.

1-Kamu personeline ilişkin kamu hizmetlerinin sunumunda önemli bir role sahip olan insan kaynağının temini, etkin ve verimli bir şekilde hizmet sunumu ve çalışan memnuniyeti artırılacaktır.

2-Kamu personeline ilişkin kamu hizmetlerinin sunumunda etkinliği, verimliliği ve çalışan memnuniyetini artırmaya yönelik hukuki düzenlemeler yapılacaktır.