Bu köşede mevzuat düzenlemesinde acele edilmesinin birçok olumsuzluklara sebep olduğunu yazıp duruyoruz. Nitekim acil yapılan birçok düzenleme ilerleyen zaman diliminde sistemsel birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Milletvekillerinin emekli maaşlarının Cumhurbaşkanından daha fazla olması bunlardan birisidir.
Milletvekillerinin emekli maaşlarının fazla olmasından ziyade Cumhurbaşkanından daha fazla emekli maaşı alınması kulak tırmalayıcıdır. Çünkü ortada ciddi bir hiyerarşi Bu yazımızda bunlardan ikisini açıklamaya çalışacağız.
I CUMHURBAŞKANININ EMEKLI MAAŞININ BELIRLENME USULÜ
Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, eski Başbakanlar, bakanlar ve milletvekillerine ödenen maaşlar kamuoyuna oldukça abartılı bir şekilde yansıtılmakta ve bu maaşlar üzerinde çok fazla spekülasyon yapılmaktadır. Bu nedenle konu oldukça hassas bir öneme sahiptir.
5510 sayılı Kanun'un 43'üncü maddesinde Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan, bakanlar ve milletvekillerine emekli maaşının nasıl bağlanacağı detaylı bir şekilde izah edilmiştir.
Buna göre; Cumhurbaşkanı iken bu görevinden herhangi bir nedenle ayrılanlara, istekleri üzerine, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren, istek tarihinde Cumhurbaşkanına ödenmekte olan aylık ödeneğin 40'ı oranında yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.
Bu çerçevede Cumhurbaşkanına bağlanacak emekli maaşı hesabı şu şekilde hesaplanmaktadır: 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa göre Cumhurbaşkanı'na verilecek yıllık ödenek 2.856.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu rakama göre 2025 yılı için belirlenen Cumhurbaşkanı aylık ödeneği: 2.856.000 12 238.000 TL'dir.
Buna göre Cumhurbaşkanı'nın emekli aylığı: 238.000 x 40 95.200 TL'dir.
Bu tutar 2025 yılı Ocak ayından itibaren geçerli olacak ve Cumhurbaşkanının hem görev maaşı hem de emekli maaşı Temmuz ayında artacak olan memur maaşı gibi artmayacaktır. Ancak Milletvekillerinin hem Ocak ayında hem de Temmuz ayında milletvekillerinin hem görev maaşı hem de emekli maaşı artacaktır. Yazdıklarımızdan milletvekillerinin maaşlarının çok olduğunu iddia etmiyoruz. Sadece kıyas yaptığımızda sorunlu bir durumun olduğunu ifade etmek istiyoruz. Çünkü Cumhurbaşkanının emekli maaşının sembolik bir değeri vardır.
I MILLETVEKILLERININ OCAK AYINDA EMEKLI MAAŞI NE KADAR OLACAK
172022 tarihli ve 7417 sayılı Kanunun 13'üncü maddesiyle milletvekillerinin maaş hesabında kritik bir değişiklik yapılarak milletvekillerinin maaşının Cumhurbaşkanı ödeneği ile bağlantısı koparılmıştır.
Yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanına ödenmekte olan aylık ödeneğin 40'ı esas alınarak Cumhurbaşkanına bağlanacak yaşlılık aylığının 45'i oranında milletvekillerine aylık bağlanması sistemi gösterge ve maaş katsayısına bağlanmıştır. Bu durum ise milletvekillerinin Cumhurbaşkanından daha fazla emekli maaşı alır hale getirmiştir.
5510 sayılı Kanunun 43'üncü maddesinde yapılan değişiklik sonrasında 2024 yılı Temmuz ayı sonrasında; - Meclis Başkanının emekli maaşı 133.9880,907796 121.633,77 TL'ye,
- Milletvekillerinin emekli maaşı 122.5300,907796 111.232 TL'ye,
yükseltilmiştir. Henüz 2025 yılı maaş zam oranı belli olmadığı için 2025 yılı maaşlarını bilemiyoruz.
Ocak ayında memur maaş zammı oranında milletvekillerinin maaşı artacaktır. Cumhurbaşkanının Ocak ayı emekli maaşı milletvekillerinin 2024 yılı Temmuz ayı emekli maaşına ulaşamadı. Üstüne üstlük 2025 yılı Temmuz ayında da milletvekili maaşlarına zam gelecektir.
Bu verilere göre milletvekili emekli maaşının Cumhurbaşkanının emekli maaşının iki katına yaklaştığını söyleyebiliriz. 2022 yılına kadar Cumhurbaşkanına bağlanacak yaşlılık aylığının 45'i oranında emekli maaşı alan milletvekillerinin maaşı şimdi Cumhurbaşkanı emekli maaşının iki katına doğru gidiyor.
Bu durumun normal olduğunu kimse iddia edemez ve acilen düzeltilmelidir. Bize göre yıllardır uygulanan önceki sisteme dönülmesi gerekmektedir.
I 2025 YILINDA LÜKS LOJMANLARDA OTURMANIN BEDELI 1.403 TL OLDU
Birçok kamu görevlisi evi olduğu halde lojmana müracaat etmekte ve lojman çıkınca da evini kiraya vermektedir. Kimisi de kurumunun var olan lojmanını beğenmediği için lojman kiralatılmaktadır. Düşük ücretli memurlara böyle imkânlar sunulmadığı için yüksek ücretli memura verilen kiralık lojmanlar veya görev tahsisli lojmanlar bir nevi örtülü yardım yerine geçmektedir. Bu yardım özellikle de görev tahsisli lojmanlarda oturma hakkı olanlar için çantada kekliktir. Lojmanların büyük bir kısmı satılmış olsa da hala hatırı sayılır kamu lojmanı bulunmaktadır. Bunun yanında üst düzeylere lojman kiralanmaktadır.