2020-23 Kovit-19 pandemisinden bu yana yeni salgınlara hazır mıyız

Kuzey yarıkürede hızla yayılan yeni H3N2 virüsü, birçok ülkede salgın boyutuna vardı.

Salgın sırasında kullanılan Kovit aşılarının etkisinin sönümlenmesi ve ardışık, sürgit mutasyonlar yüzünden olgular (vakalar) hızla çoğalıyor. Özellikle yaşlılar, çocuklar, kalpakciğer hastaları, organ aktarımlı hastalar, yoksullar yüksek riskle yüz yüze. Erken tanı ve önlem yaşamsal önemde. Yeni varyantın günümüze dek geliştirilmiş tüm aşılara karşı dirençli olması olası.

DSÖ VE ABD'DEN CDC'NİN AIKLAMALARI

Sorunun temelinde yer alan kimi savlar (iddialar) bilimsel çevrelerce desteklenirken, kullanılan "en bulaşıcı salgın" gibi belirlemeler doğrulanmış resmi tanım değil. H3N2 virüsü, İnfluenza (Grip) A'nın alt türü ve grip mevsiminde genellikle daha ağır hastalıklara, hastaneye yatışlara ve ölümlere neden olan suş (varyant) olarak biliniyor. Özellikle süregen (kronik) hastalığı olanlar, yaşlılar, bebek-küçük çocuklar, yeterli-dengeli beslenemeyenler, kalabalık aileler, gebeler için tehlikelidir.

MUTASYONLAR VE AŞI UYUMSUZLUĞU

Eldeki veriler, İngiltere ve Japonya'da baskın suş duruma gelen H3N2'nin yeni alt türünün (subclade K) olduğunu gösteriyor. Bu alt türün yazın mutasyon(lar) geçirdiği ve Dünya Sağlık Örgütü'nün aşı için suş seçimi yaptığı dönemin ardından ortaya çıktığı belirtiliyor. Bu durumda, kullanımdaki mevsimsel grip aşısının bu yeni alt tür ile tam olarak eşleşmeme (mismatch) riski var.

DSÖ VE ABD CDC NE DİYOR

DSÖ ve CDC gibi önemli sağlık kuruluşları, H3N2'nin mevsimsel grip suşlarından biri olduğunu ve yüksek risk kümeleri (grupları) için tehlike taşıdığını belirtiyor. DSÖ ve CDC, H3N2 suşunun hızlı yayılımını ve olası aşı uyumsuzluğunu yakından izliyor. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) gibi kurumlar, H3N2 alt suşunun dolaşımındaki artışı bağlamında risk değerlendirmeleri yayımlıyor. İklim faciası ardışık afetler için önde gelen tetikleyici ne yazık ki.

Pandemi Riski: "2020-23 Kovit-19 pandemisinden bu yana en bulaşıcı salgın" uyarısının tersine, uzmanlar yeni H3N2 suşunun pandemiye yol açacağını düşünmüyor ama içinde bulunduğumuz kış mevsiminde hastalık yükünü ciddi düzeyde artıracağını kabul ediyor.